Diederik Samsom leidt sinds afgelopen week de PvdA. In de aanloop naar zijn verkiezing tot partijleider is het immense probleem dat deze partij heeft echter bijna volledig buiten beeld gebleven. Dat probleem is de kathedraal die al 30 jaar op weg is ruïne te worden. De kathedraal waar de PvdA ondanks dat in huist. De kathedraal waarin af en toe onder vallende brokstukken kamerleden verdwijnen, waardoor de fractie bij verkiezingen steeds een maatje kleiner achterblijft. De kathedraal van de sociaal-democratische ideologie.
Maar daar ging die verkiezing niet over. Waarom eigenlijk niet?
De reden daarvoor is terug te voeren tot Guusje ter Horst, die in het Oog op morgen van 21 februari (vanaf 23.36) over de aanstaande kandidaten het volgende zei. “De verschillen zullen niet zitten in het verhaal dat men verteld. Dat kan ook eigenlijk niet want we zijn allemaal van de Partij van de Arbeid.[…] het verschil zal zitten in de wijze waarop mensen dat doen en de overtuigingskracht die men heeft en het bindend vermogen wat men heeft. Daarop gaan we kiezen.”
Beroepsversterker Matthijs van Nieuwkerk zette dat de volgende dag flink aan, in het gesprek bij hem aan tafel met kandidaat Martijn van Dam. “Ik hoorde gisteravond Guusje ter Horst […] die zei het wordt een beauty contest, laten we daar niet omheen praten. We weten ongeveer wat de PvdA wil, er is een bandbreedte natuurlijk, nuances. Maar we weten vooral tegen wie we het moeten opnemen, tegen Wilders, tegen Rutte, tegen Emiel Roemer we zoeken iemand die dat kan. Daar kijken we naar. We kijken naar debattalent, presentatie, voorkomen, dat is het enige waar het om gaat. Ik denk dat ze gelijk heeft.”
Daarmee was het gedaan. Het immense probleem van de inhoud was kaltgestellt. Vanaf dat moment was de media het met zichzelf eens. Het ging niet echt over de inhoudelijke verschillen tussen kandidaten, want eigenlijk waren die er niet. Ze onderschreven tenslotte het verkiezingsprogramma van dezelfde partij. Dat dat programma geen bouwplannen voor een nieuwe kathedraal bevatte, maar hoogstens enkele maatregelen om verdere instorting van de oude te voorkomen zijn, in de woorden van Van Nieuwkerk, nuances.
Het antwoord van Martijn van Dam was net zoveel zeggend: “Als zij gelijk heeft en als jij gelijk hebt, dan zou ik daar heel erg teleurgesteld in zijn.” Wat een gelatenheid! Alsof het niet aan Martijn van Dam zelf is om duidelijk te maken dat het inhoudelijke probleem zo immens is, dat het vooral daar over zou moeten gaan.
Het resultaat was een tour door het land, met verschillen van mening op maatregeltjesniveau en aan het eind van de avond een grouphug. Blijkbaar zagen ook de overige kandidaten niet in dat ze het eigenlijk over die grootscheepse renovatie moesten hebben.
En dus viel tussen de woorden van de nieuwbakken leider, afgelopen woensdag in Pauw en Witteman, gewoon het oude melodietje te horen. Het ging over schoonmakers en wat de oplossing voor het conflict in die branche was. Eigenlijk, zei Samsom, moest de overheid om te beginnen zelf die schoonmakers in dienst nemen, om ze gewoon een fatsoenlijk salaris te betalen. Met andere woorden, het oude recept van de staat die alle problemen zelf oplost werd alweer van stal gehaald.
De PvdA heeft drie weken aandacht gekregen, zonder dat we iets meer weten over de toekomst van de sociaal-democratie. Knap! Maar was het zo ingewikkeld om dat anders te doen?
Had alle kandidaten gevraagd een speech te geven over die enige relevante vraag: hoe ziet de toekomst van de sociaal-democratie eruit? Had ze laten vertellen hoe ze werk wilden gaan maken van wat Hans Spekman onlangs in de Balie kapitalismekritiek noemde. Hoe zien die oude sociaal-democratische waarden er in de 21ste eeuw uit? Wat moet er gebeuren met die afgeschudde ideologische veren. Terugplakken met Ducktape? En dan niet in een pitch van 1 minuut, maar in 30 volledig gevulde minuten. Een speech voor een volle zaal en Youtube. De ideale manier om minstens de helft van de kandidaten door de mand te laten vallen. Hopelijk blijft er dan een serieuze kandidaat over met een schets voor een mogelijke toekomstige sociaal-democratie.
Kathedralen storten langzaam in en gelukkig heeft Spekman nog een volgende verkiezing om op zoek te gaan naar een architect voor dat ingrijpende, maar broodnodige renovatieplan.
Reacties (36)
Inderdaad de PVDA is in feite verworden tot een neoliberale partij en ze zochten een smoel om dat te verkopen.
Wil men deze club en de uitgangspunten echt nieuw leven in blazen dan zal men op linkse wijze moeten vernieuwen.
Dit neemt niet weg dat het smoel van Samson mij meer aanstaat dan de kop van Rutte of van der Staaij. Over namaak ariër Wilders hoef ik verder niets te zeggen.
Ariër? Antisemitisme zit (vandaag de dag?) in ons ‘progressieve’ volksdeel.
http://www.geenstijl.nl/archives/images/haatcartoonindervolkskrant.html
Mooie prent, onder die link van je.
Ik ben het met je eens, maar niet op het punt van die schoonmakers, op dat punt heeft deze meneer gewoon gelijk.
Een bedrijf kan het beste haar eigen mensen in dienst nemen, dat is goedkoper, kweekt bedrijfsloyaliteit, geeft mensen een beter loon en zorgt ook nog eens voor een vaste baan.
Als hij bedoelt dat de overheid haar eigen schoonmakers gewoon zelf in dienst moet hebben.. heeft hij gelijk. De overheid moet niet alle schoonmakers in dienst hebben natuurlijk, maar het zou een bedrijf sieren als ze zelf weer haar schoonmakers, congierges, kantine personeel, etc in dienst nam.
Is goedkoper (geen tussenliggend bedrijf dat de centjes binnen harkt) en geeft meer zekerheid.
Zoals de uitslag van de verkiezingen laat zien is het niet zozeer het programma maar de indruk die een lijsttrekker/partij achterlaat. Daarom is de SP zo groot, daarom heeft de PVV 24 stemmen, daarom hebben CDA en Groen Links een probleem. Met Samson laat de PvdA een betere indruk achter dan met Job laten-we-de-boel-bijelkaarhouden Cohen. Jammer dat de achterban hetzelfde is als waartegen Wouter Bos vocht, maar ik wens Samson veel succes. Alles beter dan de SP aan de macht
De SP is niet alleen groot dankzij Roemer, ook inhoudelijk zijn ze sterk en je mag verwachten dat de SP wel vasthoudt aan bepaalde programmapunten die Henk en Ingrid beschermen, dit itt de PVV die binnen 24 uur om was bij de pensioenleeftijd, om eens wat te noemen.
Je zegt dat het voor een bedrijf goedkoper is om eigen mensen in dienst te nemen. Dat lijkt me niet voor de hand liggen. Als ministeries goedkoper uit zijn door mensen in dienst te nemen, zullen ze dat doen. Dat ze het niet doen heeft een reden.
Maar stel dat je wel gelijk hebt. Dan heeft dat niet in dienst nemen waarschijnlijk te maken met het idee van een te grote overheid. Dat wordt blijkbaar als een probleem gezien, maar is hier misschien wel wenselijk.
In beide gevallen gaat het er echter om het grotere verhaal erachter te zien en te analyseren. In het eerste geval moet je willen begrijpen waarom onze economie blijkbaar zo werkt dat we schoonmakers extern inhuren. Waarom is dat? Wat zegt dat over hoe onze economie werkt? En wat betekent dat voor hoe we daar politiek mee om moeten gaan? Dat is een groter verhaal dan dit maatregeltje van Samsom.
