Erfgoed

Zelden heeft de mensheid treffender geïllustreerd dat zij het niveau van volstrekte willekeur nauwelijks weet te ontstijgen dan deze week, toen bekend werd dat het zebrapad van Abbey Road uitverkoren is voor de Werelderfgoedlijst. Dat de eer te beurt valt aan The Beatles als er dan toch iets uit de geschiedenis van de popmuziek op die UNESCO-lijst terecht moet komen, daar kan iedereen nog wel mee leven. Maar we weten ook allemaal dat Abbey Road lang niet het beste album van The Beatles is. Dat het zebrapad gekozen is, komt dan ook doordat er op de hoes van Sgt. Pepper's niets tastbaars te vinden was, en men op de cover van het White Album ook al weinig aanknopingspunten aantrof. De vraag is wat nu eigenlijk het te beschermen erfgoed is: de idee 'zebrapad' in platonische zin, het fysieke zebrapad op Abbey Road of de afbeelding daarvan op de hoes van de Beatles-plaat.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilders: ‘moslims nemen Unesco over’

Geert Wilders (Foto: Wikimedia Commons/Groep Wilders)

Zondag maakte Unesco bekend dat de Amsterdamse grachtengordel op de Werelderfgoedlijst geplaatst wordt. Gelukkig was Wilders bij de les: ?Gekker moet het niet worden?, tekenden we op uit zijn mond. ?Het is belachelijk om Amsterdam, het centrum van onze joods-christelijke cultuur, op gelijke voet te stellen met achterlijke islamitische oorden. Wij zijn woest. De moslims nemen Unesco over.?

Wilders kondigde aan het stopzetten van de Nederlandse subsidies aan Unesco bij de kabinetsonderhandelingen op tafel te leggen. Hij eist verder dat Unesco alle islamitische locaties, uiting van een ?achterlijke cultuur die erop uit is de wereld te veroveren?, verwijdert van de lijst.

Detail van het tegelwerk in het Safavidische Heiligdom van Sjeik Safa al-Din (Foto: Flickr/Australians Studying Abroad)

Behalve de Amsterdamse grachtengordel ? ooit door Wilders verguisd, maar nu vanwege de roem bejubeld ? werden namelijk ook een aantal plekken in islamitische landen op de Werelderfgoedlijst geplaatst. En niet alleen dat, het besluit daarover viel ook nog eerder.

Wat te denken van het At-Turaif district in het Saoedi-Arabische ad-Dir?iyah, de eerste hoofdstad van de Saoedische dynastie, in het hart van het Arabisch Schiereiland, ten noordwesten van de huidige hoofdstad Riyadh.

De stad werd gesticht in de vijftiende eeuw, maar in de achttiende en vroegnegentiende eeuw groeide haar politieke en religieuze betekenis. De citadel van At-Turaif groeide uit tot het centrum van de macht van het Huis van Saoed en de verspreiding van het Wahhabisme in de regio.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Amsterdamse grachtengordel wordt Werelderfgoed

De Amsterdamse grachten (Foto: Flickr/Pieter Musterd

Unesco maakte vandaag bekend dat de Amsterdamse grachtengordel op de Werelderfgoedlijst wordt geplaatst. Het Werelderfgoedcomité kwam deze week in Brazilië voor de 34ste keer bij elkaar. In totaal staan er nu 904 culturele en natuurlijke locaties op de Werelderfgoedlijst.

Op de Werelderfgoedlijst staat de Amsterdamse grachtengordel nu als volgt omschreven:

Seventeenth-century canal ring area of Amsterdam inside the Singelgracht
The historic urban ensemble of the canal district of Amsterdam was a project for a new ?port city? built at the end of the 16th and beginning of the 17th centuries. It comprises a network of canals to the west and south of the historic old town and the medieval port that encircled the old town and was accompanied by the repositioning inland of the city?s fortified boundaries, the Singelgracht. This was a long-term programme that involved extending the city by draining the swampland, using a system of canals in concentric arcs and filling in the intermediate spaces. These spaces allowed the development of a homogeneous urban ensemble including gabled houses and numerous monuments. This urban extension was the largest and most homogeneous of its time. It was a model of large-scale town planning, and served as a reference throughout the world until the 19th century.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Inzet van Thais-Cambodjaans conflict verhoogd

Fans van ex-premier Thaksin (Foto: Flickr/gerrypopplestone)

De spanningen tussen Thailand en Cambodja rond een tempel in het grensgebied zijn gisteren opgelaaid in de vorm van zware vuurgevechten. Er wordt alweer gedaan alsof er weinig aan de hand is, maar ondertussen smeult het conflict lekker voort, omdat het bruikbaar is in de interne politiek van beide landen, en blijft het risico van een echte oorlog niet ondenkbeeldig.

De Preah Vinear tempel is al vele decennia een twistpunt tussen beide landen, maar het kwam op scherp te staan toen de vorige Thaise regering onder leiding van een stroman van toen al ex-premier Thaksin Shinawatra toestemde dat hij op de werelderfgoedlijst van Unesco kwam te staan. De oppositie verweet Thaksin een gebrek aan patriottisme en organiseerde grote demonstraties bij de tempel, die na verloop van tijd oversloegen naar Bangkok en Thaksins partij verdreven. De Cambodjaanse regering zat met verkiezingen en kon de patriottische trom lekker roeren om die te winnen.

Ondertussen regisseert Thaksin massale demonstraties in Thailand om de macht te heroveren. In Thaise regeringskringen gaat ondertussen het verhaal dat de voormalige premier gesignaleerd is in Cambodja. Of dat verhaal nu waar is of niet, de suggestie dat Thaksin buitenlandse militaire macht aanspreekt om zijn positie te heroveren is nu een onderdeel geworden van het interne Thaise conflict. Dat maakt de lont in het kruitvat van Preah Vinear nog weer wat groter.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marijke Helwegen op Werelderfgoedlijst

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Een maquette van het monument (Foto: Flickr/drhenkenstein)

Marijke Helwegen is door UNESCO op de Werelderfgoedlijst geplaatst. De presentatrice was al een Rijksmonument sinds 1997 en een belangrijke trekpleister voor toeristen. Men verwacht dat haar roem zich nu nog verder zal uitbreiden. Minister van Cultuur Ronald Plasterk heeft zijn gelukwensen overgebracht. “Helwegen zet Nederland internationaal op de kaart,” aldus de bewindsman.

UNESCO schreef een lijvig rapport over Marijke Helwegen. Hierin wordt zij een ‘wandelend architectonisch wonder’ genoemd. De keurmeesters onderwierpen Helwegen aan een diepgaand onderzoek. Ze concluderen dat haar gezicht met behulp van de meest hoogstaande chirurgische methodes is geconstrueerd en noemen het eindresultaat ‘een synthese van esthetiek en functionaliteit, vergelijkbaar met de Sfinx van Gizeh of de Boeddha’s van Bamyan’. Daarmee voldoet de entertainster aan de door UNESCO gehanteerde definitie van ‘internationaal gerenommeerd cultureel en natuurlijk erfgoed’.

Vanuit de hele wereld komen mensen naar Helwegen toe om haar te bezichtigen. De belangstelling zal alleen maar toenemen na haar uitverkiezing. Een aantal maatregelen moet voorkomen dat dit de fragiele entertainster beschadigt. Zo zal er een beschermende coating op Helwegen worden aangebracht, om erosie tegen te gaan. Ook wordt het aantal bezoekers dat dagelijks over Helwegen heen gaat aan een maximum gebonden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.