Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Big Brother Awards 2009

Het zal privacyminnend Nederland niet ontgaan zijn, Bits of Freedom is weer nieuw leven ingeblazen. En met de privacy die in Nederland langzaam ontmanteld wordt is dat geen moment te vroeg. Met Bits of Freedom zijn ook de Big Brother Awards uit de as herrezen. Dit zijn de awards voor de grootste privacyschenders. Er zijn awards in de categorieën personen, overheid, bedrijven en voorstellen. Daarnaast is er een “winston”-award voor de persoon of instelling die zich juist in positieve zin hebben ingezet voor de privacy.
De laatste uitreiking van de award was aan iemand die het dubbel en dwars verdiende: u, het Nederlandse volk. De apathische reactie van het Nederlandse publiek op privacyschendingen maakt het voor de kwaadwillende extreem makkelijk om wetgeving door te voeren.
Dit jaar wordt het waarschijnlijk weer een wat minder abstract persoon. Wie zouden jullie voordragen in de verschillende categorieën en waarom?
Wij verzamelen de reacties en geven ze door aan de organisatie.
Nieuwe klucht | VVD en privacy
De VVD heeft een aksiesite opgezet tegen de kilometerprijs. Hier een fragment uit het persbericht (pdf):
“De VVD maakt zich bovendien zeer grote zorgen over de privacy. Iedere auto moet verplicht een kastje krijgen waarmee iedere rit wordt vastgelegd en bewaard. ….. Deze bestanden, die waarschijnlijk bij bedrijven worden ondergebracht, zijn enorm privacygevoelig. De overheid heeft daarbij aangegeven dat zij ze kan en mag inzien als dat nodig mocht zijn.
De VVD is hier sterk op tegen! Het is niet juist om deze informatie vast te leggen. De wetgeving nu geeft geen ruimte voor het vastleggen van dit soort privacygevoelige gegevens van Nederlanders als zij niet worden verdacht van criminele handelingen. Door deze regelgeving wordt de automobilist vogelvrij verklaard.”
Zelden een beter voorbeeld van hypocrisie gezien. Heel eenvoudig duidelijk te maken door het stemgedrag van de VVD op het onderwerp privacy op een rijtje te zetten. Dit zijn wetten waar de VVD voor heeft gestemd, waarin van onschuldige mensen gegevens vast gelegd worden:
-Wet bijzondere opsporingsbevoegdheden
-Wet op de uitgebreide identificatieplicht
-Wet opsporing en vervolging terroristische misdrijven
-Wijziging wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, Datamining
-Wijziging van de Telecommunicatiewet, afluisteren
-Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens, dataretentie
-Wet publieke gezondheid, Elektronisch Kinddossier
-Gaswet ter verbetering van de werking van de elektriciteits- en gasmarkt, slimme meters
-Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme
-Wijziging wet jeugdzorg, verwijzingsindex
-Wijziging van de Paspoortwet, vingerafdrukken + database
-Wijziging wet studiefinanciering ivm invoering OV-chipknip, op BSN
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
KSTn | Elektronisch Leerlingdossier
Terwijl ik woensdag bezig was nog wat punten uit te zoeken over het stemgedrag van de partijen op het punt privacy, kwam ik alweer een nieuwe inbreuk tegen. Tot mijn schande moet ik bekennen dat deze nog niet in de lijst stond, terwijl er eigenlijk al enige tijd sprake van is.
Het betreft hier de zogenaamde Elektronische Leerlingdossiers. Die bestaan al een tijdje blijkt als ik de memorie van toelichting lees bij een wetsvoorstel hierover. Alleen moeten er nog wat zaken in de wet vastgelegd worden, zodat het allemaal netjes geregeld is.
Wat dan? Nou, het gezamenlijk gebruik van de dossiers en het hebben van een uniek persoonsgebonden nummer voor iedere leerling. Dit laatste is verhullende poli-babbel voor het BurgerServiceNummer. Ja, u leest het goed, alle informatie van schoolgaande kinderen en studenten wordt gekoppeld aan het BSN.
Is dat erg dan?
