Nicholas Carr: Het ondiepe – Hoe onze hersenen omgaan met internet

Volgens Nicholas Carr maakt internet ons dommer. In het boek Hoe onze hersenen omgaan met internet, en al eerder in het artikel Is Google making us Stupid? zet hij uiteen dat internet ons denken op een subtiele manier beïnvloed. Door veel bezig te zijn op internet veranderen onze hersenen. We zijn sneller afgeleid, niet meer instaat om ons goed te concentreren op lange teksten en kunnen daardoor ook minder goed nadenken. Zeker als we dagelijks 8 uur naar een beeldschermen kijken. We zijn hierdoor geneigd tot multitasking, we kijken om de paar minuten naar onze email-inbox, en we raken afgeleid door de vele links en andere irrelevante informatie die op een webpagina zichtbaar zijn.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Google: goed of slecht?

Appel met Google logo (Foto: Flickr/missha)Een van de Tien waarheden in de bedrijfsfilosofie van Google luidt: “Je kunt geld verdienen zonder slecht te zijn”. Sinds het bedrijf een knieval maakte voor de Chinese staatscensuur rijst de vraag of Google z’n eigen regels wel serieus neemt. Die vraag is ook om andere redenen door diverse critici gesteld. In een interview met BBC’s World Service maakt Nicholas Carr, schrijver van het binnenkort te verschijnen boek The Shallows, Google het verwijt mensen dom te maken. De zoekfunctionaliteit van Google wordt steeds verder geperfectioneerd en wel zo dat mensen die iets opzoeken nauwelijks meer hoeven na te denken over de kwaliteit van wat Google hen biedt. Het steeds verfijnder aanpassen van de zoekresultaten aan eerder zoekgedrag neemt de noodzaak weg je eigen hersens te gebruiken bij het selecteren van informatie. Dat schaadt op den duur je capaciteiten om problemen op te lossen en besluiten te nemen. Het deel van je hersenen waarmee je je kunt concentreren op taken raakt afgestompt. “The key to making us concentrate, Mr Carr suggests, is perhaps to make tasks difficult – a theory which flies in the face of software designers the world over who constantly strive to make their programs easier to use than the competition.” Om de grootste te blijven deinst Google er niet voor terug onze hersencapaciteit aan te tasten. Ook als Carr overdrijft kun je je afvragen of het goed is dat mensen informatie krijgen voorgeschoteld binnen een steeds verfijnder afgebakend profiel. Zo raak je opgesloten in een heel beperkte denkwereld en mis je de kans op ontwikkeling door confrontatie met andere werelden. Dat lijkt me zeker zo schadelijk als een afname van het vermogen om je te concentreren.

De Google technologie roept nog meer morele vragen op. Om de klant zo veel mogelijk te helpen bij het vinden van passende informatie moet Google van iedereen alle zoekgegevens opslaan en bewaren. Wall Street Journal kreeg onlangs een visie-document van Google in handen uit 2008 waarin het plan staat om zoekgegevens van gebruikers te gaan verkopen. Het is niet duidelijk of en in hoeverre dit plan doorgang vindt, wel duidelijk is dat Google naar wegen zoekt om zoveel mogelijk te kunnen profiteren van de gegevens die men met de meest gebruikte zoekmachine ter wereld binnenhaalt.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.