Gij zult niet verbieden (I): het emo-verbod

Nederland heeft al de tien verboden van Balkenende, maar daar kan natuurlijk meer bij. Daarom grijpt de GC-redactie het reces aan om inspiratie op te doen voor het kabinet, om de lijn van betutteling vanaf Prinsjesdag met volle kracht te kunnen voortzetten. Waar zouden we immers zijn zonder het geheven vingertje? Help het kabinet mee de zomer door en noteer even mee welke verboden u deze week bent tegengekomen die we zo kunnen overnemen in Nederland! In Rusland, bij Balkenende's grote vriend Putin, kan onze premier van normen en waarden tijdens het reces nieuwe inspiratie opdoen. Daar is namelijk emomuziek verboden. Volgens Nederlands muziekblad OOR wil de Russische overheid een wet invoeren die emomuziek en de gothic subcultuur verbiedt in heel Rusland. Het parlement heeft namelijk uitgesproken dat de emocultuur zelfverminking stimuleert en biseksualiteit aanmoedigt. Het lijkt me nu koren op de molen van de normen en waarden-politie van Balkenende om jongeren te verbieden donkere kleding te dragen en jammerende muziek te spelen. Je hoeft maar het gemiddelde schoolplein in Nederland op te lopen en je ziet hoeveel kommer en kwel de teenager met zich meedraagt. En ongelukkige jeugd gaat zich immers maar misdragen. Zwarte kousen dragen mag dan natuurlijk nog wel. Behalve als je ze over je hoofd trekt.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waardeloze normen

Gezonde melkmeid (Foto: Flickr/Smabs Sputzer)

Normen en waarden. Je kunt het niet uitspreken of het beeld van onze premier doemt op. Fatsoen, respect, samen. Het zijn holle frasen, uitgesproken door een politicus die de steun aan de illegale oorlog in Irak niet wil onderzoeken, die geen referendum over Europa wil, die heeft laten zien dat zijn eigen waarden in ieder geval niet tot politiek fatsoenlijk gedrag leiden. Van de LPF tot de VVD tot de PvdA, Balkenende regeert met iedereen die hem aan een meerderheid helpt en heeft nu eindelijk met de CU en een onthutsend zwakke en hypocriete PvdA de dagen van het door hem zo gehate Paarse Sodom en Gomorra ver achter zich gelaten. Af en toe zie je hem verbaasd en geërgerd kijken als niet iedereen zijn normen en waarden deelt.

Normen en waarden. André Rouvoet achter onze voordeur, terug naar 1948: “We gingen nog in ’t bad, haartjes nat, nog even op, totdat vader zei: “Vooruit, naar bed” Ondertussen de privacy met de voeten tredend, het recht op zelfbeschikking proberen in te perken en trouwambtenaren die discrimineren de hand boven het hoofd houden, Die normen en waarden. Protestantse, benauwde, betuttelende en bekrompen normen en waarden.

Maar Meneer Balkenende, er klopt niets van uw normen en waarden. Het is namelijk nog altijd waarden en normen! Waarden en normen, in die volgorde. Waarden zijn idealen en doelen die mensen individueel en als samenleving nastreven. Normen zijn richtlijnen, ze regelen ons handelen en hebben als doel ons streven naar een leven volgens onze waarden in goede banen te leiden. Eerst de waarden, dan de normen. En dat is niet alleen een taalkundige fout, uw woordkeuze verraad ook uw instelling. Of zoals oud-minister Gerrit Braks onlangs zei:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Terechtwijzingen en agressie

Even een kort emotioneel betoog naar aanleiding van dit bericht: “Vrouw (59) mishandeld na opmerking in bus“. groftaalgebruik.jpg
Ik ben niet op mijn bek gevallen en behept met de afwijking dat ik ook me uitspreek als ik zie dat iemand de fout in gaat. Maar begint een heuse handicap te worden. Een paar voorbeelden uit afgelopen jaren:
– In de binnenstad staat iemand met een betonschaar de ketting van een fiets open te knippen. Niemand doet iets (tientallen mensen zien het). Ik stap er naar toe en zeg “Volgens mij is dat niet jouw fiets en heb jij hier dus niets te zoeken“. De reactie: “Bemoei je er niet mee gore klootzak. Is het soms jouw fiets?” Waarbij hij dreigend een stap voorwaarts deed, tot hij zag dat er een politieagent het plein betrad waarop hij mokkend de andere kant opliep.
– In een éénrichtingstraat word ik al fietsend bijna overreden door een auto die tegen het verkeer inrijdt. Een woest gebaar van mijn kant wordt opgemerkt door de bestuurder die met gierende remmen stopt en de auto in zijn achteruit gooit. Ternauwernood schiet ik tussen twee geparkeerde auto’s door. Het raampje gaat omlaag en er volgt een tirade waar ik de exacte bewoording niet meer weet, behalve dat het verre van beleefd Nederlands was.
– Een rustige winkelstraat. Een jongen gooit zijn zojuist geleegd blikje terloops over zijn schouder weg, waarbij het blikje voor mijn voeten belandt. Mijn reactie “Hé nono, kan je dat niet in een vuilnisbak gooien?” wordt beantwoord met woest omkijken en een middelvinger.

