Grootschalig bosherstel mogelijk

In de afgelopen decennia is meer dan de helft van de oorspronkelijke bossen op aarde gekapt of ernstig gedegradeerd. Het World Resources Institute (WRI) en de International Union for Conservation of Nature (IUCN) onderzochten waar het bos hersteld kan worden en op welke manier dit het beste kan gebeuren. Dit leverde een gedetailleerde wereldkaart op waar verschillende vormen van herbebossing op te onderscheiden zijn. In totaal biedt een oppervlak van twee miljard hectare -dat is groter dan Zuid Amerika- mogelijkheden tot bosherstel. De grootste kansen voor succesvolle herbebossing liggen in Afrika, maar ook in Europa kan meer dan 400 miljoen hectare bos worden hersteld, ja zelfs op IJsland. De studie onderscheidt drie vormen van bosherstel: (1) volledige herbebossing, (2) mozaïek herbebossing waarbij bomen geplant worden in landbouw- en woongebied om zo ecosystemen rijker en veerkrachtiger te maken en (3) herbebossing op afstand in verafgelegen gebieden onbewoonde gebieden waar het bos is aangetast door bosbrand of boomziekten. Vorige week kwamen overheden, bedrijven en wetenschappers samen in Bonn voor de oprichting van de Global Restoration Council die op basis van WRI-IUCN studie herbebossing in een stroomversnelling moet brengen. De ambitie die werd uitgesproken was voor het jaar 2020 al 150 miljoen hectare land te herbebossen, dat is meer dan vier keer het oppervlak van Duitsland. Een deel van deze herbebossing kan mogelijk plaats vinden via het (toekomstige) UNFCCC klimaatinstrument REDD. Tot zover de woorden, nu de daden.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Keuringsdienst toont risico’s CO2-compensatie, maar niet de oplossingen

, door

Gisteravond zond de Keuringdienst van Waarde een herhaling van het tweede deel van haar CO2-compensatie documentaire uit (zie hier: deel 1). Destijds had ik via KvW presentator @TeunvandeKeuken verkeerd (?) begrepen dat er nog een derde deel zat aan te komen. Ondanks dat ik stond te popelen om een reactie te geven heb ik toen gewacht op deel drie, dat echter niet kwam. Nu de serie zelfs al in herhaling is geweest heb ik besloten mijn reactie die al een paar maanden op de plank lag alsnog te publiceren. Mijn reactie is bedoeld als opbouwende kritiek op het door mij zeer gewaardeerde programma. Tevens hoop ik een stukje groen defaitisme -dat wellicht na het zien van het programma bij de kijkers is ontstaan- weg te nemen.

Voor een slordige vijf duizend euro 43 hectare tropisch bos in Brazilië kopen en denken dat je daarmee een jaar lang de CO2 uitstoot van een half miljoen tv-kijkers kan compenseren dat is natuurlijk een gotspe. Kwaliteitsprogramma Keuringsdienst van Waarde (KvW) wil haar kijkers een klimaatneutraal programma aanbieden: alle CO2 die u produceert tijdens het kijken naar de KvW zal worden gecompenseerd. Niet alleen de elektriciteit voor uw TV, de verwarming van de huiskamer maar ook de borrelnootjes en het biertje dat u drinkt tijdens de uitzending: alle uitstoot moet worden gecompenseerd met aankoop van bos in Brazilië. Door bestaand bos te beschermen wordt de CO2 uitstoot die ontbossing zou veroorzaken voorkomen. De uitvoering van de Keuringsdienst is hilarisch, leerzaam en tragisch tegelijk. Het is goed dat ze de vinger op de zere plek leggen. Jammer is alleen dat de suggestie wordt gewekt dat CO2-compensatie per definitie slecht verloopt, terwijl het ook goed geregeld kan worden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

New data shows REDD+ is succeeding

, door

Hieronder staat het vierde artikel van Sargasso gastblog: Mongabay.com. Het originele artikel staat hier. Emissies door veranderingen in landgebruik (lees ontbossing) zijn de laatste jaren sterk gedaald dat stelt Doug Boucher van de Tropical Forest and Climate Initiative ath the Union of Concerned Scientists.

