Christendom lijdt aan een martelaarscomplex

Candida Moss laat in haar nieuwste boek zien hoe de vroegchristelijke propaganda over de vervolgde kerk tot op de dag van vandaag doorwerkt in de houding van gelovigen. En hoe die niet bepaald tot dialoog uitnodigt. Sinds 9/11 is er een hoop aandacht voor de doorwerking van islamitische noties van het martelaarschap in de Koran op jihadistische terreur. Zo er al een parallel werd getrokken met christelijke voorstellingen, was het meestal in positieve termen: christelijke martelaren blazen zichzelf tenminste niet op. Candida Moss, hoogleraar Nieuwe Testament en Vroeg Christendom aan de University of Notre Dame (Indiana) vraagt echter aandacht voor de schaduwkanten van de christelijke verheerlijking van het martelaarschap. Niet alleen blijkt het populaire idee dat christenen driehonderd jaar lang bloedig werden vervolgd en voor de leeuwen gegooid voornamelijk gebaseerd op latere propaganda en mythevorming (lees haar boek); het doet ook de hardnekkige attitude bij christenen postvatten, dat de wereld om hen heen er op uit is om alles waar ze voor staan te vernietigen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Affaire van Schayck is geen polemiek waard

ANALYSE - Christenen die de affaire rond prof. dr. Van Schayck aangrijpen om de discussie over geloof & wetenschap aan te zwengelen, kunnen zich beter nog maar eens achter de oren krabben.

Een Maastrichtse hoogleraar geneeskunde meldt dat hij een godswonder heeft meegemaakt en moet gedwongen terugtreden als directeur van de onderzoeksschool waar hij leiding aan geeft.

Weldra barst een debat los tussen christenwetenschappers, atheïstische wetenschapsjournalisten, apologetische godsdienstwijsgeren, atheïstische filosofen (pdf), politicologen, theologen en krantenredacteuren: Waar liggen de grenzen van de wetenschap? Sluit wetenschap wonderen uit? Moet je je geloof overboord gooien wanneer je een wetenschappelijke carrière ambieert? En zouden christenen die werkzaam zijn in het wetenschapsbedrijf niet gewoon de ruimte moeten krijgen om hun geloofsinzichten in te brengen in hun wetenschappelijke arbeid?

Alles goed en wel, maar zullen we even bij de oorspronkelijke feiten blijven?

Vodou

Op 6 februari 2013 publiceert ForumC een video voor de website Geloof & Wetenschap. Daarin figureert prof. dr. Onno van Schayck, die bevraagd wordt hoe hij zijn wetenschappelijke activiteiten en zijn geloofsleven met elkaar verbindt (of zo u wilt: verzoent).

Van negentig procent van het filmpje is duidelijk dat het handelt over Van Schaycks persoonlijke levensopvattingen. Daar is dan ook geen controverse over.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.