Hulspas weet het | Scheuren voor de wetenschap

We naderen het einde van het jaar. En dus liggen ze in de boekhandel weer hoog opgetast: de scheurkalenders. En dan nadert ook het onvermijdelijke moment dat ik er een cadeau krijg. In mijn geval is dat, op een dag, linksom of rechtsom, altijd een wetenschappelijke scheurkalender. Dat zal ik vast wel leuk vinden! En dus ligt hier nu al een paar dagen, op het randje van de tafel, aarzelend op weg naar de papiercontainer, de Wetenschapskalender 2018 ‘van de makers van New Scientist’. Inderdaad, ik moet hem niet. Ik word er namelijk treurig van. Dat scheuren hou ik geen jaar vol. Wetenschap is het mooiste dat er bestaat. Het enige menselijke bouwwerk (naast de Pyramide van Giza) dat de tand destijds zal doorstaan. Wetenschap verdient alle goede promotie die het kan krijgen. En wat mij betreft moet die (net als wetenschap zelf) gebaseerd zijn op verwondering. Zo’n scheurkalender zou elke saaie nieuwe dag een beetje verwondering moeten bieden, een knetterende gedachte voor de rest van de dag. En die moet uiteraard bedoeld zijn voor een breed publiek – niet alleen voor de zelfingenomen Aha-erlebnis van de nerds. Wat lees ik op het blaadje van 1 januari, als wetenswaardigheid voor deze dag?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Opheldering over de Sint

Precies een jaar geleden vertelde ik mijn vriendin op Texel over het surprisespel. Mijn zoon van acht zou dat voor het eerst mee gaan meemaken op school. Hoe het spel precies in elkaar stak, daar had ik nog geen goed beeld van, maar ik wist wel dat hij zelf een cadeau moest gaan kopen, het op een creatieve manier moest inpakken en er zelf een gedicht van vier regels bij moest schrijven. ‘Voor wie is het cadeau dan?’ vroeg ik bij elke beslissing die er genomen moest worden. Dat wist hij niet, het moest een cadeautje zijn dat geschikt was voor iedereen.

‘Maar dat kan toch niet?’ wierp mijn vriendin tegen. ‘De meeste kinderen in groep vijf geloven toch nog in Sinterklaas? Jouw zoon toch ook nog wel een beetje?’ Ja, daar had ze gelijk in. Ik had me er aanvankelijk dan ook een beetje ongemakkelijk over gevoeld. ‘Maar hij doet net alsof het de gewoonste zaak van de wereld is’, zei ik, ‘ik geloof niet dat hij er zich veel vragen bij stelt.’

Toch vond mijn vriendin dat je het niet kon maken, zonder opheldering over de Sint de kinderen zelf surprises laten maken. Bij haar op Texel deden ze dat anders. Toen de klas van haar dochter voor het eerst lootjes ging trekken, werd er vooraf door de leerkracht uitgelegd hoe dat gedoe met Sinterklaas in elkaar steekt. Alle kinderen werden in één keer collectief van hun geloof gehaald. Zij had er goede ervaringen mee. Je voorkomt animositeit en pesterijen op het schoolplein.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.