The World According to Oud Zeikwijf (1)

COLUMN - Ongefundeerde en simplistische doch betweterige meningen over wereldzaken.

Kapitalisme is best oké. Het vooruitzicht op winst werkt als een magneet op zowat elke mens op deze planeet. En andersom: wordt er geen winst gemaakt dan zakt de ondernemingslust ver onder het vriespunt, met alle verlammende effecten van dien voor een land. Zie de communistische bolwerken. Een aardige ideologische basis, laten we eerlijk wezen, maar volstrekt niet opgewassen tegen de menselijke driften. Na een tijdje doet niemand meer wat en stort de economie als een soufflé in elkaar. Er wordt te weinig geproduceerd, en wat er wel geproduceerd is bereikt de schappen niet meer. Geef de enkeling juist zicht op eigen profijt, dan ontspruiten de zaakjes welig uit de zompige grond. Mensen zijn nu eenmaal eerder bereid zich een slag in de rondte te werken als hun beloning evenredig groeit.

Maar nu. We leven in een tot in het absurde doorvoerde kapitalistisch systeem. Megabedrijven (banken incluis) rule the world. Ze dicteren de politiek, en zetten onze leiders keer op keer buiten spel. Ze hebben zoveel macht. En zoveel poen. En zoveel arbeiders die ze – ‘Watch me doing it, Mr President‘ – kunnen ontslaan. Daar bibberen ze van, onze autoriteiten. En als ze het in hun hoofd halen om weerstand te bidden, dan stappen die reuzen, hun armen vol biljetten waarvan bij elk zuchtje wind een tiental ontsnapt en achter hen als een groene sleep aanvliegt, zonder blikken of blozen de grens over. ‘DAT IS DE GRENS! Je kan daar niet over!’ roept een hoge ambtenaar nog desperaat. De oligarch kijkt hem nog even, heel even, met een twinkeling in de ogen en één voet omhoog, een stompje sigaar bungelend op een mondhoek, laat diezelfde voet nog heel even de lucht in hangen, om die weer resoluut en breeduit lachend neer te zetten aan de andere kant van de grens. Of aan de andere kant van de wereld. Hen maakt het wer-ke-lijk niet uit: ze bezitten immers de aardbol, en, terwijl we nog bezig zijn onze landjes te verdedigen, zijn ze volop de Melkweg alvast onderling aan het verdelen. Als ze eenmaal klaar zijn met de Noord- en Zuidpool, dat spreekt voor zich.

Kortom: we hebben het nakijken.

We bedenken regeltjes, rechtjes en plichtjes waar we ons aan moeten houden, we zorgen dat die regeltjes naar Den Haag komen en daar bekrachtigd worden. Maar het helpt geen moer. Want onze regeringen regeren al lang niet meer. Het zijn puppets. Laat ons van de weeromstuit kwaad zijn om diezelfde malloten. Ze zouden niet democratisch genoeg zijn. Hahaha. Niet democratisch genoeg. Onze regeringen. Boos op Rutte. De.Stakker.

Want democratisch zijn onze bestuurlijke stelsels wel. In Europa hebben we honderden jaren geoefend, dus enkele verlichte kennis in dat principe (democratie) hebben we tegen heug en meug toch weten te vergaren. Dáár zit het hem niet in. Het zit hem in het ver doorvoerde kapitalisme. In het monster dat ermee gecreëerd is en dat met zijn onstilbare gulzigheid bezig is de aarde te verslinden. Het monster van veelpotige economische entiteiten met ontelbare managementlagen waar niemand meer verantwoording af hoeft te leggen voor zijn daden. Entiteiten die volstrekt onmenselijk en amoreel zijn geworden.

Daar moeten we van af.

Hoe? Dat leest u in de volgende aflevering.

Reacties (33)

#1 HansR

Hoe? Dat leest u in de volgende aflevering.

Ben benieuwd.

Voorlopig zie ik alleen maar regeltjes waar ieder zich aan houdt omdat we veel te goed zijn opgevoed (getraind) en niet meer durven.
Fuck de oligarch.
Revolutie!

*gaat weer lunchen en wacht af*

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

Mensen zijn nu eenmaal eerder bereid zich een slag in de rondte te werken als hun beloning evenredig groeit.

Dat blijkt in de praktijk dus zwaar mee te vallen. Meerdere onderzoeken hebben uitgewezen dat een kleine (bijna symbolische) beloning voor veel productiviteitswinst zorgt (soms zelfs meer dan een grote of “evenredige”*).

*Wat is eigenlijk een evenredige beloning?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Amateur Commenter

@1: Kan dat dan wel na 5en? Overdag werk ik namelijk… en om 8 uur heb ik yoga. Dus als we van 7 uur tot half 8 nou even revolutie houden op facebook, zou mij het beste uitkomen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 su

Na een tijdje doet niemand meer wat en stort de economie als een soufflé in elkaar.