Een bij lange na niet volledige reeks gebeurtenissen uit het moderne dagelijkse omgangverkeer. En eerlijk gezegd ben ik dat meer dan spuugzat. Het begrip “schaamte” is kennelijk uit de woordenboeken verdwenen. Geen flauw idee wat de oplossing is, anders dan dat ik het recht moet krijgen acuut iemand met een bijl zijn/haar hoofd af te hakken.
Mijn grote vraag is echter, waarom reageert men tegenwoordig zo agressief als met terechtgewezen wordt op evident fout gedrag. U mag het zeggen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De verstikkende normen in Nederland

Er was eens een land dat trots was op zijn excessen. Dat land bracht de wereld unieke en schokkende zaken als legale euthanasie, legale abortus, gedoogbeleid, legale prostitutie, het akkoord van Wassenaar en het homohuwelijk. Deze zaken konden alleen maar tot stand komen doordat men open stond voor afwijkende meningen en afwijkend gedrag. De ideeën die daar uit voortkwamen hadden de ruimte om te groeien, te rijpen en zich te ontwikkelen tot gedragen beleid.
Afwijkingen, opstandigheid, het afzetten tegen de norm, het zijn allemaal zaken die verandering veroorzaken. Verandering is belangrijk om je constant te kunnen aanpassen in een wereld die zich snel ontwikkeld. Afwijkingen zorgen voor alertheid, spanning en discussie. Afwijken is evolueren. Evolueren is groeien.

Het land is Nederland. Een land dat zich na de verstikkende verzuiling, met voor iedere zuil eigen normen en waarden waar niemand aan mocht ontsnappen, ontwikkelde tot een ruimdenkende natie. Na de jaren 50 werd de afwijking langzaam gemeengoed.

Tot de 21ste eeuw zijn intrede deed in dat kleine landje.

Ineens waren de verworvenheden excessen. Ineens was vrijheid eng. Ineens was de afwijking de oorzaak van al het slechte dat men dacht waar te nemen.
Het zou makkelijk zijn om te wijzen naar een kwaadaardige staat die langs geraffineerde wegen volgens een groots plan bezig is de burger tot brave slaaf te knechten. Dat is echter niet waar het vandaan komt. Dat is slechts een afspiegeling van wat veel mensen schijnen te willen.
Veiligheid, als in “gevoel van geborgenheid en bescherming, afwezigheid van risico’s en gevaren” en fatsoen, als in “netjes met elkaar omgaan”, dat is wat de burgers willen. Geen rare fratsen. Geen enge dingen. Geen confrontatie.
Alles wat afwijkend is, is een bedreiging. Alleen brave winkelstraten, goed verlicht, met brave kerstmuziek en vriendelijk lachende witte kerstmannen zijn acceptabel.
De wallen moeten schoongeveegd worden om ruimte te bieden aan brave galerieën . Kunst die aanstoot kan geven wordt geweerd. Afwijkend gedrag van ouders en kinderen wordt geregistreerd in een dossier. Kraakpanden worden gesloten. Een joint roken in je vrije tijd mag niet meer voor agenten. Coffeeshops, zeker in de buurt van scholen, moeten dicht. De meest schokkende gebeurtenis van dit jaar draaide om protesterende scholieren die minder of zinvolle lesuren willen hebben….
Niet dat de mensen daar ook daadwerkelijk braver van worden. De persoonlijk verworven vrijheden wil men niet weggeven. Maar het verdwijnt wel uit het publieke domein. Het gaat ondergronds, de illegaliteit in. Wat weer leidt tot frustratie en negatieve energie.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige