Griekenland uit de crisis

Met het einde van de Griekse financiëel-economische crisis in zicht ontstaan nieuwe politieke initiatieven. Rond de oude sociaal-democratische partij van Griekenland, PASOK, is eind vorig jaar een nieuwe coalitie gevormd met de naam “Kinima Allagis” (Beweging voor verandering). Twee weken geleden was het oprichtingscongres. Voorlopige leider is Fofi Gennata. Zij verklaarde dat de nieuwe partij een eigen, autonome koers gaat varen ten opzichte van regeringspartij Syriza en de rechtse Nieuwe Democratie. Toch ging ze deze week nog wel bij premier Tsipras en oppositieleider Mitsotakis langs om steun te verwerven voor haar voorstellen voor constitutionele hervormingen. In opiniepeilingen in december 2017 kwam de nieuwe partij als derde uit de bus met 18% van de stemmen na Nieuwe Democratie (33%) en Syriza (24,5%). Maandag j.l lanceerde oud-minister van Financiën Yanis Varoufakis de nieuwe partij Mera25. Hij strijdt voor onder meer kwijtschelding van Griekse schulden, een stop op privatiseringen en verlaging van de belastingen. Maar Varoufakis gaat veel verder. Mera25 is de Griekse tak van de transnationale beweging DiEM25. Het partijprogramma van Mera25 staat model voor de inzet waarmee Varoufakis c.s. volgend jaar bij de Europese verkiezingen voet aan de grond hopen te krijgen. Internationaal bekende linkse figuren als Noam Chomsky, Naomi Klein, Brian Eno en Slavoj Žižek steunen het initiatief. Ook de voormalige Franse socialist en presidentskanidaat Benoît Hamon heeft zich aangesloten met zijn beweging Generation.s. Hoe het transnationale initiatief moet gaan werken is nog niet geheel duidelijk. Europese verkiezingen worden nationaal georganiseerd met nationale lijsten. Daartegenover zette DiEM25 op 10 maart in Napels een transnationale lijst met een gemeenschappelijk programma. Dat bestaat uit een European Green New Deal (ook al eens door de Europese Groenen gelanceerd) om de schuldencrisis, de armoede en de ongelijkheid te lijf te gaan. En een plan voor een nieuwe Europese Constitutie die met medewerking van alle Europese burgers zou moeten worden opgesteld.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.