Stel weigergemeenten onder curatele

Wethouders in Castricum en Zandvoort hadden een beroerde Goede Vrijdag. Ze voelden zich overvallen door het COA dat 80 statushouders tijdelijk onderbrengt in het Van der Valkhotel Akersloot en 30 statushouders in het NH Hotel Zandvoort. Het COA liet afgelopen vrijdag weten dat “het Rijk na overleg met de commissarissen van de Koning en de VNG, het COA de opdracht gegeven om zoveel mogelijk vergunninghouders in hotels te plaatsen”. Dat is nodig m de druk op Ter Apel te verlichten, waar het maar niet lukt minder dan 2000 mensen op te vangen. En zo sloom als gemeenten als Castricum en Zandvoort al tijden zijn bij de opvang van asielzoekers, zo snel handelde het COA. Zaterdag 30 maart werden de statushouders ontvangen in het Zandvoortse hotel. Het Zandvoortse college van B&W dacht misschien weg te komen door in januari, op een spoedverzoek van staatssecretaris Eric van der Burg,  fier te roepen dat het niet van plan is om op korte termijn extra noodopvang te bieden aan statushouders en minderjarige alleenstaande asielzoekers. Dat pakt nu dus wat anders uit. In Castricum worden niet alleen de statushouders, het COA en de staatssecretaris gepiepeld, ook de gemeente Alkmaar voelt zich, zeg maar ‘overvallen’ door B&W van Castricum. Alkmaar vangt sinds 2022 statushouders op die in Castricum gehuisvest horen te worden. Per 1 april zou dat een feit worden. Maar Castricum is wat traag met de bouw van flexwoningen en het in gereed brengen van tijdelijke kamer op tussentijdse locaties. De statushouders werden hiervan op de hoogte gesteld in een mail van het Castricumse bestuur, dat er aan toevoegde dat ze op de Alkmaarse locatie mogen blijven tot de kamers wel klaar zijn. Het Alkmaarse bestuur wist van niets en heeft nu besloten de groep zelf te huisvesten: "Burgemeester en wethouders hebben dit besloten nadat duidelijk is geworden dat Castricum zich niet aan de gemaakte afspraken heeft gehouden." De extra kosten die Alkmaar nu maakt, zal het college op Castricum verhalen. De verantwoordelijke wethouder in Castricum mag dan van 56 statushouders af zijn, hij broedt nu op plannetjes om het COA aan te pakken, dat stelt dat “er geen vergunning van de gemeente nodig is omdat het gaat om mensen die in Nederland mogen blijven en ook zelf een hotelkamer zouden kunnen huren". ‘Wat nou kamerhuur!’, roept de wethouder in Castricum. "Als ze langer blijven wordt het bewoning. Dan wordt het hotel op een andere manier gebruikt dan de bedoeling is. En dan moeten we kijken hoe we dan gaan handhaven." (in artikel van de NOS). Normaal gesproken worden gemeenten alleen onder curatele gesteld als er sprake is van financieel wanbeleid. Misschien een idee om gemeenten ook onder curatele te stellen als ze democratisch tot stand gekomen wetten, overeengekomen internationale verdragen en humanitaire verplichtingen saboteren?

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Nog 99 gemeenten die niets aan asielzoekersopvang doen

De gemeente Westerwolde mag 255.000 euro en meer tegemoet zien van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). Op last van de rechter moet het COA per 22 februari 15.000 euro betalen aan de gemeente als in de asielopvang in Ter Apel meer dan 2000 mensen de nacht daar moeten doorbrengen.

Sindsdien is het (tot en met zaterdag 23 maart) al 17 keer voorgekomen dat het COA nergens in het land genoeg gemeenten bereid vond een deel van de mensen over te nemen. Het zal voor Westerwolde een welkome aanvulling zijn op de 447.802 euro die de gemeente al uit het Gemeentefonds krijgt (zie Bijlage 3.2-4 Decentralisatie-uitkering Faciliteitenbesluit opvangcentra).