Ja, dat is erg. Ze leggen namelijk nogal wat vast bij dat BSN. Uiteraard gewone gegevens zoals cijfers en diploma’s. Maar ook het spijbelen, gedragsproblemen, dyslexie, gezinsproblemen, geloofsovertuiging van de ouders en wat docenten nog meer relevant vinden in het kader van de “begeleiding”.
Combineer dit met het EKD waarin ook alle privé-gegevens van kinderen tot 4 jaar worden vastgelegd, neem daar de verwijzingsindex bij waarin alle problemen van jeugdigen netjes beschreven staan en je hebt een volledig overzicht van iedere jeugdige in Nederland.
Hulpverlening en de meldterreur
Op Sargasso bieden we regelmatig ruimte voor gastbijdragen. Vandaag wederom een bijdrage van Dimitri Tokmetzis, freelance journalist te New York. Het artikel is ook op zijn eigen blog te lezen.
Het RIAGG Rotterdam-Rijnmond verliest definitief drie ton subsidie die ze jaarlijks van de gemeente krijgt. Directeur Jos Lame weigert namelijk mee te doen aan de verplichte meldcode huiselijk geweld. En hij heeft groot gelijk. De opeenstapeling van meldcodes en verplichte registraties begint doodeng te worden.
Niet alleen zijn er meldcodes voor huiselijk geweld. Zeker in Rotterdam, maar ook elders in Nederland, stopt een groeiend leger ‘professionals’ hun vermoedens over kinderen en gezinnen in Verwijsindexen. De politie gebruikt steeds vaker het bestand ProKid (al is het kind toevallig aanwezig bij een misdrijf). Ieder kind – en vooral het gezin – staat in een Elektronisch Kind Dossier. Juffen, klassenassistenten, schoomaatschappelijk werkers, leden van de Zorgteams op scholen kunnen hun zorgen kwijt in Elektronische Leer Dossiers, of volgsystemen op peuterspeelzalen en voor-, na- en tussenschoolse opvang.
De lijst van wie er mag melden, breidt zich razendsnel uit. Ambulancebroeders bijvoorbeeld. Tijdens de hulpverlening bij iemand thuis, moeten ze ook speuren naar mogelijke problemen in de opvoeding of verzorging van kinderen. Weinigen zullen een ambulancebroeder buiten de deur te houden. Huisartsen moeten een heel goed excuus paraat hebben als blijkt dat ze een vermoeden van mishandeling voor zich hebben gehouden. Als het aan de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde ligt, gaan tandartsen ook op mishandeling letten. Op bloeduitstortingen in het gehemelte, afgestompte melktandjes, bijtwonden in de wang en gehavende lippen, want die kunnen duiden op mishandeling. Vermoedens worden gemeld. Overigens worden de tandartsen ook aangespoord om leefstijladviezen aan volwassenen te geven. Ook eerstehulpposten melden ‘niet-pluis-gevoelens’.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
KSTn | Privacy stemgedrag per partij
Het was de volgende uitspraak tijdens een debat over terrorismebestrijding die de letterlijke druppel was die de emmer liet overlopen: “De heer Heerts (PvdA): Het is maar goed dat er nog zonder het CDA moties kunnen worden aangenomen. Uw partij heeft weinig met privacy. Dat blijkt hier ook nog een keer. Dat is op zichzelf ook niet nieuw.”
Waar haalt de PvdA het lef vandaan om het CDA aan te vallen op privacy? Ze hebben namelijk de afgelopen jaren net zo hard meegestemd bij privacy-inbrekende maatregelen als het CDA zelf. Maar deze uitspraak doen, betekent dat ik het hard moet maken. Dus kon ik niets anders dan de het steeds uitgestelde klusje van het in kaart brengen van het stemgedrag van de politieke partijen in de Tweede Kamer bij alle voorstellen die iets met privacy te maken hebben, in kaart te brengen.
Op basis van mijn eigen lijst treft u hierbij alvast het eerste overzicht aan.
Update 23-12-2009: Deze lijst is wederom uitgebreid met een aantal relevante stemmingen. Bovenstaande tekst blijft staan vanwege het historische perspectief.
Update (2013-03-12): Tabel wordt niet langer goed weergegeven. Hier link naar plaatje waar ook alles in staat.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.