Het Gilgamesh Epos – Deel 5 | Invloed op de antieke literatuur

In mijn vorige column schreef ik hoe de Babylonische priester Sîn-leqi-unninni omstreeks 1100 v. Chr. een nieuwe standaardversie van het Gilgamesh Epos samenstelde. Deze standaardversie raakte in geheel Mesopotamië bekend en had een prominente plaats in de Bibliotheek van Ashurbanipal. Met de opkomst het Nieuw-Assyrische Rijk verspreidde het verhaal zich over het Nabije Oosten en het Middellandse Zeegebied. Verhalenvertellers uit allerlei culturen verwerkten thema’s en motieven uit het epos in hun eigen verhalen. Deze thema’s en motieven zijn onder meer terug te vinden in de Bijbel en de Griekse mythologie. In deze column bespreek ik de belangrijkste parallellen tussen het Gilgamesh Epos en andere verteltradities.

Door: Foto: Verloren Oudheid
Foto: Verloren Oudheid

Het Gilgamesh Epos – Deel 4 | De standaardversie van Sin-leqi-unninni

, door

COLUMN - In mijn vorige column schreef ik hoe in de Oud-Babylonische Periode (1894-1595 v. Chr.) de losse legendes over Gilgamesh werden samengevoegd tot een standaardversie. Deze standaardversie raakte bekend in het gehele Nabije Oosten. Toch zou Sîn-leqi-unninni, een Babylonische priester, rond 1100 v. Chr. met een nieuwe standaardversie komen, die een nog grotere impact zou hebben op de antieke literatuur. Voordat ik deze nieuwe standaardversie samenvat eerst wat historische achtergrondinformatie.

Kassitische overheersing

Na de dood van Hammurabi (r. 1792-1750 v. Chr.) raakte het Oud-Babylonische Rijk in verval. Toen de Hittieten in 1595 v. Chr. Babylon plunderden en de Amoritische dynastie ten val brachten, was Babylon nog maar één van de vele stadstaten in zuidelijk Mesopotamië. Niet lang nadat de Hittieten waren vertrokken, vielen de Kassieten vanuit hun thuisland in het Zagrosgebergte de regio binnen. Ze stichtten een koninkrijk in zuidelijk Mesopotamië en maakten Babylon tot hun hoofdstad, waardoor de stad opnieuw belangrijk werd. De Kassieten respecteerden de eeuwenoude tradities van Mesopotamië en riepen daardoor weinig weerstand op onder de plaatselijke bevolking. Vanwege het gebrek aan bronnen wordt de Kassitische overheersing vaak als een duistere periode beschouwd, maar toch was het geen periode van verval. Onder het gezag van de Kassieten kende zuidelijk Mesopotamië welvaart en stabiliteit en werd de regio verenigd in één territoriale staat genaamd Babylonië.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.