Het tweede geval, waarbij de overheid als te groot wordt beschouwd, heeft ook een achtergrond waar je als politicus iets mee zou moeten kunnen. Stel dat Samsom vindt dat de overheid helemaal niet te groot is en dat sommige taken gewoon weer door de staat moeten worden opgenomen. Laat hem dan pleiten voor het terugnemen van taken die de overheid prima zelf kan doen. Wellicht zelfs een plan tot nationalisatie van sommige taken.
In vergelijking met de maatregeltjespolitiek waar ze zich vooral mee bezig houdt, zijn het juist dergelijke grootschaligere analyses die nodig zijn, wil de PvdA er ooit nog bovenop komen.
Dehnus heeft in principe gewoon gelijk. Het sprookje dat het particulier initiatief alles efficienter en dus goedkoper doet, dat is nu wel ontmaskerd.
De kritiek dat de PvdA hier onvoldoende inhoudelijk aandacht aan besteed is terecht en natuurlijk was het niet zo ingewikkeld om dat anders te doen.
Maar je krijgt natuurlijk wel te maken met mensen die dat negatief framen, zoals met het stereotiepe verhaaltje dat het gaat om het oude recept van de staat die alle problemen zelf oplost, dat alweer van stal gehaald wordt.
Maar je krijgt natuurlijk wel te maken met mensen die dat negatief framen, zoals met het stereotiepe verhaaltje dat het gaat om het oude recept van de staat die alle problemen zelf oplost, dat alweer van stal gehaald wordt.
Ik constateer slechts dat dat is wat Samsom doet. Hij haalt een oud recept van stal, maar analyseert niet eerst wat nieuw is aan de economische omstandigheden. Hij veronderstelt gewoon dat dat oude recept nog prima werkt.
Sinds wanneer is het verrichten van onderhoud, werk, eigenlijk een probleem? Het probleem is dat arbeid gewoon gereduceerd is tot verhandelbare waar en de werknemers tot melkkoetjes.
Je draagt niets bij aan de discussie, maar doet niets anders dan dit negatief framen, met een heel stereotiep verhaaltje over “het oude recept van de staat die alle problemen zelf oplost”.
Natuurlijk is het zo dat grote bedrijven best schoonmakers enz. in dienst kunnen hebben en nemen. Het uitbesteden van allerhande zaken blijkt achteraf vaak lang niet altijd een kostenbesparing en inderdaad worden de arbeidsvoorwaarden bij particuliere diensten er niet beter op.
Prima links issue.
De meeste bedrijven zijn te klein voor een full time schoonmaakploeg, een schoonmaakbedrijf lost dit op door ploegen langs diverse bedrijven te sturen. Bovendien is schoonmaken ook een vak met tegenwoordig specialistische schoonmaakmiddelen en apparatuur het zou onefficient en duur zijn als ieder bedrijf dat voor zich zou moeten organiseren.
Veel schoonmakers bij schoonmaakbedrijven werken ook niet fulltime. In veel gevallen werken ze maar bij één klant, enkele uren per dag.
Een vriendin heeft dat ook enkele jaren gedaan. Ze heeft meegemaakt dat de klant overstapte naar een ander schoonmaakbedrijf en de hele schoonmaakploeg werd overgenomen door dat andere bedrijf. De klant was nl. niet ontevreden over de dames, maar wel over de schoonmaakbaas.
Dat soort “transfers” zijn helemaal niet zo ongebruikelijk.
In het eerste geval moet je willen begrijpen waarom onze economie blijkbaar zo werkt dat we schoonmakers extern inhuren. Waarom is dat? Wat zegt dat over hoe onze economie werkt? En wat betekent dat voor hoe we daar politiek mee om moeten gaan?
+1
Het gaat om de commodificatie van arbeid me dunkt.