Mythe. De USSR kende vanaf 1928 continu economische groei. Pas in 1991 ging het drastisch fout met de hervormingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 HansR

@4:
Volgens mij sla je nu een paar falende vijfjarenplannen over!
Om het maar niet te hebben over dwangarbeid en angst gedreven ambitie.
Toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Henk van S tot S

Als tegenwicht voor de ambitieuze mens de volgende (wel wat off topic) scene.

CIO tot…..X:
Waarom wilt u deze nog beter betalende functie niet?
X:
Omdat ik nu al nauwelijks tijd en rust heb om mijn geld aangenaam te besteden ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 su
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 HansR

@7: Interessant.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 weerbarst

Dit is geen kapitalisme maar staats fascisme/socialisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Co Stuifbergen

Kapitalisme betekent volgens mij dat geld verdiend wordt door het hebben van bezit.

Dat is niet hetzelfde als een vrije markt-economie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Matthijs2

“Want onze regeringen regeren al lang niet meer. Het zijn puppets.”
Dat klopt. Maar het zijn niet alleen puppets omdat ze geen andere keuze zouden hebben. Het zijn puppets omdat:
A) ze door corruptie/belangenverstrengeling in de macht van het grote geld gekomen zijn. Het gaat niet alleen om regelrechte omkoping o.i.d., juist niet. Veel processen zijn veel subtieler, maar desalniettemin net zo destructief. Bijvoorbeeld het feit dat politieke leiders vooral in het cirkeltje van economen, CEO’s van grote bedrijven en banken verkeren, waardoor hun beeld van de problemen en oplossingen vertekend raken.
B) ze vooral denken machteloos te zijn. Echter die machteloosheid komt vooral omdat de macht weggegeven wordt, aan de banken en ‘grootkapitaal’. Maar als bijvoorbeeld de Europese politiek een vuist zou maken en echt weerstand zou bieden tegen het hyperkapitalisme, kan dat wel degelijk. Natuurlijk, “de markten” of “de financiele sector” zal piepen als er maatregelen genomen worden om dat hyperkapitalisme aan banden te leggen. Met hand en tand zal iedere maatregel aangevochten worden. Maar uiteindelijk hebben al die investeerders, banken en grote bedrijven ook die paar honderd miljoen europese consumenten nodig om geld te verdienen. De afhankelijkheid gaat wel degelijk twee kanten op. Dus ook al zou de rest vd wereld niet meegaan, dan nog is het mogelijk eenzijdig als europa dingen anders te doen.
(maar goed, dat is voorlopig theorie want dat europa bestaat nog helemaal niet en is in werkelijkheid een groepje landen dat ruziënd over straat rolt en alleen maar bezig is onderling strijd te voeren)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 pedro

@4: idd. We kunnen hooguit zeggen dat de economie er minder hard groeide dan onder het kapitalisme, omdat in het kapitalisme grote hoeveelheden geld direct beschikbaar zijn voor nieuwe investeringen. In het communisme is er minstens altijd nog een theoretische component, die stelt, dat gemaakte winst ten goede moet komen aan het hele volk. Onder het communisme blijkt dat al een onhaalbaar doel, maar daar moeten de mensen, die zich een groter stuk van de koek toe-eigenen dan anderen, zich in ieder geval nog verantwoorden voor het stuk koek, dat zij pakken. Onder het kapitalisme wordt je succes afgemeten aan de hoeveelheid koek, die je te pakken krijgt. Daar moet je je juist verantwoorden als je een te klein stukje koek te pakken krijgt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Prediker

@4: Van 1975-1987 was er nauwelijks economische groei in de Sovjet-Unie. Zie de grafiek van Girsh Khanin bovenaan blz. 145 in dit paper (pdf).

De groei van 1928 t/m 1950 is vooral te danken aan massale industrialisatie en slavenarbeid. Ja, zo kan ik het ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 pedro

@13: China? Dat zou toch dezelfde kant op moeten gaan als de Sovjet Unie. Ik kan trouwens nog wel een heel goede reden noemen, waarom de economie van de SU tussen 1975 en 1987 nauwelijks groeide hoor. De wapenwedloop met de vS zorgde er voor, dat de SU een steeds groter deel van haar inkomen aan wapens uit gaf. De oorzaak van een niet groeiende economie was dus niet socialisme of communisme, maar de te hoge defensie-uitgaven. Ik dacht tenminste niet, dat er ergens in het communistisch manifest genoemd werd, dat je meer dan een kwart van je inkomen aan wapens uit moet geven…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Prediker

De wapenwedloop met de vS zorgde er voor, dat de SU een steeds groter deel van haar inkomen aan wapens uit gaf.

