Google: goed of slecht?
Een van de Tien waarheden in de bedrijfsfilosofie van Google luidt: “Je kunt geld verdienen zonder slecht te zijn”. Sinds het bedrijf een knieval maakte voor de Chinese staatscensuur rijst de vraag of Google z’n eigen regels wel serieus neemt. Die vraag is ook om andere redenen door diverse critici gesteld. In een interview met BBC’s World Service maakt Nicholas Carr, schrijver van het binnenkort te verschijnen boek The Shallows, Google het verwijt mensen dom te maken. De zoekfunctionaliteit van Google wordt steeds verder geperfectioneerd en wel zo dat mensen die iets opzoeken nauwelijks meer hoeven na te denken over de kwaliteit van wat Google hen biedt. Het steeds verfijnder aanpassen van de zoekresultaten aan eerder zoekgedrag neemt de noodzaak weg je eigen hersens te gebruiken bij het selecteren van informatie. Dat schaadt op den duur je capaciteiten om problemen op te lossen en besluiten te nemen. Het deel van je hersenen waarmee je je kunt concentreren op taken raakt afgestompt. “The key to making us concentrate, Mr Carr suggests, is perhaps to make tasks difficult – a theory which flies in the face of software designers the world over who constantly strive to make their programs easier to use than the competition.” Om de grootste te blijven deinst Google er niet voor terug onze hersencapaciteit aan te tasten. Ook als Carr overdrijft kun je je afvragen of het goed is dat mensen informatie krijgen voorgeschoteld binnen een steeds verfijnder afgebakend profiel. Zo raak je opgesloten in een heel beperkte denkwereld en mis je de kans op ontwikkeling door confrontatie met andere werelden. Dat lijkt me zeker zo schadelijk als een afname van het vermogen om je te concentreren.
De Google technologie roept nog meer morele vragen op. Om de klant zo veel mogelijk te helpen bij het vinden van passende informatie moet Google van iedereen alle zoekgegevens opslaan en bewaren. Wall Street Journal kreeg onlangs een visie-document van Google in handen uit 2008 waarin het plan staat om zoekgegevens van gebruikers te gaan verkopen. Het is niet duidelijk of en in hoeverre dit plan doorgang vindt, wel duidelijk is dat Google naar wegen zoekt om zoveel mogelijk te kunnen profiteren van de gegevens die men met de meest gebruikte zoekmachine ter wereld binnenhaalt.