Verkiezingen gaan over de economie en over Europa

Foto: Riccardof (cc)

Als de verkiezingen in Frankrijk, Griekenland, twee Duitse deelstaten en later dit jaar Nederland nieuwe politieke verhoudingen scheppen, vreest Die Zeit dat Frau Merkel haar macht in Europa kwijt raakt. Duitsland was het afgelopen jaar de belangrijkste aanjager van de bezuinigingspolitiek. Maar de uitvoering daarvan loopt gevaar met een wisseling van de wacht, zoals bijvoorbeeld in Frankrijk is voorspeld. President Sarkozy, trouwe bondgenoot van de Duitse premier, heeft in zijn verkiezingscampagne al de nodige afstand genomen. Maar als, zoals de voorspellingen uitwijzen, zijn tegenstrever Francois Hollande de volgende Franse president wordt, dan zal Merkel het echt moeilijk krijgen met haar eenzijdige nadruk op het terugdringen van de staatsschulden. “Zelfs als Hollande slechts de helft voor elkaar krijgt van wat hij aan kostbare beloften heeft gedaan, zal hij voor nogal wat onrust binnen de labiele Europese gelederen zorgen. En die onrust is precies datgene waarop sommige beleggers alleen nog maar wachten.”

Merkel’s fixatie op staatsschulden gaat voorbij aan diversiteit in de schuldenproblematiek in verschillende Europese landen. Uit een rapport van McKinsey over het afbouwen van schulden blijkt dat de aard van de schulden per land aanmerkelijk verschilt. Niet overal veroorzaken de staatsschulden het grootste probleem.

In “crisisland” Ierland komt het grootste deel van de totale schuldenlast voor rekening van de banken (zie p. 5 Executive Summary van dit rapport). Engeland geeft trouwens een zelfde beeld. In Spanje is de staatsschuld kleiner dan die van de particuliere huishoudens, en ook kleiner dan die van de bedrijven en de banken. In Portugal is de staatsschuld ook kleiner dan die van de particuliere huishoudens en de bedrijven. De schuldencrisis is, anders dan Merkozy c.s. doen voorkomen, niet alleen een kwestie van overheden die te veel uitgeven. En een aanpak van de schuldencrisis kan dan ook niet alleen bestaan uit een neoliberaal bezuinigingsbeleid over de hele linie.

Hoe divers ook de schuldenproblematiek, de belangrijkste onderwerpen waar het bij de verkiezingen in verschillende Europese landen om draait komen sterk overeen. Het gaat om de economie en direct in verband daarmee om Europa, de Europese samenwerking, de koers van de EU. Zover is de Europese integratie inmiddels gevorderd dat je geen standpunt meer over de economie kunt innemen zonder daarbij de EU te betrekken. Dat zullen zelfs de anti-Europese partijen, die in alle landen sterk in opkomst zijn, moeten toegeven.

Zelfs in een land dat nog geen lid is van de EU, Servië, gaan de verkiezingen van a.s. zondag 6 mei over de economie in combinatie met Europa. Tegenover elkaar staan hier de pro-Europese democratische partij van de afgetreden president Boris Tadic, die er in maart in slaagde Servië kandidaat-lid van de EU te maken, en de nationalistische progressieve partij van Tomislav Nicolic, die ooit heeft gezegd dat als hij moest kiezen hij Servië nog liever bij Rusland dan bij de EU zou willen inlijven. Nikolic is inmiddels wat minder tegen Europa gekant. Hij moet wel, want voor de economische ontwikkeling zal Servië toch meer aan de EU hebben dan aan hun Slavische broeders in Rusland. En de belangrijkste zorgen in het land gaan over de zwakke economie. Naast een forse staatsschuld is een kwart van de bevolking werkloos (een even hoog percentage als in Spanje).

Maar net als in kandidaat EU-lidstaat Kroatië zien niet alle Serviërs een betere toekomst in Europese samenwerking. De nationalisten van Nikolic weigeren akkoord te gaan met enige vorm van onafhankelijkheid van Kosovo. Dat is een principekwestie. En daarnaast zien de Serviërs wat er nu in Griekenland gebeurt.  Veel Serviërs voelen zich nauw verwant met de Grieken en zien met lede ogen aan hoe hun vrienden worden uitgemolken. En wie daar de voornaamste schuld van krijgt. Terwijl het katholieke Kroatië nog wel sympathie op kan brengen voor de Duitsers verwijzen de orthodoxe Serviërs met hun Griekse broeders en zusters graag naar de ontberingen die zij in de Tweede Wereldoorlog hebben moeten lijden.

Met al die gevoeligheden is het voor Tadic zondag dus nog geen gelopen race.

 

 

 

Reacties (16)

#1 Inkwith Barubador

Waarom zouden we in hemelsnaam er nog zo’n economisch zwak land bij de EU moeten halen, een land dat bovendien een nogal dubieuze recente geschiedenis heeft? Roemenie en Bulgarije waren al misstappen, doe dit niet nog een keer.

  • Volgende discussie
#1.1 pedro - Reactie op #1

Lange termijn strategie, vergroten van de afzetmarkt, een front of buffer tegen Rusland, minder kans op oorlogen met Kroaten en Kosovaren, en zo zijn er nog wel meer redenen te bedenken. Als je daar in geïnteresseerd bent, kun je daar een studie aan wijden en een boek of achtergrondartikel over schrijven, waarin je voor en nadelen zo objectief mogelijk probeert te beoordelen en daarna een redelijk weloverwogen conclusie trekt. Nu heb je je conclusie echter al getrokken op basis van wat vlotte uitspraken, die niet allemaal even veel waarde hebben.

