De prijs van zilver

Voor een laag loon je gezondheid verwoesten. Boliviaanse mijnwerkers hebben nauwelijks alternatieven.  Het is donker. Donker en stoffig. Buiten de smalle lichtbundels van een paar kleine lampen is bijna niets te zien. Erger: je krijgt niet genoeg lucht. De doek tegen het stof die neus en mond bedekt lijkt alleen maar in de weg te zitten. Bovendien is er – door de hoogte – gewoon te weinig zuurstof om goed te kunnen functioneren. Voor veel Boliviaanse mijnwerkers is dit de harde, dagelijkse realiteit. Ooit was de stad Potosí, gelegen op 4090 meter hoogte, de parel van het Spaanse wereldrijk. De stad wordt overschaduwd door de gelijknamige berg Cerro de Potosí, ook wel Cerro Rico genoemd – de Rijke Berg. Eeuwenlang was de Cerro de Potosí de voornaamste bron van het overvloedige zilver waarmee de Spaanse Habsburgers hun Europese avonturen financierden. Zilver, niet goud, was immers het voornaamste exportartikel van Spaans-Amerika. Toen onze nationale held Piet Heyn in 1628 de helft van de jaarlijkse Spaanse zilvervloot wist te veroveren, werd dit nieuws met de allergrootste ontsteltenis ontvangen aan het Spaanse hof.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.