Amid the whirlwind of climate change news before and after the Cancún climate conference, including a landmark agreement on REDD+ (reducing emissions from deforestation, and related pro-forest actions), an important story seems to have passed by with little notice. Over the past two months, several new analyses have given clear evidence that deforestation has gone down over the past several years. In fact, the drop is quite impressive, and shows that of all the approaches to avoiding the worst consequences of global warming, reducing tropical deforestation is the one that has contributed by far the most to date.

The first analysis to come out, in October, was the Global Forest Resources Assessment (FRA) for 2010. This compendium of data from all the countries on the planet is released every five years, and provides the broadest look at the state of the world’s forests. The new FRA data showed that tropical deforestation in the first decade of the 2000s was down 18% from the level of the 1990s, dropping from 11.33 million hectares per year in the 1990s to 9.34 million hectares per year in the 2000s. Furthermore, the rate dropped from the first 5 years of the decade to the second five years, principally due to a dramatic decline in Brazilian Amazon deforestation. The FRA 2010 data also showed that the rate of primary forest loss, not just total forest loss, has declined.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

REDD moet het bos redden

, door

Dit is een gastbijdrage van Marjolein van de Water van Noticias.nl.

Rijke landen gaan arme landen betalen om hun bossen te beschermen. En als alles volgens plan verloopt, kunnen bedrijven hier goed aan verdienen. Walmart, de Wereldbank en andere grote spelers op de klimaattop in Cancun, zijn laaiend enthousiast over REDD, een mechanisme waarbij men de co2 die in bomen ligt opgeslagen, inzet om klimaatverandering tegen te gaan. Boeren en sociale organisaties vrezen voor de gevolgen ervan.

REDD (Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation) was een van de weinige punten op de agenda in Cancun, waar de VN landen redelijk unaniem achter staan. Het idee is simpel. Bomen en planten absorberen co2 en slaan dat op. Landen gaan eerst uitrekenen hoeveel co2 er precies ligt opgeslagen in hun bossen. Als ze deze bossen vervolgens niet kappen, telt dat als vermindering van uitstoot. Hiervoor worden de landen dan financieel gecompenseerd. Kortom, er komt een prijskaartje te hangen aan de co2 die opgeslagen ligt in bomen.

Bomen op de markt
De vraag is natuurlijk wie dat gaat betalen. Brazilië is groot voorstander van het opzetten van een fonds waar rijke landen geld in storten. Ontwikkelingslanden kunnen dit geld dan gebruiken om hun REDD programma’s te financieren. Maar de meeste landen, vooral de westerse landen, pleiten voor een systeem waarbij ze de co2 uit bossen op de emissiemarkt kunnen verkopen. Zo kunnen landen en bedrijven die meer uitstoten dan afgesproken, hun klimaatschuld aflossen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Kans op Kopenhagen akkoord verkeken”

, door

yvo de boerOkee vergeet het maar: er komt geen internationaal klimaatverdrag in Kopenhagen. De signalen gingen de afgelopen dagen meer en meer op rood, zo was bij twitterende ingewijden al te lezen. Maar nu komen de Britse klimaatonderhandelaars -die misschien wel de fanatiekste in hun soort zijn- met een ontnuchterende boodschap: All hope is lost for Copenhagen climate treaty (Times). Momenteel vindt in Barcelona de laatste voorronde voor de klimaattop in Kopenhagen plaats en het hoogst haalbare lijkt nu een paar individuele toezeggingen van staatshoofden die vervolgens bij thuiskomst in nationale parlementen verder gaan worden afgezwakt.

Helaas en was alles voor niets? Niet helemaal. Sinds de klimaattop in Bali waar de onderhandelaar van Papoea-Nieuw-Guinea op historische wijze de Verenigde Staten op haar nummer zette heeft het besef van de noodzaak van CO2-reductie wereldwijd wortel geschoten. If you don’t want to lead get out of the way zei Kevin Conrad namens PNG tegen de Verenigde Staten die -na een daverend en honend applaus- schielk toezegden toch mee te werken aan een international akkoord. Die bereidheid om toch verantwoordelijkheid te nemen zie ik nog steeds, al zit een overkoepelend internationaal akkoord er voorlopig nog niet in.

Nationale overheden komen uit zichzelf met reductie percentages. Indonesië bijvoorbeeld zegt 26% te gaan reduceren, 1% meer dan Japan. China wil zich nog niet binden aan een percentage maar investeert wel significant meer in alternatieve energie dan de EU, die zelf 20% gaat reduceren. Addertje onder het gras is het referentiejaar ten opzichte waarvan gereduceerd wordt: gangbaar is 1990 maar sommige landen pakken 2001, 2005 etc. Met name voor opkomende economieën kan tien jaar nogal een verschil uitmaken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Fighting over REDD

, door

redd

Na de klik geeft blogger Carlos duiding bij de cartoon van Erik Alkema:

Bijna 20% van alle broeikasgas emissies op aarde is afkomstig van ontbossing. Nog steeds worden de (primaire) bossen in hoog tempo omgehakt, zo snel dat halverwege deze eeuw het tropisch regenwoud goeddeels verdwenen is. Het tegengaan van ontbossing is een effectieve manier om emissies te reduceren en de biodiversiteit op aarde te behouden. Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation (REDD) moet daarom een belangrijk onderdeel worden van het nieuwe klimaatverdrag. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties strijden hierover met elkaar echter een verbeten strijd uit. Het ene kamp ziet in REDD enkel onheil: een bedreiging voor armen en inheemse bevolking en een aflaat voor het Westen om nog niet zelf aan emissiereductie te beginnen. Het andere kamp ziet juist mogelijkheden voor armoedebestrijding en natuurbescherming en stelt dat het een nuttige rol kan hebben naast strenge reductiedoelstellingen voor de Westerse emissies. En dan is er ook nog eens de ideologische discussie of er ‘bossen CO2 credits’ op de markt mogen worden verhandeld. Tegenstanders vrezen een ‘flooding’ van de markt met goedkope bossen credits (prijs daalt). Voorstanders beweren juist dat deze relatief goedkope credits financiële ruimte overlaat voor energie efficiëntie en innovatie in het Westen. De strijd lijkt zich soms enkel toe te spitsen op zij die iedere rol van de markt (=kapitalisme) afwijzen en zij die de markt wel een kans willen geven. Een feit is dat zolang deze (puur theoretische) discussie voortduurt en er niks gebeurt en de bossen gewoon omgezaagd worden. Zoals in de cartoon te zien is zijn degenen die voor geld het bos vernietigen de lachende derde in dit verhaal.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Chaco wildernis gaat op in rook

, door

Bijna een jaar geleden zat ik rond deze tijd in de Paraguay. Om te bekijken of ik met een lokale natuurorganisatie ‘een plukje bos’ kon beschermen tegen de oprukkende landbouw en veeteelt en zo CO2 uitstoot door ontbossing te reduceren. Inmiddels ligt het gebied waar ik heb rondgelopen in de as. Mijn eigen micro-ervaring voegt zich hiermee in een lange rij van feiten en verhalen over de kap van de bossen op aarde: het gaat onverminderd door en de tegenkrachten ontbeert het aan financiële middelen. Het klimaatverdrag in Kopenhagen zal daarom moeten voorzien in krachtige bosbescherming willen we ooit ontbossing en de daarmee gepaard gaande CO2-uitstoot afremmen.

tresgigantes view_klToen ik over de Paraguayaanse Chaco vloog kon ik met eigen ogen zien hoe dit ongerepte gebied momenteel in rap tempo opgaat in rook. Ons vliegtuigje ploegde zich door de rookwolken, een misselijkmakende ervaring. Vorige week werd bekend dat bulldozers in de Chaco het leefgebied een geïsoleerd levende volksstam illegaal zijn binnengedrongen, de urgentie is hoog. Veeboeren zetten het Paraguyaanse bosgebied nu versneld om in grasland. De Europese Unie laat immers sinds een paar jaar vlees toe uit Paraguay: een lucratieve export.

Een deel van mijn reis bracht ik door in het observatiestation Tres Gigantes in een beschermd natuurgebied op het drielandenpunt van Paraguay, Bolivia en Brazilië midden in het grootste wetland op aarde: de Pantanal. De discussie ging destijds of op papier reeds beschermd gebied nog wel in aanmerking mocht komen voor geld dat bedoeld is voor het ‘voorkomen van ontbossing’ (in de toekomst zogenaamde REDD-gelden). Nee was het antwoord, beschermd is al beschermd, das logisch… Maar zeiden de Paraguayanen: het is enkel op papier beschermd, we hebben middelen zoals parkwachters, voorlichting, monitoring nodig voor een volwaardige bescherming?!

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende