Veritas odium parit

Dit is een gastbijdrage van classicus Bart Berman. Op zijn blog Demodokos verbindt hij regelmatig een oude Latijnse of Griekse spreuk met het hedendaagse nieuws.

Waarom is men zoveel kwader op WikiLeaks dan op elkaar? Om dat te begrijpen moeten we twee soorten waarheid van elkaar onderscheiden. De ene is draaglijk en de andere niet.

Verplaatst u zich eens in een hooggeplaatste die bekend staat als een een ijdeltuit, een onbetrouwbare partner en een corrupteling.

Het is heel goed mogelijk, dat u het prima vindt om dit te zijn. Dan blijft u natuurlijk kalm en ontkent alle drie de vervelende eigenschappen op superieure wijze. Tja, zegt u er misschien nog bij, het is wel wat saai, maar het is de waarheid: ik ben maar gewoon zoals het hoort. Vervolgens gaat u vrolijk door met ijdel, onbetrouwbaar en corrupt zijn.

Ook is het mogelijk dat het u dwars zit. Dan ontkent u het niet kalm maar heel opgewonden. Vervolgens erkent u de hypothetische mogelijkheid dat het waar zou kunnen zijn als het zo was (u “beraadt zich”). Daarna zegt u dat het waar is maar dat u dat zelf niet wist. Tenslotte biedt u als een eerlijk mens, recht door zee en gelouterd op indrukwekkende wijze uw excuses aan. U komt ten val, of nog net niet. Geweldig. Een koningsdrama.

Er zijn nog vele andere reacties mogelijk, maar het is al duidelijk over welke soort waarheid ik het hier heb: dat u zelf iets bent of doet. Niet altijd een makkelijke waarheid, maar de meesten schikken zich erin, vroeg of laat, min of meer.

Er is een andere soort waarheid en die doet echt zeer.

Stel nu, dat een andere hooggeplaatste over u gezegd heeft dat u ijdel, onbetrouwbaar en, wat was het ook weer, corrupt bent. Of u dat allemaal bent, kom, daar denkt u geen seconde over na. Dat is totaal onbelangrijk. Maar dat zo’n belangrijk iemand het gezegd heeft! Iemand die u zo hóóg had, die althans niet hinderlijk leek. En nog wel achter uw rug. En u kunt er niets tegen doen. En…

Het kriebelt en u kunt er niet bij om te krabben. De waarheid dat een belangrijk iemand iets over u gezegd heeft is ondraaglijk. Er moet iemand boeten. Maar wie?

Degene die het gezegd heeft is te machtig. Dan maar degene die aangetoond heeft dat hij het gezegd heeft.

Daarom is Assange de meest gezochte man ter wereld. Op hem is de Latijnse spreuk van vandaag toe te passen: Veritas odium parit – Waarheid brengt haat voort.