Het Tahrir-frame

De opstanden in de Arabische landen worden op verschillende manieren geduid. Wat is er aan de hand in Tunesië, Egypte, Jemen, Bahrein, Libië? Is het een opstand van vrijheidslievende democraten tegen autoritaire regimes, vergelijkbaar met de revoluties in Oost-Europa in 1989? Is het een sociale revolutie tegen het neoliberalisme, tegen de corruptie en voor een eerlijker verdeling van de rijkdommen? Zijn de betogers pro-westers, streven ze naar een hechtere band met Europa en Amerika? Of juist anti-westers, uit afkeer tegen de VS en Europese landen die deze misdadige dictaturen, inclusief die van de alom verfoeide Gaddafi, zo lang in het zadel hebben gehouden? Of zal het uiteindelijk allemaal uitlopen op een islamitische machtsovername zoals na de Iraanse revolutie van 1979? Niemand heeft de huidige omwentelingen in de Arabische wereld voorspeld. De interpretatie van deze gebeurtenissen door het westen kan nu wel een factor worden in de uitkomst van het proces. Welk ‘frame’ gaat het winnen in de omgang met de nieuwe Arabische realiteit?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De westerse variant van de Islam

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers, dit kunnen stukjes zijn die we -uiteraard met toestemming- overnemen van andere weblogs, of die via onze mail binnenkomen. Hieronder een stuk van Abhorsen.

Olivier RoyIn Paul Scheffers laatste, en inmiddels al veel besproken boek, noemt hij onder andere de noodzaak tot een Europese of westerse variant van de Islam. Als we echter de Franse Islamkenner Olivier Roy moeten geloven hebben we reeds dagelijks te maken met een westerse variant van de Islam; alleen niet zoals Paul Scheffer hem voor ogen heeft.

Olivier Roy bepleit dat op dit moment bijna iedereen in het Islamdebat een fout uitgangspunt heeft. De radicale Islam in het westen is niet cultuurgebonden, het is geen traditionele vorm van de Islam die is meegenomen uit het Midden-Oosten. De excessen waar wij in het westen te maken mee hebben zijn onderdeel van wat hij benoemt als het neofundamentalisme binnen de Islam. Deze nieuwe vorm van Islam is juist in het westen ontstaan en zet zich af tegen elke vorm van cultuur. Ook tegen de traditionele Islam zoals deze in het land van herkomst beleden wordt. Tenminste, als men al een land van herkomst heeft! Uit zijn onderzoek blijkt dat deze groep moslims voornamelijk bekeerlingen zijn, in een aantal gevallen zelfs zonder een eerdere religieuze achtergrond.

De aantrekkingskracht van dit neofundamentalisme zit hem in het feit dat deze ontdaan is van cultuur. De traditionele Islam wordt vaak door deze bekeerlingen als zwak ervaren. Men heeft geen tijd voor de diepere theologie, maar geven de voorkeur aan de onmiddellijke “waarheid”. In een interview in Filosofie Magazine beschrijft Olivier Roy deze mensen als volgt:

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.