Hoogleraar rechtssociologie Marc Hertogh: ‘Het uitgangspunt is: misschien ben jij een fraudeur’

door Jurre van den Berg. Uitkeringsgerechtigden achter de broek zitten is politiek gezien in de mode, maar effectief is het zeker niet altijd. Dat concludeert een team van de Rijksuniversiteit Groningen na vier jaar onderzoek. ‘Als 8 procent fraudeert, doet 92 procent dat niet’, zegt hoogleraar rechtssociologie Marc Hertogh. ‘De spaarzame berichten van het UWV waren dreigementen: ‘Als u niet binnen zoveel tijd dat doet, komt uw uitkering te vervallen.’ ‘Ze zetten je onder druk, dreigen met straffen maar helpen niet met het vinden van een baan, of helpen je niet met extra cursussen of iets dergelijks.’ Het zijn zomaar twee citaten van uitkeringsgerechtigden uit het onderzoek van Marc Hertogh en zijn collega’s aan de Rijksuniversiteit Groningen. In de afgelopen jaren, zo stellen zij, is er een politiek klimaat ontstaan waarin het bestrijden van fraude en misbruik centraal staan en sancties en maatregelen de boventoon voeren. De SZW-wetgeving, beter bekend als ‘de Fraudewet’ uit 2013 wordt als een exponent van dit tij beschouwd. Sociale diensten zetten zelfs verborgen camera's en gps-trackers in om bijstandsfraude op te sporen, zo bleek onlangs uit onderzoek van de Volkskrant.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.