Zomercollege | Lessons of the Loess Plateau

Even geen deprimerende verhalen van onomkeerbare schade aan onze planeet. Want schade kan je soms ook herstellen, zo blijkt. Filmer John Lui laat zien hoe een fors deel van het löss-plateau in China succesvol werd aangepakt. Ooit ontstond de Han-beschaving op dit plateau: toen nog groen, waterrijk en bebost. Maar verkeerd landgebruik verwoestte deze vruchtbare plek. Nu is het een maanlandschap met hoge bodemerosie, droogte en stofstormen die reiken tot in de Chinese kuststeden. Lui laat zien dat door een verandering in landbeheer dit gedegradeerde ecosysteem kan herstellen [project.pdf] en de mensen weer voedt met water, gewassen en hout. In Ethiopië filmde hij eenzelfde ontwikkeling: "zorg dat 25 jaar lang de geiten niet meer grazen in de kale heuvels en schaduwrijke vruchtdragende bomen keren terug". YES WE CAN! Eind juni sprak John Lui op het Tällberg Forum in Zweden waar alle knappe en invloedrijke koppen op het gebied van duurzaamheid bijeen kwamen om te filosoferen over de toekomst van onze overbevolkte planeet. Bekijk hier het zomercollege van John Lui.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duurzame palmolie wordt niet gekocht

, door

Slechts 1% van de duurzaam geproduceerde palmolie wordt daadwerkelijk afgenomen. Het Wereldnatuurfonds is teleurgesteld over de loze toezeggingen van de afnemers en zal binnen zes maanden komen met een Palm Oil Buyer’s Scorecard die inzichtelijk maakt wie zijn best doet duurzame productie te stimuleren en wie rücksichtlos foute palmolie blijft inkopen ten koste van mens(aap) en natuur (Mongabay).

Sinds november 2008 komt er duurzaam geproduceerde palmolie op de markt. In die tijd is 1,3 miljoen ton duurzame palmolie geproduceerd, daarvan is slechts 15 duizend ton afgenomen aldus het WWF. De duurzame palmolie kost per ton pakweg 50 dollar meer op een totaalprijs van 750 dollar (bron: Reuters). Ook al is de prijs van palmolie -net als andere commodities- in de afgelopen crisismaanden sterk gezakt nog steeds kost duurzaam maar in beperkte mate iets meer en toch verzaken de afnemers?

Het vermarkten van duurzame palmolie is een resultaat van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) waarin producenten zich verplichten de rechten van lokale gemeenschappen en grenzen van natuurgebieden te eerbiedigen. De betrokken producenten zitten momenteel nog in een transitie maar beloven in 2015 voor de volle 100% duurzame palmolie te produceren. De RSPO zelf is niet onomstreden, kritische organisaties als Greenpeace, Sawit Watch en Friends of the Earth beweren dat RSPO-leden nog steeds doorgaan met het kappen van primair bos voor de aanleg van nieuwe palmolie plantages (Mongabay).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Gezonde produkten maken dik

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Niet teveel cola-light dus (Foto: Flickr/Svadilfari)

Nu paddo’s, roken en gokken effectief aan banden zijn gelegd, richten we onze pijlen op het volgende ongezonde pleziertje: het (veel) eten van (dikmakend) voedsel. De partij die het meeste garen bij spint bij deze nieuwe kruistocht is ongetwijfeld de reclamewereld. Zij krijgen weer lekker de kans om keurmerk na keurmerk de wereld in te slingeren. Uiteindelijk weet door de wildgroei niemand wat welk stickertje nou betekent. Belangrijker nog is de vraag: heeft de aanduiding light, dieet of het goede keuze-klavertje of ik kies bewust-vinkje eigenlijk wel zin? Of, erger nog, hebben ze zelfs een averechts effect?

Dat laatste lijkt steeds vaker het geval te zijn. Al over de in de jaren negentig populaire aanduiding ‘light‘ (diet in het Engels) is al sinds de invoering discussie. Zo werden in een hoop diet-products vet vervangen door suikers, wat wel het vetgehalte omlaag haalde maar niet de calorieën. En de discussie over wat nou beter is voor wat loopt nog steeds. Maar als marketing-instrument blijkt het light-label prima te werken.

Interessant is ook het onderzoek dat Marketingwetenschapper Pierre Chandon uitvoerde met zijn collega Brian Wansink. Zij gaven proefpersonen een fictieve menukaart van twee al even fictieve restaurants, Good Karma Healthy Foods en Jim’s Hearty Sandwiches. De proefpersonen werd gevraagd de calorieën van eenzelfde maaltijd bij beide restaurants te schatten. De verbazing zal niet erg groot zijn dat een ‘burger and soda’ bij Good Karma Healthy Foods een stuk lager werd ingeschat dan bij Jim’s Hearty Sandwiches.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daewoo annexeert Madagaskar?

, door

Twee weken geleden meldde de Financial Times dat het Koreaanse Daewoo Logistics Corporation 1,3 miljoen hectare landbouwgrond in Madagaskar voor 99 jaar gaat leasen. Dat is ongeveer de helft van de totaal beschikbare landbouwgrond op Madagaskar. In een land dat vaste klant is bij het UN World Food Programme én waar 50% van de jonge kinderen door ondervoeding een groei-achterstand* vertoont zal een landoppervlak ter grootte van Vlaanderen worden beplant met maïs en oliepalm bestemd voor de buitenlandse markt. Het leasecontract zou de Koreanen ook nog eens niks, nada, noppes kosten*. Daewoo gaat immers banen creëren op Madagaskar: een weinig sterk argument als je voor dit project tot nu toe vooral Zuid-Afrikanen hebt aangenomen. Onder weldenkende wereldburgers van Parijs tot Tokyo was de schok groot en inmiddels is het grote downplayen begonnen, zowel in Seoul als in Antananarivo.

Bloedend eiland
Doordat Madagaskar 160 miljoen jaar geleden afbrak van Afrika is de evolutie daar haar eigen gang gegaan en herbergt het eiland enorm veel endemische soorten zoals maki’s, de panterkameleon en zes van de acht soorten baobab bomen. Het grootste eiland van deze aardbol is derhalve in haar geheel een biodiversity hotspot. Maar op dit moment is slechts 10% van de oorspronkelijke natuur nog over. Madagaskar kampt met hevige bodemerosie (400 ton/ha)* doordat maar een beperkt deel van het land geschikt is voor landbouw maar desondanks wordt ontgonnen. Slecht landgebruik zorgt er nu voor dat de rivieren verzadigd zijn van de rode aarde die wegspoelt van de marginale akkers en de Indische Oceaan rondom het eiland rood kleurt. Astronauten hebben wel eens opgemerkt dat het lijkt alsof Madagaskar dood bloedt door de bodemerosie. In dit land wil de firma Daewoo dus exportlandbouw ontwikkelen?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende