Terugkijken en vooruitkijken in crisistijd

Spanje neemt in Europa de koppositie van landen die getroffen zijn door het coronavirus over van Italië. Over de oorzaken en gevolgen van een epidemie. Het aantal bevestigde gevallen in Spanje is vertienvoudigd sinds de noodtoestand op 14 maart werd afgekondigd, terwijl het dodental woensdag hoger lag dan dat van China, met 738 doden op één dag. Heeft het land de crisis te lang veronachtzaamd? De Spaanse correspondent van The Guardian denkt dat de regering in het begin veel te laks is geweest met maatregelen. Tot half maart gingen voetbalwedstrijden met publiek gewoon door. Een Europese voetbalmatch in Bergamo in februari zou een belangrijke bron zijn geweest van de snelle verspreiding van het virus, zowel in Italië als in Spanje. Op 8 maart waren er massa's bijeen in sportstadia, conferentiecentra en op straat voor de viering van Internationale Vrouwendag. Drie dagen later reisden aanhangers van Atletico Madrid nog naar Liverpool om hun club daar in de verlenging te zien winnen van de Europese kampioen. Op 14 maart werd de noodtoestand uitgeroepen. Maar het gebrekkige Spaanse zorgsysteem heeft een grote uitbraak met inmiddels meer dan 4000 doden niet kunnen voorkomen. Midden in de crisis lijkt een poging tot verklaring van de omvang van de epidemie tamelijk voorbarig. Er is nog zoveel onbekend, horen we elke dag weer van de experts. Effecten van maatregelen zijn moeilijk te voorspellen. Verklaringen voor verschillen tussen landen zijn moeilijk te geven omdat er overal anders wordt geteld en het onmogelijk is alle factoren in het beeld te betrekken. Alle specificaties over de spreiding van het virus verdienen een disclaimer.

Foto: Boeddha (detail van een stupa in Jaulian, Pakistan) (c) Livius.org

Het commercieel succes van boeddhisme

RECENSIE - ‘Een onwaarschijnlijk succes’,  zo noemt de NRC (van 25 maart) de verkoop van het boek Homo sapiens van de Israëlische auteur Yuval Harari. De krant zocht de auteur op, omdat het vervolg, Homo deus, ook uitstekend verkoopt. Wat is het geheim van deze boeken?

Harari is een mooi voorbeeld van een geconstrueerde bestseller-auteur. Geschapen door de commercie. Uitgevers zijn niet geïnteresseerd in kwaliteit, zoals Jona Lendering en ik onlangs constateerden. Uitgeven is handel, het gaat om de verkoopcijfers. Dus blijft men veilig rondhangen in de buurt van eerdere successen, of (zoals in dit geval) importeert men een buitenlands succes. Harari’s eerste boek, Homo sapiens, kon mij niet bekoren. In een recensie in De Volkskrant noemde ik het warrig, slordig geconstrueerd en vol feitelijke onjuistheden. (‘Feiten zijn heilig,’ zegt hij nu zowaar in de NRC.)

Toch was Homo sapiens een bestseller. Eerst in Israël, daarna in het Westen. Het succes in Israël deed uitgevers elders gretig toehappen, en zorgde ervoor dat ze flink investeerden in reclame. Succes schept succes, kortom.

Maar dat is niet het hele verhaal. Harari biedt ook troost.

De vraag is: waaróm werd Homo sapiens in Israël zo’n groot succes? Volgens mij zijn daarvoor twee oorzaken aan te wijzen. Ten eerste, in een regio die beheerst wordt door religieuze tegenstellingen en fanatiekelingen, gaat dit boek daar uitdrukkelijk niét over. Dat zal voor veel Israëlische lezers verfrissend zijn geweest. Daarnaast roept Harari de lezers op te berusten in de toekomst. We gaan een nieuw tijdperk in, waarin we bevrijd zijn van ons jachtige streven naar geluk en succes. Een dergelijk cultuurpessimisme raakt ongetwijfeld een diepe snaar in een land dat steeds dieper in zijn problemen lijkt weg te zinken. Maar blijkbaar ook daarbuiten.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.