Recensie Zomergasten met Adriaan Geuze

Ik dacht het die middag terwijl wij over de Afsluitdijk reden: de lucht is vaal als keileem. Terwijl ik het dacht, wist ik niet dat de basis van de Afsluitdijk uit keileem bestond. Dat zou ik die avond pas leren, in het laatste fragment van de vierde aflevering van Zomergasten 2015 met landschapsarchitect Adriaan Geuze. Naar aanleiding van een ander fragment, waarin H.H. ter Balkt een gedicht over een aardappelsorteermachine voorleest, legde Geuze uit hoe kunst zijn werk beïnvloedt. Waar iemand als u en ik het over de overstroming van 1953 hebben, daar heeft H.H. ter Balkt het over een spokende maan. Waar u en ik een aardappelsorteermachine zien, daar ziet H.H. Ter Balkt een levend wezen. Ruysdael en Potter leerden ons de horizon ontdekken en zo het Nederlandse landschap te waarderen. En sinds ik Mijn Vlakke Land van Jacques Brel eens goed beluisterde, zie ik geen grijze hemel meer, maar luchten die vaal als keileem zijn. Een goed kunstenaar leert je anders naar de dingen kijken. 

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Recensie Zomergasten met Simone van Saarloos

RECENSIE - Aan het eind van de derde aflevering van Zomergasten 2015 stelde Simone van Saarloos voor om even armpje te drukken. Ter afsluiting van een prikkelend avondje. Het was een knipoog naar een eerder discussiepuntje over het lichaam en wat er zou kunnen gebeuren als je er wat bewuster mee omgaat. Zowel met rechts als met links won Simone van Saarloos binnen anderhalve seconde. Wilfried de Jong bood geen enkele tegenstand, tot ontgoocheling van Simone van Saarloos. Misschien was De Jong werkelijk niet in staat meer tegengas te geven. Het kan ook dat hij haar maar snel liet winnen, om ervan af te zijn. Ik vond het in ieder geval wel een beetje tekenend voor de avond, want ook in intellectueel opzicht was De Jong geen partij voor Van Saarloos. Niet dat hij heel veel domme vragen stelde, ik had alleen het gevoel dat hij heel veel liet liggen. En één keer kapte hij haar zelfs bruut af zonder het door te hebben, waardoor ik stellig de indruk kreeg dat hij niet aan het luisteren was.

Van tevoren, in haar promofilmpje, had Van Saarloos ons gewaarschuwd: ze ging het ons moeilijk maken. Ik maakte mij op voor een lange zit. Had er zin in. Want daar kijk je verdomme Zomergasten voor. Juist om later tegen het nageslacht te kunnen zeggen dat je ook die uitzendingen had uitgezeten waar geen einde aan leek te komen. Van die uitzendingen waarbij je luciferstokjes tussen de oogleden moet klemmen om het af te kunnen kijken. Van het soort dat zich pijnlijk traag voortsleepte, als een naaktslak over een scheermesje.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Zomergasten met Peter Buwalda

RECENSIE - Voordat Zomergasten met Peter Buwalda begon, dacht ik eigenlijk niet genoeg van hem te hebben gelezen om te zeggen of ik het een goed schrijver vind. Bonita Avenue staat ongelezen (althans, door mij) in mijn kast. En ik heb hooguit twee van zijn Volkskrant-columns tot mij genomen. Meer heb ik niet van ‘m gelezen.

Tenminste, dat dacht ik. Maar toen kwam het eerste fragment, waarin Elvis met zijn allereerste tv-optreden twee generaties uit elkaar rukt en zo het begin van de populaire cultuur inluidt. En ineens herinner ik mij weer dat ik in 2006 in de allereerste editie van muziektijdschrift WAHWAH een verhaal las over een jongen die voor het eerst bij de ouders van zijn vriendinnetje op bezoek is en, tot groot ongenoegen van zijn schoonvader, per se een fragment wil zien waarin Sonny Boy Williamson met zijn mondharmonica een Vlaamse presentator van zijn sokken blaast. Het was een van de meeste hilarische verhalen die ik ooit had gelezen. In een latere editie van WAHWAH stal Buwalda mijn hart door op zeer overtuigende wijze uit te leggen waarom Paul McCartney beter is dan John Lennon. Die jongen moet ik in de gaten houden, dacht ik toen. Maar toen Bonita Avenue uitkwam, heb ik dat verzuimd.