OPINIE - Verblind door euroscepticisme bekritiseert filosoof Sebastien Valkenburg een voorbeeldstatuut voor de bestrijding van racisme, antisemitisme en vreemdelingenhaat.
Valkenburg maakt zich in de weekendbijlage van Trouw deze week kwaad over ‘Brusselse tolerantie’ die ons de mond zou kunnen snoeren. Hij verwijst daarbij naar een document dat onlangs is aangeboden aan het Europese Parlement door de European Council on Tolerance and Reconciliation, een particuliere organisatie die in 2008 is opgericht door Aleksander Kwasniewski,voormalig president van Polen en Moshe Kantor, president van het Europese Joodse Congres ter bestrijding van racisme, antisemitisme en vreemdelingenhaat.
Het document is bedoeld als een statuut ter bevordering van tolerantie in Europa. Het geeft ook gedetailleerde richtlijnen voor de handhaving en de strafrechtelijke vervolging van discriminatie van allerlei groepen, van haat zaaien en andere manifestaties van intolerantie. Zo staat er dat jongeren die veroordeeld worden wegens haat zaaien een rehabilitatieprogramma moeten volgen om hen een cultuur van tolerantie bij te brengen. De ruime definities van groepen, van belediging en hate crimes en het idee van een onafhankelijk Nationaal Monitoringsinstituut dat de tolerantie moet bewaken geven een tendens aan die niet zonder risico’s is voor de vrijheid van meningsuiting.
Waar Valkenburg terecht bezwaar tegen maakt is het begrip van tolerantie dat aan dit document ten grondslag ligt. Tolerantie gaat over het toelaten van iets ondanks de bezwaren die je ertegen hebt. Zoals in de aan Voltaire toegeschreven uitspraak: ‘Ik verafschuw wat u zegt maar ik zal het recht om dat te zeggen met mijn leven verdedigen.’ In het door Valkenburg gewraakte stuk is tolerantie echter meer een opdracht om anderen fatsoenlijk, met respect te behandelen. En dat kan betekenen afzien van bepaalde uitingen. Hier wordt het begrip dus volledig omgedraaid: van de “ontvanger” van een onwelgevallige uiting die deze ondanks zijn bezwaren laat gaan naar de “zender” die moet worden bewogen fatsoen en respect te tonen.
Maar Valkenburg gaat in zijn kritiek volledig over de schreef als hij dit ’tolerantieoffensief’ toeschrijft aan de Europese Unie en de EU er van beticht een ‘fatsoensunie op te tuigen.’ Het document waar hij zich terecht boos over maakt heeft in Brussel hoogstens de status van “ingekomen stuk”. Het beschrijft niet wat de EU vindt of wat “Brussel” van plan is, laat staan dat er sprake is van enige vorm van regelgeving. Datzelfde geldt trouwens ook voor een ander stuk dat hij noemt, het rapport van de High Level Group on Media Freedom and Pluralism, door critici – Britse media voorop- ten onrechte op hoge toon bestempeld als een poging van “Europa” om de persvrijheid aan banden te leggen.
Ook bij de beoordeling van het voorbeeldstatuut van de European Council on Tolerance and Reconciliation lijkt het euroscepticisme een genuanceerd oordeel in de weg te zitten. Het stuk laat hoogstens zien hoe er door sommige Europeanen (Nederlanders incluis) over tolerantie wordt gedacht. Bij alle terechte kritiek zal Valkenburg het bestaan van die opvattingen toch ook moeten tolereren.
Reacties (13)
Toch gebeurt het te vaak dat een of ander groepje iets namens de VN/EU lijkt te roepen – en blijkt achteraf dat het niks met de VN/EU heeft te maken.
Ik denk dat er dus nog een schone taak voor de VN/EU ligt om daar iets aan te doen.
dit artikel is in dit kader ook wel aardig
http://politiek.thepostonline.nl/column/minder-intolerantie-begint-jezelf/
@2:
Slecht stuk, TPO waardig.
Alinea over “intolerantieparadox”: Hoe kun je tolerantie van landsgenoten verwachten, terwijl je zelf koning intolerantie bent?