De machtsvraag heeft bij de PvdA altijd voorop gestaan. Een helder inhoudelijk verhaal over de toekomst van de sociaal-democratie snijdt kansen af om aan de macht te komen. Het zal een deel van de aanhang aanspreken en een deel afstoten. En coalities met de een vergemakkelijken en met de ander bemoeilijken. Dat risico durft de middenpartij niet te nemen, zeker niet met de huidige stand in de peilingen. Blijft over: proberen te winnen op vorm. Maar dat doorziet ook iedereen.
Door (al jaren terug) de strategie te kiezen die jij schetst is de pVDA juist verworden tot een neo-liberale partij. DE VVD, het CDA, D’66, de PVDA en zelfs Groen Links zijn steeds meer op elkaar gaan lijken, vleugels binnen 1 visie, verwikkeld in een machtsstrijd. Dat mag je logisch, reeël of wenselijk vinden, maar het staat wel oplossingen die structureel zijn in de weg. Het staat een andere kijk, een andere analyse in de weg, het verblindt.
Grote bedrijven ( de goede want die zijn er ook) die lopen voorop. Zij zien dat energiebronnen eindig zijn, zij zien mensen als kapitaal, zij zien hun leefomgeving als kostbaar, evenals scholing e.d.
Er is met andere woorden niks mis aan het uitdragen van idealen, als Samson dat zou doen, als de PVDA dat zou doen, dan verandert er daar echt wat.
Tot nu toe gaat het alleen maar om het poppetje en dat is een gemiste kans, als het daarbij blijft.
Als de machtsvraag bij de PvdA voorop staat,
dan kunnen ze nog maar 2 dingen doen:
a) hun naam veranderen.
b) opgaan in de SP:
Laat ze in godsnaam niet opgaan in de SP. We hebben nood aan een grote progressieve partij die dingen wil veranderen. De SP is dat bij uitstek niet.
Noem eens wat er dringend zou moeten veranderen
waar de SP tegen is?
In zijn NRC column geeft vh Hek een aantal redenen waarom steeds meer mensen tabak hebben van die partij.
http://www.nrc.nl/youp/2012/03/24/voorwaarts-en-niet-vergeten/
Prima stukje.
Ideologiediscussies verlopen traag. Die passen niet in een verkiezingsdebat, waar het inderdaad meer om de beauty contest gaat – hoewel, smaken verschillen, Samsom als beauty?
Overigens denk ik dat na het neoliberale fiasco een fikse ideologiediscussie er wel aan zit te komen.
Een fikse ideologiediscussie die eraan zit te komen, dat zou mooi zijn… Alle middenpartijen zitten er om te springen!
Een ideologiediscussie? Ik wil best een voorzet geven. De visie op de EU speelt imho daarin een belangrijke rol.
De Frankfurter Rundschau, een Duitse links-liberale krant, plaatste vorige week een artikel (http://www.presseurop.eu/nl/content/article/1679861-europa-wordt-paradijs-voor-werkgevers) over de ontwikkelingen van de rechtspositie van de werknemers in de EU. De intro luidt:
Divide et impera, verdeel en heers, is een Latijnse spreuk die wordt toegeschreven aan Philippus II van Macedonië, uit de 4e eeuw voor Christus. Philippus zou deze tactiek van verdeel en heers hebben toegepast tegen de Griekse stadstaten. Ook Julius Caesar kende de methode maar al te goed. En niet op de laatste plaats was dit een zeer bekende manoeuvre in de koloniale politiek van de Europese mogendheden vis-à-vis de inheemse bewoners.
Leert men van de geschiedenis? Helaas staken nu eens Italiaanse, dan weer Griekse of Spaanse, bij tijd en wijle zelfs Nederlandse werknemers tegen de door hun regering opgelegde maatregelen, maar de koppen eens bij elkaar steken is nagenoeg afwezig.
Waarom de werkenden in die millennia-oude val van verdeel en heers blijven trappen is mij een raadsel. Is het de wet van de traagheid? Het kost enorm veel energie om een grote massa in beweging te krijgen.
En de sociaaldemocratie… die zwijgt.
Daar hoef je geen ideologiediscussie over te beginnen; het lijkt meer op het intrappen van een open deur. Alleen is het niet de sociaal-democratie die zwijgt, het zijn de sociaal democraten die zwijgen.
Waarschijnlijk lijkt het teveel op: Arbeiders aller landen verenigt U.
“Open deur”
Nederlanders munten vooral uit door afwezigheid als het over Europa gaat. Zie bvb de conferentie voor een Europees Socialistisch Alternatief (http://europeansocialistalternative.eu/). Ik heb er eentje gezien op de lijst van voorlopige inschrijvingen met (min of meer) bekende politici.
Niet dat zo’n conferentie zoveel oplevert, maar deelname drukt uit dat je waarde hecht aan zo’n initiatief.
De gote massa wordt dag in dag uit geindoctrineerd door de,aan het neo-liberalisme schatplichtige,pretzenders.
Daarvan is geen politiek of sociaal bewustzijn te verwachten.
Ad heeft inderdaad gelijk. Waarom gaat het daar niet over? Ik ben niet zo belangstellend naar de potenties van de regering met de SP, of een fusie van PvdA met SP. Dat hoeven wij niet te bedenken.
Wat ik wel zou willen weten is wat we doen met wezenloze neo-liberale constructies: zelfs als het mooi weer is rijden de treinen niet.
Wat ik zou willen weten is hoe de totale immoraliteit in de financiele markten wordt aangepakt, want het uitschudden van muppets is nog steeds de centrale opdracht voor jonge bankbediendes.
Wat ik zou willen weten is hoe de sociaal-democratie de gevolgen gaat aanpakken van de liberale mislukkingen: de werkloosheid van de mensen onder de veertig, veroorzaakt een lost generation in Europa en een voedingsbodem voor enge politieke abberaties.
Wat ik zou willen weten is hoe de sociaal democratie het tijdperk van angst tegemoet treedt dat de wereld recent twee uitzichtloze en nutteloze oorlogen heeft bezorgd, terwijl de derde (Israel-Iran) de aarde wellicht onbewoonbaar zal maken.
En, als het lukt die dreiging af te wenden, zullen we door de sociaal-democraten leren inzien dat we ons milieu niet moeten plunderen maar koesteren?
Ik denk nog steeds dat het een goede politieke stroming is, maar ik ben het met Ad eens dat niet helder is (gemaakt) waarom.
Jouw vragen zijn volstrekt terecht en heel voornaam. Echter als je in de illusie leeft dat de PVDA hierin iets duidelijk kan maken, dan leef je in valse hoop. Van de beide kamers tot op het gemeentehuis stelt deze partij maar 1 zaak centraal: de macht.
@016 Mies, het excuus dat ideologische discussies traag verlopen is je kop in het zand steken.
@018 Waarom opgaan in de SP? Ik zou zeggen maak een groen PCD66A, met dan een betere naam natuurlijk.
PVDA is PVHM geworden,laat ze daar eindelijk eens eerlijk voor uitkomen.
In plaats de schijn op te houden dat ze voor de laagste inkomens opkomen,want dat doen ze al jaren echt niet meer met de volle overtuiging die ze plachtten te hebben.
Om het immense probleem van de inhoud het hoofd te bieden is meer nodig dan een renovatieplan, namelijk het besef dat het bestel achterhaald is en daarmee de PvdA. Helaas ontgaat Samson dat, getuige zijn opvatting dat als de gedoogcoalitie er niet uitkomt, er maar één antwoord is: nieuwe verkiezingen. Daaruit blijkt zijn geloof in het oplossend vermogen daarvan. Vraag is of de onoplosbaarheid van de problematiek niet juist in dát geloof gelegen is. Voor het antwoord daarop zal ons bestel breed maatschappelijk ter discussie gesteld moeten worden. Daarvoor zullen we tevergeefs een beroep doen op de politiek, maar zullen we bij de media moeten aankloppen. In het bijzonder denk ik daarbij aan de publieke omroep. Als geen ander is Hilversum namelijk in staat de houdbaarheid van het geloof in ons bewierookte bestel en daarmee het nut van verkiezingen landelijk aan te kaarten, ten behoeve van de publieke zaak.