Als je die wapens zelf maakt, creëert dat weer werkgelegenheid en technologische innovatie. En dus economische groei. Zie de tegenstelling dus niet zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 su

@15: Als je die wapens zelf maakt, creëert dat weer werkgelegenheid en technologische innovatie.

Dat kan toch niet? Alle werknemers in de USSR hadden toch een arbeidsethos van naadje pet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 analist

Bizarre discussie hier. De Sovjet-Unie moest eigenlijk al vanaf het begin allerlei essentiele goederen inkopen van het kapitalistische buitenland (bvb graan (!)). Daarnaast werd tijdens WO II de sovjet oorlogseconomie op de been gehouden met Amerikaanse leverancies van strategische materialen zoals aluminium en rubber. Vervolgens in de jaren ’80 heeft de sovjet-unie meer dan 30 miljard dollar aan buitenlandse deviezen geleend van Europa en de Verenigde Staten. Van meet af aan was de sovjet-economie vrij zwak en in zekere zin afhankelijk van het kapitalistische buitenland.

Over de leningen van de Sovjet-Unie (omdat dit punt voor een aantal het moeilijkste aan te nemen is denk ik zo)

In the 1980s, the Soviet Union needed considerable sums of hard currency to pay for food and capital goods imports and to support client states. What the country could not earn from exports or gold sales it borrowed through its banks in London, Frankfurt, Vienna, Paris, and Luxembourg. Large grain imports pushed the Soviet debt quite high in 1981. Better harvests and lower import requirements redressed this imbalance in subsequent years. By late 1985, however, a decrease in oil revenues nearly returned the Soviet debt to its 1981 level. At the end of that same year the Soviet Union owed US$31 billion (gross) to Western creditors, mostly commercial banks and other private sources.[1]

http://en.wikipedia.org/wiki/Foreign_trade_of_the_Soviet_Union

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 su

@17: Van meet af aan was de sovjet-economie vrij zwak en in zekere zin afhankelijk van het kapitalistische buitenland.

Dat is in strijd met je eigen link:

Soviet foreign trade played only a minor role in the Soviet economy. In 1985, for example, exports and imports each accounted for only 4 percent of the Soviet gross national product. The Soviet Union maintained this low level because it could draw upon a large energy and raw material base, and because it historically had pursued a policy of self-sufficiency.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 analist

Mwah, het gaat niet om de omvang maar om de samenstelling van de invoer:
With the exception of grain, phosphates used in fertilizer production, and high-technology equipment, Soviet dependence on Western imports historically has been minimal.

Dus “alleen” voor voedsel en technologie was men afhankelijk van de gezworen ideologische vijand. Een beetje als Noord Korea nu. De voedselvoorziening lijkt mij een essentiele maatstaf voor de gezondheid van een economie (woestijnlanden en stadsstaten daar gelaten).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 su

@19: De Soviet Unie was zelfvoorzienend in hun voedsel, behalve graan. Dat is niet raar, de meeste landen importeren voedselbronnen waarvan ze niet zelfvoorzienend zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 analist

En kunstmest, als je mijn zeer korte citaat even had gelezen. Dat de sovjet-unie niet zelfvoorzienend was in graan – toch wel ons dagelijks brood in Europa – is uitzonderlijk als je bedenkt dat *voor* de russische revolutie de Oekraine de “graanschuur van europa” werd genoemd.

http://wiki.answers.com/Q/Why_is_Ukraine_called_the_breadbasket_of_Europe

Ik denk dat de democide op de Kosakken (de herenboeren daar) onder Stalin niet heeft geholpen. In potentie had de Sovjet-unie ruimschoots zelfvoorzienend kunnen zijn op het gebied van de landbouw.

Maar dat terzijde: een communisch land dat miljarden moet lenen van de kapitalistische banken doet iets verkeerds.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 su

@21: En kunstmest, als je mijn zeer korte citaat even had gelezen.

Volgens mij zijn de meeste kunstmestgebruikende landen netto importeurs. Dat zegt dus niks.

Dat de sovjet-unie niet zelfvoorzienend was in graan – toch wel ons dagelijks brood in Europa – is uitzonderlijk als je bedenkt dat *voor* de russische revolutie de Oekraine de “graanschuur van europa” werd genoemd.

De VS is de graanschuur van de wereld, en zelfs die importeren graan. Hoe gaan die dingen.

Maar dat terzijde: een communisch land dat miljarden moet lenen van de kapitalistische banken doet iets verkeerds.

Volgens mij is het schering en inslag op de internationale markten dat landen van elkaar lenen. De VS doet niet anders. Dat er in de Soviet Unie mismanagement was staat buiten kijf. Maar dat was het punt niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 analist

Volgens mij zijn de meeste kunstmestgebruikende landen netto importeurs. Dat zegt dus niks

Zelfs als je de helft van het noordelijk halfrond beslaat? Gegeven de gigantische natuurlijke rijkdom van Rusland zou je de verwachting hebben dat de sovjet-unie voor de productie van allerlei primaire goederen vrij gemakkelijk zelfvoorzienend had kunnen zijn. Eigenlijk heeft het communistische model met het slagen van de Russische revolutie het voordeel van de twijfel gekregen: juist in een land als Rusland had je een snelle en duurzame groei van de landbouw kunnen verwachten. Het tegendeel vond plaats.

