Turkmenistan: Coups en andere geruchten

Zondag waren er presidentsverkiezingen in Turkmenistan. Nou ja, het volk mocht de leider bevestigen die vooraf was aangewezen als winnaar. Daar zijn wij als journalisten niet blij mee, simpelweg omdat de beste man Goerbangoely Berdymoechamedov heet en die naam lastig is te onthouden. Henk Jansen in het Turkmeens ongetwijfeld, maar toch…

Ondanks drie wekelijkse telefoontjes in de laatste anderhalve maand naar de ambassade in Moskou kwam er geen visum. Of we maandag terug willen bellen. Leuk aan het nieuws uit het volstrekt gesloten Turkmenistan zijn vooral de geruchten en die kunnen wij dus moeilijk checken. Zo is er een forse groep die beweert dat dictator Saparmoerat Nijazov niet overleed aan een hartaanval (zie ook deze lijvige, zeer leesbare paper). Want had zijn Duitse arts niet beweerd dat hij in “uitstekende conditie” verkeerde, anderhalve maand voor zijn dood?

Daarna zei de beste man dat Nijazov aan een gebrek aan zuurstof was overleden. ,,Ja, ammehoela”, zei Batir Moechamedov vorige week tegen mij. ,,Een kussen op iemands hoofd drukken, dán heb je een gebrek aan zuurstof.” Batir pakte een paar jaar geleden zijn biezen en streek in Moskou neer. Zoals de hele Turkmeense oppositie in het buitenland woont: Noorwegen, Zweden, Rusland, zelfs Maarsseveen begreep ik.

Batir spreekt van een “slecht gecamoufleerde coup”, een moordaanslag dus. En hij is de enige niet. Waarom sloten de autoriteiten een dag voor de dood van Nijazov de grens met Oezbekistan? Hoe kan het dat zo snel een opvolger werd gekozen? Berdymoechamedov is dus de opvolger van de excentrieke Nijazov, al wachten we nog op de officiële uitslag. Die zal net zo onwaarschijnlijk zijn als de opkomstcijfers: 98,6 procent.

Over Berdymoechamedov gaat het hardnekkige gerucht dat hij de bastaardzoon is van Nijazov. Hoe kon hij anders tien jaar lang overleven in het entourage van de paranoïde leider, die sinds 1992 59 vice-premiers en 131 ministers ontsloeg?

Surely the most sensational claim to have emerged on this individual to date is the allegation doing the rounds is that Berdymukhammedov is none other than Niyazov?s bastard son.

Een bizarre leider die is vermoord met hulp van zijn bastaardzoon? We zullen het nooit weten: ,,Belt u maandag terug.”

(zie ook Remco’s Rusland)