Sociale klasse is nooit weggeweest

Oud-voorzitter van de SP Ron Meyer ergerde zich dit voorjaar aan het RTL-verkiezingsdebat. Bij een stelling over de wenselijkheid van bewindslieden van kleur of een niet-westerse achtergrond roept hij ‘Klasse, KLAS-SUH! Verdomme’. Zelfs zijn eigen kinderen begrepen hem niet. ‘Vond je dát een goed antwoord, papa?’ Sociale klasse bestaat niet meer in het politieke discours; beter gezegd:  de sociale klasse, die natuurlijk nog wel degelijk bestaat is onzichtbaar geworden in de media. Bij alle aandacht voor ongelijkheid, minderheden en achtergestelden komt de gemeenschappelijke noemer van de sociale klasse niet in beeld. Meyer heeft er een woedend boek over geschreven dat hij opdraagt aan zijn ouders uit de Heerlense arbeidersbuurt Zeswegen die hij zelf ontstegen is maar die hem wel gevormd heeft met een scherp gevoel voor klassenverhoudingen. Vakbondsman Meyer maakt zich boos over de hedendaagse werkers in de thuiszorg, de pakketbezorgers, buschauffeurs, schoonmakers, reparateurs, supermarktmedewerkers, vuilnisophalers en al die andere werkende mensen die onmisbaar zijn, zoals zijn ouders dat vroeger ook waren, maar onzichtbaar, onderbetaald en snel versleten. De onmisbaren, een ode aan mijn sociale klasse is een heel persoonlijk boek, geschreven in een persoonlijke stijl, stellig en zonder twijfels, in eenvoudige taal en met de nodige humor. Meyer heeft het boek opgedragen aan zijn ouders die hij in de tekst ook regelmatig aanspreekt. Maar hij stijgt met zijn heldere reflecties op het verleden en rake hedendaagse observaties wel degelijk boven zijn eigen geschiedenis uit. Hij heeft natuurlijk gelijk. De blue collar werker, de klassiek fabrieksarbeider die ’s morgens met zijn broodtrommeltje achterop naar de scheepswerf fietst en ’s avonds als het al lang donker is door moeder de vrouw een bord met stamppot krijgt voorgezet bestaat niet meer. Het kapitalisme bestaat nog wel. En dat profiteert nog steeds van grote massa’s werkers, mannen en nu vooral ook veel vrouwen, merendeels in de dienstverlening en veelal met onzekere arbeidscontracten, zzp’ers of andere flexwerkers die zich nog steeds het schompes moeten werken om een behoorlijke boterham te verdienen. Met een of meer banen. Mag daar in een volgend verkiezingsdebat ook eens een stelling over worden voorgelegd aan de dames en heren politici? Corona vergroot ongelijkheid Heel even, aan het begin van de pandemie, was er aandacht voor ‘onze helden’, en dan vooral die in de zorg. Spandoeken, applaus. Daarna bleef alles min of meer hetzelfde. Hoe komt het dat Nederland ‘wereldkampioen precaire (zorgelijke) contracten is’, vraagt Meyer. ‘Hoe is het mogelijk dat de onmisbare beroepen zo vaak lage lonen, grote onzekerheid en hoge werkdruk kennen?’ En nu in de pandemie ook nog de grootste risico’s lopen en de hardste klappen krijgen. ‘Een hele sociale klasse van frontsoldaten in spijkerbroek.’ ‘Het is geen toeval, het is geen natuurwet. Het is een strijd. Klasse is terug’ zegt Meyer tegen zijn vader. ‘Van nooit weggeweest’ reageert die. Corona brengt de bestaande ongelijkheid scherper dan ooit aan het licht. De kans om te overlijden was voor de armste 20 procent van de Nederlanders twee keer zo hoog als voor de rijkste 20 procent. In de categorie tot 70 jaar, dus onder de werkenden bleek het risico om te sterven aan COVID-19 zelfs bijna driemaal zo hoog in de laagste als in de hoogste inkomensgroep. En behalve dat het de laagstbetaalden zelf wordt aangerekend worden ze ook nog tegen elkaar opgezet, noteert Meyer met verwijzing naar een tweet van Wilders. ‘Rutte verstikt jullie en Wilders verdeelt jullie’. Daniel Blake Het is mooi gesproken. Maar hier komen we toch aan een pijnlijk punt voor de oud-voorzitter van de Socialistische Partij. Ooit wist de SP met Jan Marijnissen 25 Kamerzetels te veroveren. Er zijn er nu nog 9 van over. Wilders en zijn rechts-populistische concurrenten boeren al jaren uitstekend. Vooral onder de laagste opleidings- en inkomensgroepen. Waarom stemmen de onmisbaren van Meyer niet op zijn Socialistische Partij? Waarom is Groningen onder invloed van de aardbevingsschandalen niet vuurrood geworden (zoals het dat lange tijd is geweest)? Waarom heeft Renske Leijten bij de laatste Kamerverkiezingen niet kunnen profiteren van haar onvermoeibare werk voor de slachtoffers van het toeslagenschandaal? ‘Wij zijn Daniel Blake’, schrijft Meyer in herinnering aan de indrukwekkende film van Ken Loach over de Britse arbeider die vermalen wordt in de bureaucratie van de overheid. Maar waarom zorgen die Daniel Blakes niet voor de nodige politieke verandering en laten ze zich meeslepen door xenofobische retoriek en politieke charlatans? Ik begrijp wel dat dit boek niet de plaats is voor een uitgebreide analyse van de laatste verkiezingsuitslag. Maar ik mis toch wel enige verwijzing naar de politiek van zijn partij waarvoor hij tot een paar jaar terug als voorzitter een grote verantwoordelijkheid had. ‘Ik wil best geloven in een nieuw sociaal contract, maar niet zonder nieuwe sociale kracht’, zo reageert hij op de suggestie van ex-CDA Kamerlid Omtzigt. Maar de fout van Omtzigt is volgens Meyer dat hij gelooft dat het systeem van binnenuit veranderd kan worden. ‘Ik geloof daar niet in. Ik geloof dat wij, de barbaren, ons moeten organiseren om aan de poorten van de macht te rammelen.’ Organisatie, de kracht van de arbeidersbeweging. De geschiedenis laat ons mooie voorbeelden zien. Maar hoe pakken we dat in deze tijd aan? Misschien moet vakbondsman Meyer daar ook nog eens een boekje over schrijven. [boeklink]9789044648836[/boeklink]

Jannie Visscher nieuwe voorzitter SP

Ze volgt Ron Meyer op, die zich terugtrok na dramatisch verlies bij de Europese verkiezingen.

Meyer had vol op het orgel ingezet op een populistische anti-campagne, waarin PvdA-kanditaat Frans Timmermans werd afgeschilderd als een volgevreten regent. Die tactiek ketste echter in het gezicht van de SP terug: de PvdA won flink, de SP haalde nul zetels.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Crisisberaad in de SP-fractie

Er wordt namelijk via de krant aan de stoelpoten van fractieleider Emile Roemer gezaagd (en indirect kritiek geuit op de strategie van voorzitter Ron Meyer om alle kaarten in te zetten op een Nationaal Zorgfonds).

Ontevreden fractieleden zijn van mening dat Roemer zich te weinig effectief profileert. De SP zou toch van de electorale onvrede moeten kunnen profiteren (vooral nu de PvdA zo in het slop zit); maar Roemer lijkt er niet in te slagen kiezers naar zich toe te trekken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.