De VS is de graanschuur van de wereld, en zelfs die importeren graan. Hoe gaan die dingen.

Netto gezien niet. Het land produceert zoveel mais dat ze er zelfs autobrandstof van maken.

Volgens mij is het schering en inslag op de internationale markten dat landen van elkaar lenen.

Je zegt het al: “markten”. Dat spreekt toch het hele idee van het communisme/marxisme tegen? “From each according to ability, to each according to need” dat verhaal. Blijkbaar zat de economische nood bij het Politburo zo hoog dat ze alle principes overboord kieperden :).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 su

Je zegt het al: “markten”. Dat spreekt toch het hele idee van het communisme/marxisme tegen?

Oh, je leeft nog in de veronderstelling dat de Soviet Unie ook daadwerkelijk een communistische maatschappij was? Een communistische staat is per definitie een oxymoron.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 analist

@24: Toch gebruik jij de vermeende economische prestaties van de sovjet-unie als argument tegen

Kapitalisme is best oké. Het vooruitzicht op winst werkt als een magneet op zowat elke mens op deze planeet. En andersom: wordt er geen winst gemaakt dan zakt de ondernemingslust ver onder het vriespunt, met alle verlammende effecten van dien voor een land. Zie de communistische bolwerken. Een aardige ideologische basis, laten we eerlijk wezen, maar volstrekt niet opgewassen tegen de menselijke driften. Na een tijdje doet niemand meer wat en stort de economie als een soufflé in elkaar.

Dus blijkbaar zie jij de economische groei van de sovjet-unie als een soort bewijs dat communisme kan werken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Diener

Beetje karig dat als enige alternatief voor kapitalisme-as-we-know-it de sovjet economie wordt genoemd. Wordt het niet eens tijd voor een nieuw experiment?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 su

@25: Nee, ik zie de economische groei slechts als tegenspreken dat de Soviet Unie in elkaar is gezakt door arbeiders die geen zak uitvoerde. Ik verwijt het aan mismanagement en inhaligheid van een elitaire bestuurderslaag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Matthijs2

Is niks mis met kapitalisme op zich, het gaat om de excessen die er de laatste tientallen jaren ontstaan zijn, zoals kartelvorming, te grote invloed geld op politiek en een te grote financiele sector.

Een kapitalistisch systeem kan alleen goed functioneren met een sterke staat die duidelijke regels stelt en die streng handhaaft, o.a. om voor een eerlijk speelveld te zorgen.

Om gelijk een compleet ander systeem op te willen tuigen lijkt me niet zo verstandig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 thallman

De mens zonder etnische identiteit, een ware wereldburger die zich heeft losgemaakt van onderdrukkende culturele normen.

Waar komt die toch vandaan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 pedro

@27: Ja, net als bij het kapitalisme, dat ook steeds in crises terecht komt door mismanagement en inhalige mensen aan de top. Het maakt immers niet uit voor welk ideologisch hiërarchisch systeem een land kiest, het feit dat het een hiërarchisch systeem is, zorgt er voor dat mensen met niet altijd even goede bedoelingen (behalve voor zichzelf) op den duur aan de macht komen.

En het blijft voor sommigen moeilijk te verteren, dat wat ze steeds in de krant lezen, dat de sovjet unie economisch steeds slechter presteerde, in de praktijk niet waar blijkt te zijn. Het maakt het geen goed systeem, maar als we alleen naar de cijfertjes kijken, groeide de sovjet economie ook, alleen een stuk minder hard dan een kapitalistische economie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 pedro

@15:

Als je die wapens zelf maakt, creëert dat weer werkgelegenheid en technologische innovatie. En dus economische groei

Dat creëert alleen economische groei als je het kan en gaat verkopen. Wanneer militair materieel alleen wordt gebruikt door het eigen leger, heb je alleen de kosten en geen opbrengsten, dus ook geen winst, laat staan economische groei.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 pedro

@29: Die bestond al lang voordat er natiestaten waren. En veel mensen die zich niet door nationalisme en soortgelijke discriminerende theorieën laten indoctrineren, zijn nog steeds zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Arduenn

Ik heb liever dat het werk door robots wordt gedaan. Dan kan ik tenminste spelen en creatief zijn, in plaats van aardappelen uit de grond te trekken.

Helaas, dat Calvinistische arbeidsethos-gelul staat steeds maar weer in de weg van een arbeidsloze samenleving.

  • Vorige discussie