Volentekriebels | Genaaid door Suske en Wiske

COLUMN - Willy Vandersteen was een man met een geheim. De onthulling daarvan zette het leven van Johnny Volente op zijn kop.

Op 15 februari jongstleden zou Willy Vandersteen honderd jaar oud zijn geworden, ware het niet dat hij al ruim twee decennia dood is. Zijn honderdste geboortedag ging vrijwel onopgemerkt voorbij. Het is tekenend voor de populariteit van zijn geesteskinderen Suske en Wiske. Vijftien jaar geleden werden er drie keer zoveel albums verkocht als nu. Daar kunnen die lieve Suske en Wiske weinig aan doen. De hele stripwereld wordt geconfronteerd met sterk dalende verkoopcijfers. De jeugd van tegenwoordig leest vrijwel geen stripboeken meer.

In mijn tijd, eind jaren tachtig, was dat wel anders. Strips waren een rage. Op de radio spraken wijze oude mensen hun afkeur daarvan uit en bij de plaatselijke bibliotheek mocht je slechts twee stripboeken per keer lenen en dan alleen als je minimaal twee echte boeken op de leen toenam. Er hing een taboe rond strips en dat maakte het spannend. Ik verslond ze en waande me een vrijheidsstrijder. De grote mensenwereld was de vijand, het stripboek mijn AK-47.

Ik was aanvankelijk vooral fan van Asterix, maar Suske en Wiske won naderhand terrein. Er verschenen namelijk vier nieuwe albums per jaar, terwijl Asterix slechts één keer per vier jaar uitkwam. Bovendien was Suske en Wiske de helft goedkoper. Het maakte de strip extra ordinair en smakeloos, als een slap aftreksel van surrogaatkoffie. Ik las trash, dus ik bestond.

Pas jaren later, toen ik al lang geen strips meer las, besefte ik dat Suske en Wiske uitermate braaf was. De albums bevatten meestal een moraliserende boodschap en ze zaten boordevol historische feitjes. Terwijl ik dacht dat ik tegen het regime aantrapte waren mijn ouders de lachende derde. Ze hadden geen kind aan me en ik werd al rebellerend alleen maar wijzer. Ik voelde me genaaid. Die mannen op de radio, het beleid van de bieb, het was één groot complot geweest en ik was er met open ogen ingetuind.

Sindsdien had ik een hekel aan Suske en Wiske. Wat had ik er in godsnaam in gezien? Suske was een karakterloos kereltje met plat haar en een sullig kuifje dat niet consequent dezelfde kant opstond. Als hij echt bestond zou hij nooit mijn vriend zijn geweest. Wiske was zo mogelijk nog erger. Die kinderachtige triestmiep begon om de haverklap te janken omdat ze haar pop weer eens kwijt was. Dat gare strikje maakte haar er niet sexyer op. Tante Sidonia en Lambik waren types die je eerder op de huishoudbeurs dan in een hippe club aan zou treffen. Als je de vergezochte avonturen wegdacht, dan was Suske en Wiske net zo saai als Oppassen.

Drie jaar geleden zette een nieuwsbericht alles op zijn kop. Willy Vandersteen, de vrome peetvader van hele generaties Nederlandse en Vlaamse kinderen, had zijn leven lang een geheim met zich meegedragen. Halverwege de oorlog had hij onder het pseudoniem Kaproen korte tijd spotprenten getekend tegen joden, Engelsen en het verzet. Het kleurrijke oeuvre van Vandersteen kende dus wel degelijk een paar zwarte bladzijden. Dat deed me deugd. Dat ik mijn jeugd had vergooid aan het lezen van stripboeken van een ex-collaborateur was misschien geen reden tot borstklopperij, maar ik was al lang blij dat het rebelse beeld dat ik als jongetje van mezelf had toch niet helemaal onterecht bleek te zijn.

En zeg eerlijk, die Wiske, dat is toch eigenlijk best een lekkere chick? EINDE