Het gaat niet om het oplossend vermogen van verkiezingen. Samson wijst er terecht op dat er een kiezersmandaat van ten minste 76 zetels nodig is om een samenhangend geheel van hervormingen door te voeren. Een minderheidscoalitie die hier en daar wat medestanders zoekt (en slechts gedeeltelijk vindt) voor losse maatregelen is dan niet wenselijk.
Als er in de huidige Kamersamenstelling al een stabiele 76-zetelmeerderheid te vinden is voor een omvangrijk hervormingspakket, dan is het nog maar de vraag of die 76 zetels op dat gebied nog wel voldoende gesteund worden door hun originele kiezers.
Je kan natuurlijk betogen dat we een vertegenwoordigende democratie hebben en dat je stem 4 jaar geldig blijft, ongeacht wat er verder gebeurt.
Je zou als volksvertegenwoordiger ook kunnen besluiten om een nieuw mandaat te vragen wanneer je wel heer ver afdrijft van je verkiezingsprogramma en er met je originele partners ook niet uitkomt.
Het CDA vond dat eerder al nodig om met de PVV in een gedoogcoalitie te stappen. Bij een PVV die zo ongeveer het hele programma in de prullenbak gooit en een VVD die misschien wel aan de HRA gaat sleutelen, lijken verkiezingen me niet zo gek.
Hoe zien die oude sociaal-democratische waarden er in de 21ste eeuw uit?
Er wordt volgens mij te veel waarde gehecht aan alomvattende wereldvisies van waaruit politieke partijen moeten opereren. Ook bij het liberalisme en de christendemocratie komt die vraag regelmatig terug. Ten onrechte.
Volgens mij volstaat het om een paar principes en eventueel enkele nuances als uitgangspunt te nemen. Bij concrete problemen kan je die principes dan gebruiken om je een mening te vormen over de mogelijke oplossingen.
Sociaaldemocratie betekent gewoon eerlijke kansen geven aan hen die het, om wat voor reden dan ook, wat minder goed getroffen hebben. Voor SP en PvdA is dat ongeveer hetzelfde. De PvdA hecht daarnaast iets meer aan individuele (keuze)vrijheid, ook van hen die het wat beter getroffen hebben. En GL hecht nog wat meer aan groen.
Voor beide partijen geldt dat hun succes afhangt van de keuzes die ze vervolgens in de praktijk maken en of ze uit kunnen leggen waarom ze die maken. Daar is geen uitgebreid alomvattend inzicht van de maatschappij en de toekomst nodig.
In verschillende tijden/omstandigheden zijn wellicht verschillende keuzes nodig. Wat in 1960 een goed plan was, hoeft dat nu niet meer te zijn. Maar die plannen kan je nog altijd met dezelfde principes in het achterhoofd beoordelen.
Die alomvattende wereldvisies vind ik ook van ondergeschikt belang. Zolang het doel is dat de productiemiddelen in handen komen van de arbeidende klasse, ben ik voor het overige vrij flexibel.
Die “arbeidende klasse” is in het algemeen niet capabel genoeg om die productiemiddelen te beheren. En om de productiemiddelen nou in handen te “geven” van zelfbenoemde baasjes zoals jij – die wel even zullen bepalen wat goed is voor de “arbeiders” is – ook een mijl op zeven..
Face it Harm, jij vertegenwoordigt die arbeidende klasse helemaal niet, ze willen je niet en je achterhaalde activistische ideetjes doen het misschien goed in de salon, maar bij de moderne arbeidende klasse schop jij nog geen deuk in een pakje boter
Als de arbeidende klasse ’s lands regering mede mag kiezen, dan zal ze ook wel capabel genoeg zijn om te beoordelen wie degenen zijn die haar productiemiddelen het beste kunnen beheren.
Nee, ik heb die pretentie niet, ik was een handelaar en een ondernemer en was in die hoedanigheid “primus interparis”