De roemruchte Spreidingswet is op 1 februari in werking getreden, maar kan blijkbaar nog nergens geëffectueerd worden om Ter Apel op korte termijn te ontlasten. En ook al is er enige verbetering te bespeuren, er zijn nog teveel gemeenten die geen enkele vorm van asielzoekersopvang hebben.

176 gemeenten hebben (nog) geen opvang voor asielzoekers. Van die 176 gemeenten zijn er 77 die een of ander plan hebben om tot een opvang te komen. Er zijn dus 99 gemeenten die niets hebben. Geen opvang, geen plannen daartoe.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Google streetview schermafbeelding

Opvang van hot naar her

In steeds meer gemeenten komen er opvanglocaties voor asielzoekers bij. Dat gaat zo snel dat, eindelijk, het grasveld voor de opvanglocatie in Ter Apel een nachtje bijna leeg was.

In 159 gemeenten is vanaf 14 september vorig jaar tot nu noodopvang beschikbaar gemaakt. (bronnen: COA gerealiseerde opvang en nieuwsberichten over recente opvanglocaties). De helft daarvan kwam tot stand in gemeenten waar al een asielzoekerscentrum is.

Van de 126 opvanglocaties die vermeld zijn in de COA locatiezoeker is 47% een tijdelijke (nood)voorziening.
Daarvan is 22% hotel, 17% een armada van (cruise)schepen en 10% sport-of evenementenhal. Met hartverwarmende of hoopgevende namen als ‘De Rustende Jager’ (hotel Nieuw Vennep), ‘Liberty Ann’ (boot Haarlem) en ‘De Horizon’(boot Rotterdam).

Al die noodopvang is tijdelijk. Soms zelfs heel tijdelijk: één nacht verblijven en de volgende dag terug naar Ter Apel of door naar een andere tijdelijk locatie.
We gaan er maar even niet van uit er een beleidsopvatting achter ligt dat het nu eenmaal de leefstijl van asielzoekers is om van hot naar her te trekken, maar dat veelvuldige verkassen komt de gezondheid van de mensen ook niet ten goede.

Het ontbreekt natuurlijk nog steeds aan meer structurele opvang capaciteit. In 185 gemeenten is (nog?) niets wat concrete solidariteit betreft. Met allerlei smoezen worden de boten afgehouden. Eén zo’n ijzersterke smoes is: in 2015 wilden we wel maar de COA niet, dus nou zoeken ze het zelf maar uit.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Een beschaafd land onwaardig

Kom kijken, haal je wijsheid niet uit de dossiers. Dan zie je met eigen ogen ons eigen Lampedusa. En daar word je dus echt beroerd van.

Koen Schuiling, burgemeester van Groningen en voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen, heeft de situatie in de asielzoekersopvang in Ter Apel wel met eigen ogen gezien. In een interview met Binnenlands Bestuur doet hij zijn verhaal.

De situatie in het overvolle opvangcentrum is aan alle kanten beschamend. En dat geldt ook voor de houding van sommige gemeenten. Binnenland Bestuur schrijft:

En wat net zo beschamend is, is dat nogal wat van zijn eerbiedwaardige collega’s in den lande zien dat de opvang in Groningen mensonwaardig is, zelf genoeg opvangmogelijkheden hebben, maar geen vinger uitsteken.

De burgemeester wil niet aan ‘naming & shaming’ doen. Maar wie een beetje moeite doet komt er al snel achter dat in 246 gemeenten geen asielzoekersopvang is. Als ook maar vijftig van die gemeenten een beetje hun best er voor doen, zou dat al gauw ruim 26.600 extra opvangplaatsen op kunnen leveren.

Dat is ook ruim genoeg om de huidige achterstand met het huisvesten van 10.563 statushouders in te lopen. Slechts 20 gemeenten voldoen aan de taakstelling. Koen Schuiling stipt in het interview de huidige voortvarendheid aan waarmee die gemeenten en Rijksoverheid nu opvang weten te regelen voor vluchtelingen uit Oekraïne. Met enig cynisme put hij daar hoop uit:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.