Duitsland kreeg ook Marshall hulp met een enorm dubieuze recente geschiedenis, bijvoorbeeld.

#2 Micowoco

Voelen Serviërs zich verwant met Grieken? Huh?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 pedro - Reactie op #2

Ja. Je weet toch wel, dat Makedonië een deel van Joegoslavië was? Dan is dat verband toch niet zo moeilijk te zien?

#2.2 Bismarck - Reactie op #2.1

Nou Macedonië is juist wel een stuk moeilijker dan je hier voorspiegelt. De “verwantschap” (niet in familiaire zin!) heeft veel meer te maken met de gezamenlijke vijanden. De Grieken en de Serviërs hebben een lange historie van zij aan zij vechten tegen de Turken, maar hebben daarna ook nog Bulgarije en Albanië als gedeelde bedreiging mogen ervaren, alsmede te maken gehad met grote Albanese minderheden die ze alle twee hebben proberen te assimileren of anderszins “op te lossen” (de Grieken zijn daar overigens beter in geslaagd).

Politiek trekken beide landen vrij stevig met elkaar op (Griekenland is bijvoorbeeld één van de weinige EU-landen die Kosovo niet erkennen) en traditioneel zijn beide ook landen die sterke banden met Rusland hebben.

#2.3 pedro - Reactie op #2.2

Helemaal mee eens, maar ik had geen zin een uitgebreid en verantwoord antwoord te schrijven op een vraag, die heel weinig om het lijf had, omdat de context totaal ontbrak. Nederlanders en Duitsers zijn vijanden als we een voetbalwedstrijd spelen, maar we voelen ons verwant als we west en oost Europa met elkaar vergelijken.

PS: Serven en Grieken voelen zich t.o.v. Makedonië verwant in die zin, dat ze geen van beiden de Makedoniërs hun eigen staat gunnen. De Serven hebben het toe moeten staan, maar het Griekse deel van Makedonië is nog steeds een deel van Griekenland ;-)

#3 pedro

“En die onrust is precies datgene waarop sommige beleggers alleen nog maar wachten”, zei Merkel, waarmee zij aan gaf, waar een belangrijk deel van de economische macht ligt. En ondertussen blijven de gelovigen in de vrije markt verkondigen, dat alleen de overheden schuld hebben aan de crisis.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bolke de Big

Heel simpel voor Merkel, als de overige lidstaten hun begroting niet op orde brengen dan draait ze gewoon de Duitse geldkraan dicht, eens zien wie er aan het kortste eind trekt, Hollande of Merkel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4.1 pedro - Reactie op #4

Daar is Merkel veel te verstandig voor. De EU en haar voorgangers zijn al decennia lang heel gunstig geweest voor de Duitse economie. Bovendien kunnen we ons af vragen wat het dicht draaien van de Duitse geldkraan op Frankrijk heeft, want Frankrijk is na Duitsland de grootste netto betaler aan de EU. De uitspraak is gemakkelijk te maken, maar de gevolgen zijn niet te overzien en hoogstwaarschijnlijk zeer ongunstig voor de economie van alle Europese landen, omdat we daarmee onze rol en invloed op het wereldtoneel prijs geven.

  • Volgende reactie op #4
#4.2 Bismarck - Reactie op #4

Merkel heeft haar langste tijd gehad. In de Bundesrat is ze al afhankelijk van medewerking van de SPD en als die deze en volgende week in S-H en NRW de verkiezingen winnen (en de peilingen wijzen daarop), zou het me niet verbazen als de FDP, die in de huidige regering bijna onzichtbaar is en daardoor bij bijna elke afgelopen deelstaatverkiezing niet eens meer de kiesdrempel heeft gehaald, de stekker eruit gaat trekken.

  • Vorige reactie op #4
#4.3 Joop - Reactie op #4.2

Goed gezien. De FDP is op zijn retour, na hun hoogtepunt vrij recent in 2009. Maar ik weet niet of dat zo slecht is CDU/SPD, ze hebben vertellen ‘deskundigen’ op de radio, wel de nodige hervormingen doorgevoerd met Hartz IV, zodat Duitsland nu weer sterk staat. Met als een van de weinige landen in Europa een teruglopend bestand aan werkzoekenden.

#5 Mies ter Ize

Als de verkiezingen inderdaad over de positie van Nederland in Europa gaan, is er al veel realiteitsbesef gewonnen. Wilders bijvoorbeeld en in mindere mate de SP menen dat we onafhankelijk van de situatie in de EU politiek kunnen bedrijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Mies ter Ize - Reactie op #5

In vervolg op #12.

Wilders over het ergste dat ons ooit is overkomen:
“Wilders also stated that the European Union EU is a lost cause and will soon collapse. “Europe is the worst thing that ever happened to us,” said Wilders, who, earlier this week, announced that the PVV wants the Netherlands to leave the EU. ”We have lost our national identity,” the PVV leader said.
(http://www.expatica.com/nl/news/dutch-news/muslims-upset-as-wilders-promotes-new-book_224992.html)

#5.2 Rob - Reactie op #5.1

Las ik vandaag in de Belgische krant De Standaard nog een hele column over die ontzettende Nederlandse cultuur waarin alles gezellig en leuk moet zijn.

Wilders doet daar dus lekker niet aan mee.

#6 Harm

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 jim

Sarkozy was verslaafd aan macht en geld net als Berlusconi . Blij dat hij weg is .Verkiezingen in europa gaan al jaren over meer macht en macht corrupteerd

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie