Vlamingen passen zich aan

Mijn favoriete taalkundige experiment is dit: je laat een aantal mensen een woordenlijst voorlezen: bloem, kraan, drietjes, enzovoort. Je kunt ook aan de akoestiek van wat die mensen zeggen met de computer heel gemakkelijk en heel precies aflezen waar in de mond mensen de klinkers zeggen: dat vertoont per definitie variatie, want geen mens spreekt precies hetzelfde als enig ander mens. Vervolgens laat je die mensen luisteren naar de andere opnamen, en dan nog een keer de lijst voorlezen. De tweede keer blijkt iedereen dan in de uitspraak net wat dichter bij het gemiddelde te liggen. De variatie is afgenomen, en dat geldt niet alleen als je de tweede ronde meteen na het afluisteren doet, maar ook als je er wat tijd tussen legt. Ieder gesprek beïnvloedt, al is het maar onbewust, onze uitspraak. Flexibeler Die beïnvloeding is echter niet symmetrisch. Dat laat een groep Tilburgse en Antwerpse onderzoekers zien in een nieuw artikel (gratis) in het tijdschrift Frontiers in Communication. De onderzoekers lieten studenten uit Tilburg en Antwerpen een soort Zeeslagje doen waarbij ze elkaar over en weer instructies moesten geven. Gemeten werd in hoeverre in de loop van zo’n gesprek de deelnemers taalelementen van elkaar overnamen. Wat bleek: de beïnvloeding ging vrijwel geheel van de Nederlanders op de Vlamingen, nauwelijks andersom. Gelukkig bezwijken de onderzoekers niet voor de verleiding om een en ander te wijten aan vage maar tegelijk daarom heel populaire begrippen als volksaard: Nederlanders hebben een grote bek, Vlamingen wachten bedeesd in een hoekje hun beurt af. In plaats daarvan wijzen ze op verschillen in taalcultuur: Vlaanderen heeft een lange traditie van ‘het ABN’ beschouwen als iets dat uit Nederland komt terwijl het omgekeerde niet het geval is. Bovendien zijn Vlamingen flexibeler in hun taalgebruik, meer gewend om te schakelen tussen bijvoorbeeld standaardtaal en dialect, terwijl Nederlanders min of meer tegen iedereen hetzelfde spreken. Betekenisvol Een interessante bevinding is ook dat de aanpassingen vooral gebeuren in de woordenschat. In de uitspraak zijn mensen minder geneigd zich aan te passen. Ik moet daarbij wel zeggen dat aanpassingen in uitspraak natuurlijk lastiger te kwantificeren zijn dan in woordenschat: dat iemand de g net iets harder maakt is lastiger vast te stellen dan dat iemand een ander woord gebruikt. Swerts en zijn medeonderzoekers gooien het er vooral op dat verschillende woorden de communicatie belemmeren terwijl een verschil in uitspraak dat minder doet. Dat klinkt intuïtief plausibel, maar is naar mijn idee ook wat moeilijk te kwantificeren. Wat mij belangrijker lijkt: dat in het Vlaamse streven naar ‘ABN’ als een norm uit het noorden voor de uitspraak sowieso vaak een uitzondering werd gemaakt. Het zit er minder ingebakken dat je ook zo moet ‘klinken’ als een Nederlander. Wat het onderzoek met dit alles vooral laat zien is hoe dit soort taalcultuur, de omgang met de taal, ingebakken kan zitten. De studenten in het experiment waren zich vermoedelijk geen van allen echt bewust van wat ze aan het doen waren. Maar hun gedrag vertoonde een patroon dat iedereen als volkomen normaal ervaarde en dat tegelijkertijd heel betekenisvol is. Je aanpassen aan de ander is een natuurlijke reflex, maar wordt tegelijkertijd gestuurd door je cultuur tot en met.

Door: Foto: cc Unknown author, Public domain, via Wikimedia Commons Vlaanderen aan de Vlamingen

Boeren mogen niet blokkeren

NIEUWS - De rechter heeft gesproken: de boeren mogen demonstreren maar geen distributriecentra blokkeren.

Dat er bij de demonstraties enige hinder zal zijn hoort er bij volgens de rechter, die geen algeheel verbod op de aangekondigde boerenacties wil opleggen want dat komt neer op een verbod op het demonstratierecht.

De boeren kunnen dus hun gang gaan, toch willen ze i beroep tegen de uitspraak. Waarom? Geen idee, maar dat er 100.000 euro per blokkade gevorderd gaat worden heeft er misschien toch mee te maken?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Buitenlanders weren

[qvdd]

Maar als het doorgaat, zou dit ons enorm kunnen helpen bij het bestrijden van de overlast en het bevorderen van de openbare orde en leefbaarheid in de wijken waar zich coffeeshops bevinden.

Een woordvoerder van de gemeente Maastricht [url=http://www.nrc.nl/binnenland/article2582624.ece/Advies_aan_Europees_Hof_Maastricht_mag_drugstoeristen_weren]reageert verheugd[/url] op de mogelijkheid om buitenlanders uit coffeeshops te weren. Deze Maastrichtse maatregel is al ingevoerd maar wordt betwist door de eigenaar van een coffeeshop. Een juridisch adviseur van het Europese Hof van Justitie ziet deze mogelijkheid omdat verkoop van softdrugs niet valt onder Europese regels van vrije handel en verkeer. Het Hof gaat zich nog buigen over de zaak.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Kwetsbaar

“Het internet maakt een slachtoffer in verhoogde mate kwetsbaar, het slachtoffer kan tot in lengte van jaren worden achtervolgd, met alle maatschappelijke gevolgen van dien.”

Aldus het Hof in Den Haag in haar uitspraak tegen zelfbenoemd pedojaagster Yvonne van Hertum. Ze is veroordeeld tot twee maanden cel terwijl het OM slechts een taakstraf had geeist. Volgens de Volkskrant besloot het Hof tot een zwaardere straf om de dader duidelijk te maken dat herhaling ongewenst is, zeker daar zij geen bewijs had voor de beschuldiging aan het adres van het slachtoffer.

“Ik pik dit niet. Iemand die een minderjarig kind misbruikt, krijgt 180 uur werkstaf en ik moet achter de tralies. Dit slaat helemaal nergens op.”

reageert Van Hertum op de uitspraak. Ze gaat in cassatie.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Zei hij het of zei hij het niet?

De ramingen zaten er volstrekt naast, wat gewoon mijn fout is.

Aldus Wouter Bos over de fors hoger uitvallende kosten van de kinderopvang, volgens FEM Business in een interview dat het blad morgen publiceert.

Hij heeft het niet gezegd, [het is] plak-en-knipwerk.

Aldus een woordvoerder van het Ministerie van Financiën.

FEM Business zegt dat Bos het weldegelijk gezegd heeft en dat het op ‘band’ staat. Het blad zal een transcriptie van het interview op haar site plaatsen. Misschien een tip voor FEM: plaats het interview zelf op de site, in audioformaat. Jaja, de techniek staat voor niets, ook dat is tegenwoordig mogelijk!