Sociologisch onderzoek: Atheïsme reflectie van religieuze cultuur
, door
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De godcijfers: gelovigen verliezen terrein
, door
DATA - 
De secularisering lijkt zich door te zetten, althans de echte hardcore gelovigen verliezen terrein in de meeste landen. Dat blijkt uit een internationale sociologische studie van de University of Chicago. Op drie momenten werden wereldwijd vragenlijsten afgenomen, in 1991, 1998 en 2008. De resultaten zijn deze week naar buiten gebracht (blijkbaar was daar bijna vier jaar voor nodig). Toch is het een lekker nuchter rapport dat over een tijd handelt waarin geloofsgekkies niet uit de kranten zijn weg te slaan.
Over de gehele linie lijkt het intense geloof in een god af te nemen. Een uitzondering is de religieuze revival in het voormalige Oostblok (met uitzondering van Polen), al blijven de percentages atheïsten nog erg hoog. Ook Israël wordt steeds geloviger (al gebeuren daar ook rare dingen, zoals zo dadelijk blijken), wat waarschijnlijk veroorzaakt wordt door het groeiende aandeel van orthodoxe-joden in de Israëlische samenleving.
In de eerste zijn het aantal bekeerden afgezet tegen het aantal afvalligen. De bekeerden zijn mensen die eerder niet in een god geloofden, maar nu wel en de afvalligen lijken me wel duidelijk. Wat is er in Nieuw Zeeland gebeurd?
Het percentage dat zich atheïst noemt.
Religiositeit komt met de jaren. In de volgende grafiek is een vergelijking gemaakt tussen twee leeftijdsgroepen, 28-minners en 68-plussers. Het zijn percentages. Opvallend is steeds meer Israeliërs hun vertrouwen in het bestaan van god verliezen.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.