protestantisme Archives

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | twee eeuwen vijanden van de staat

7 november 2017 , 15:30 , door Marcel Hulspas

COLUMN - Het was me het protestantse weekje wel. 500 jaar protestantisme, dat moest gevierd. Maar 31 oktober als bijlage bij het kerstfeest, dat zit er niet in. Luther was geen Jezus. Een antisemiet, schreeuwlelijk, een waanwijze ijdeltuit. Vooral die eerste eigenschap werd de afgelopen week vaak aangestipt. Om duidelijk te maken dat protestanten dat ook best weten. Jammer was dat, dat-ie zo tegen de Joden was. Terwijl dat in Luthers tijd juist een teken van vroomheid was.

Maar verder ging het in de Nederlandse media vooral over hoe het protestantisme ‘ons’ Nederlanders zou hebben gevormd. We zijn nuchter, zuinig, geen lolbroeken, recht voor zijn raap (denken we graag) en dat zou voor een belangrijk deel door het calvinisme komen. (Ruim daarvoor, diep in de middeleeuwen, klaagden bezoekers al over onze botte volkaard, maar dit terzijde.) We kunnen niet zonder ontstaansmythes. En wat dat betreft weerklonk er tegelmatig nog zo een: de nauwe band tussen het protestantse volk en het vaderland. Het was al die eeuwen ‘God, vaderland en Oranje’. Die drie waren (via de Dordtse synode) voor eeuwig met elkaar verbonden. Ook een mythe. Maar wel een interessante. Je zou van een politiek opgelegde mythe kunnen spreken.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe God uit de polder verdween

2 april 2015 , 08:00 , door Marcel Hulspas

RECENSIE - ‘In een gemeente in de buurt bleek een meisje, terwijl ze nog niet getrouwd was, zwanger te zijn. De kerkenraad nam de situatie hoog op en eiste van het aanstaande echtpaar dat zij op zondag in de kerk publiekelijk een zondebekentenis zouden afleggen. Ik was er toevallig bij en heb het als een buitengewoon gênante vertoning ervaren. Toen al vond ik dat de essentie van het leven is dat je samen kinderen krijgt. In die zin was het voor mij onbegrijpelijk dat de kerk een jong stel dat te vroeg in verwachting was geraakt, dwong om voor een publiek van achthonderd mensen spijt te betuigen.’

Aldus een jeugdherinnering van Jan Blom, een van de leden van de familie Blom wiens herinneringen centraal staan in ‘Van huis uit protestant’. Johan Blom was de zoon van een gereformeerde dominee, en het voorval zal dateren uit de jaren veertig. Een veelzeggend voorval. De domineeszoon vond die publieke bestraffing niet normaal, en ook niet beangstigend. Het was in zijn herinnering een gênante vertoning. Zo jong als hij was, wist hij dat hier onrecht geschiedde, dat de kerkenraad er naast zat. De kleine Johan had een eigen moraal ontwikkeld, los van de moraal die de kerkenraad wilde opleggen. Toen al.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waardeloze normen

20 juni 2008 , 15:13 , door Anne

Gezonde melkmeid (Foto: Flickr/Smabs Sputzer)

Normen en waarden. Je kunt het niet uitspreken of het beeld van onze premier doemt op. Fatsoen, respect, samen. Het zijn holle frasen, uitgesproken door een politicus die de steun aan de illegale oorlog in Irak niet wil onderzoeken, die geen referendum over Europa wil, die heeft laten zien dat zijn eigen waarden in ieder geval niet tot politiek fatsoenlijk gedrag leiden. Van de LPF tot de VVD tot de PvdA, Balkenende regeert met iedereen die hem aan een meerderheid helpt en heeft nu eindelijk met de CU en een onthutsend zwakke en hypocriete PvdA de dagen van het door hem zo gehate Paarse Sodom en Gomorra ver achter zich gelaten. Af en toe zie je hem verbaasd en geërgerd kijken als niet iedereen zijn normen en waarden deelt.

Normen en waarden. André Rouvoet achter onze voordeur, terug naar 1948: “We gingen nog in ’t bad, haartjes nat, nog even op, totdat vader zei: “Vooruit, naar bed” Ondertussen de privacy met de voeten tredend, het recht op zelfbeschikking proberen in te perken en trouwambtenaren die discrimineren de hand boven het hoofd houden, Die normen en waarden. Protestantse, benauwde, betuttelende en bekrompen normen en waarden.

Maar Meneer Balkenende, er klopt niets van uw normen en waarden. Het is namelijk nog altijd waarden en normen! Waarden en normen, in die volgorde. Waarden zijn idealen en doelen die mensen individueel en als samenleving nastreven. Normen zijn richtlijnen, ze regelen ons handelen en hebben als doel ons streven naar een leven volgens onze waarden in goede banen te leiden. Eerst de waarden, dan de normen. En dat is niet alleen een taalkundige fout, uw woordkeuze verraad ook uw instelling. Of zoals oud-minister Gerrit Braks onlangs zei:

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.