Wanneer Mehmet gediscrimineerd wordt op de arbeidsmarkt of in het uitgaansleven dan weten we nog helemaal niks over hoe Mehmet zelf staat t.o.v. minderheden zoals homoseksuelen of joden. Mehmet valt helemaal niks aan te rekenen, hij zelf heeft geen discriminerend gedrag laten zien maar is er wel slachtoffer van. Mehmet moet niet de dupe worden van wat andere Turkse of Marokkaanse Nederlanders flikken.
Dat de schrijver van het stuk Mehmet wel op een hoop gooit met “zijn soort” ondermijnt de rituele blabla in de laatste alinea dat mensen niet in hokjes geplaatst moeten worden, de verschillen niet uitvergroot moeten worden, enz.
Bagger dus. Maar natuurlijk vind jij het wel “aardig”.
@2: [beetje ongebruikelijk misschien om hier op een artikel van elders te reageren, maar het heeft er wel wat mee te maken]
De auteur van TPO heeft wel een punt in de relativering van mogelijkheden van de overheid om racisme te beteugelen. De overheid kan wetten uitvaardigen en handhaven die discriminatie op de arbeidsmarkt, woningmarkt etc. Verder kan de overheid in haar dienstverlening het goede voorbeeld geven (en geen racial profiling toestaan, zoals bij de politie is geconstateerd. Dat is al heel wat, maar vervolgens zal er ook wat “tussen burgers” moeten gebeuren. En juist op dat vlak zal de overheid zich wat meer terughoudend moeten opstellen. Hier schuilt ook de terechte zorg van Valkenburg: dat de overheid zich te veel gaat bemoeien met fatsoensnormen. Alleen heeft hij het mis als hij denkt dat de EU dit ook gaat doen.
@4: sorry, wil je topic niet kapen. Ben het wel met je eens denk ik
Zo staat er dat jongeren die veroordeeld worden wegens haat zaaien een rehabilitatieprogramma moeten volgen om hen een cultuur van tolerantie bij te brengen
critici – Britse media voorop- ten onrechte op hoge toon bestempeld als een poging van “Europa” om de persvrijheid aan banden te leggen.
Wat is haat zaaien ?
Het doet denken aan de poging, zo zie ik het, nationalisme gelijk te stellen met racisme.
Rehabilitatieprogramma, hersenspoeling doet het me aan denken.
Waarom de critici onterecht Europa beschuldigen de persvrijheid aan banden te willen leggen, ik zie het graag uitgelegd.
En ik geef toe, mijn afkeer van de EU, en het wantrouwen in die EU, speelt een grote rol.
Wat de EU probeert is stiekum, en stapje voor stapje, de landen op te heffen.
Ik hecht aan mijn land, het was een goed land om in te leven, steeds meer mensen lijken door te krijgen dat Europa een ramp is, of gaat worden.
Misschien is het nog niet te laat.
Het doet me een beetje denken aan de Sovjet Unie dit idee. Onlangs was ik in Boedapest en bezocht daar even op m’n vrije dag het huis of Terror. Dat was het voormalige pand van de geheime politie van de fascisten en later de communisten.
Die hadden ook heropvoedingsprogramma’s voor mensen die het oneens met hun waren qua politieke denkbeelden.
Nog even en dit er komt een 10 jaren plan om dit prachtige voorstel te introduceren. Uiteraard geheel onafhankelijk, wat een ander woord is voor ondemocratisch.
En vergis je niet, er is al flink getoornd vanuit de EU aan vrijheid
http://www.katholiekgezin.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=2044
BTW: in dit document, wat enkel een documentje is en totaal onschuldig volgens de auteur, zit wel degelijk een vervelend randje. Namelijk de eis dat het EP concrete maatregelen neemt om racisme en nationalisme aan te pakken. En zoals iedereen weet die de EU wetgeving een beetje kent: er is altijd wel een werkgroep en clubje met een aanbeveling. En van daaruit gaat t balletje rollen. Want ja, er wordt ons gevraagd actie te ondernemen, toch?
Tolerantie veronderstelt ten minste twee partijen, een actieve en een passieve. Maatschappelijke tolerantie is conventioneel, d.w.z. berust op verdragen tussen groepen die hun onderlinge betrekkingen hebben geregeld. En zo kreeg je de Traditionele Nederlandse Tolerantie, beroemd of berucht in de hele wereld.
Er is traditioneel meen ik te weten ook een Chinese – , Marokkaanse, -, Amerikaanse -, Tolerantie en al die Tradities kunnen behoorlijk met elkaar vloeken. Geeft niet als zowat iedereen binnen zijn eigen territoir blijft, en als tourist een beetje oppast, dit onder het motto ´s-lands wijs ´s-lands eer.
Maar we hebben nu te maken met een Tijdvak waarin massa´s representanten afkomstig uit geheel andere Tolerantie-Tradities zich op het domein van één zo´n Traditie bevinden. Neem Nederland. Moet het tolerant zijn t.a.v. vrouwenbesnijdenis? Ik noem maar iets houtsnijdends. En dan komt dat Document (D) van die particuliere ´European Council on Tolerance and Reconciliation´ – wat een gluiperige titel; en waar bemoeit die Council´ zich mee ? – van pas. Nederlanders die niet tegen vrouwenbesnijdenis kunnen en het openlijk – hoe wagen ze het! – willen verbieden, zaaien – wat anders? – haat en solliciteren volgens D naar het volgen van een rehabilitatie-programma. Om een cultuur van tolerantie ingepomt te krijgen. Een cursus onderwerpingsgedrag.
Terecht trekt Valkenburg zonder dralen aan de alarmbel en laat hij zich niet door de lage status* van dat D document misleiden.
* Cf. c 7 van Mister P.
Het zou mij niet verbazen als tot de opstellers van D de Belgische ex-minister van cultuur Anciaux behoort. Die oreerde eens: ‘Culturele verscheidenheid is een verrijking. Dat is door de eeuwen heen altijd zo geweest. Het wordt hoog tijd dat de Vlamingen zelf hun bereidheid tonen om zich in te burgeren. Door open te staan voor de Islam en een ernstige inspanning** te doen om die cultuur te begrijpen.’
** D.´s Rehabilitatie-cursus?
@7: Je bron is slecht geïnformeerd. Het artikel in het Katholieke Gezin gaat over het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Dat is geen EU instelling. Het Hof beoordeelt of een staat die aangesloten is bij de Raad van Europa (niet de EU dus) zich houdt aan het Europese Handvest. In dit geval heeft het Hof geoordeeld dat Duitsland juist heeft gehandeld in de zaak van de ouders die hun kinderen seksuele opvoeding willen onthouden. Als je dus iemand wil aanklagen moet je bij Duitsland zijn en niet bij het Hof in Straatsburg, laat staan bij de EU. Zelfde fout als Valkenburg dus.
Tolerantie.
Ik denk dat de Franse historicus Francois Furet in zijn boek over de illusie van het communisme goed weergeeft hoe tolerantie in elkaar steekt.
Hij schrijft over de haat tegen de burger (bourgeoisie), de middenstand (marxistisch) want bij de burger zou alles om geld draaien. Rechts (traditioneel) en links (marxistisch/socialistisch) vonden dat allebei een probleem. De burger ziet zichzelf als een individu in de liberale zin. Hij wil een zo gerieflijk mogelijk leven, zo gemakkelijk mogelijk bereiken. En dan snap je dat de burger helemaal geen zin heeft in nationalistische vuilbekkerij of in utopische absurde revolutionaire vergezichten.
En dan kan je het begrip tolerantie ook invullen voor deze burger: zolang de burgerij ergens geen last van heeft dan is er geen probleem (dat is tolerantie universeel). Van deze brief ligt geen enkele burger wakker, hoogstens degenen die de burger niet hoog hebben zitten, aan zowel de linker als ter rechterzijde van het politieke spectrum.
ff nazoeken
@8:
En zo kreeg je de Traditionele Nederlandse Tolerantie, beroemd of berucht in de hele wereld
Die tolerantie ging nooit zo ver dat het gezag van de heersende klasse werd aangetast.
@ 12
Ik zie geen verband tussen de eerste en tweede zin. Gaarne toelichtting.
Verder had de eerste zin tussen aanhalingstekens moeten staan.