Post-atheïst | Wie was er eerst: God of de staat?

Geloof – heb je daar wat aan? Gelovigen zouden iets gelukkiger zijn dan ongelovigen, blijkt uit onderzoek. Maar ja, wie zich uitverkoren waant, is vanzelf blijer dan de atheïst voor wie slechts de wormen wachten. En verder spelen bij dat soort enquêtes zó veel andere factoren een rol dat het resultaat lastig te interpreteren is. Verlichtingsfilosofen meenden op het ene moment dat het geloof de gelovige disciplineert, en even later dat geloof verleidt tot moord en doodslag. Locke meende dat je atheïsten hard moest aanpakken, want die waren immoreel. Tegelijkertijd werd Pierre Bayle er een beetje moe van gelovigen steeds maar weer te wijzen op hun eigen hoogstaande ethiek, die in de praktijk zo slecht tot zijn recht kwam. In de negentiende eeuw, onder invloed van idealistische filosofen als Hegel, ontstond het idee dat het geloof in een Grote God de staatsvorming start en versterkt. Een samenleving bestaande uit stammen gelooft in vele goden (ieder zijn eigen godje), maar als daaruit op een goede dag een geloof in één enkele god ontstaat, dan leidt dat inzicht tot morele verheffing ('God ziet alles!') en kan er een centrale staat ontstaan met één heerser (die niet alles ziet, maar dat doet God dus wel).

Door: Foto: Post-Atheïst

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.