WW: Meteoorinslag

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Na de 'gevreesde' blauwe maandag overleefd te hebben kunnen we onze depressie op peil houden door eens flink te fantaseren over een plotseling einde van de wereld. En welke kant kunnen we daarvoor beter opkijken dan omhoog, de hemel in, vanwaar de dodelijke meteoren ieder moment op ons hoofd kunnen vallen? De meteoorinslag is een geliefd onderwerp voor apocalyptische fictieschrijvers, Wikipedia geeft een lijst van maar liefst 54 fictiewerken waarin een 'impact event' (of inslagproces) voorkomt. Hierin zorgt de impact van een meteoor, maan of planetoïde vaker wel dan niet voor gedeeltelijk of totale uitroeiing van het leven zoals wij dat kennen. De schrijvers schudden deze feiten niet geheel uit hun mouw, geologisch en paleontologisch onderzoek hebben aangetoond dat er minstens vijf Massa-extincties zijn voorgekomen in de laatste 540 miljoen jaar. Hiervan is de Perm-Trias extinctie de meest bekende. Sinds die tijd moeten we onder andere de trilobieten, rugose koralen en graptolieten missen. De oorzaak van deze plotselinge massasterfte wordt over het algemeen gezocht in de hoek van de vulkaanuitbarstingen of meteoorinslagen. Vooral de vrij recente ontdekkingen van grote impactkraters en de observatie van de catastrofale impact van de komeet Shoemaker-Levy 9 met Jupiter in 1994 leidden tot de conclusie dat inslagen significante veranderingen hebben bewerkstelligd gedurende de geschiedenis van de aarde.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Zonnewind in de zeilen

, door

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Het IKAROS zonnezeil-ruimtevaartuig (Foto: Flickr/NASAblueshift)

Het is ongetwijfeld één van de belangrijkste uitvindingen uit de menselijke geschiedenis: het zeil. Tot haar uitvinding waren avontuurlijk ingestelde mensen afhankelijk van landverbindingen of getijden om ze te brengen naar waar ze naartoe wilden, maar toen er eenmaal zeilen op schepen gemonteerd werden lag de wereld open. Met behulp van het zeil kon onze planeet voor het eerst tot in alle hoeken en gaten verkend worden. Nu we, door verbrandings- en straalmotoren in de 21e eeuw in een paar uur aan de andere kant van de wereld kunnen zijn en (tele)communicatie een kwestie van milliseconden is lijkt de rol van het zeil voor andere zaken dan pleziervaart grotendeels uitgespeeld. Het is daarom poetisch wel zo prettig dat het zeil volledig herontdekt lijkt te zijn voor die volgende grote verkenning: die van ons zonnestelsel.

Sinds de jaren ’60 wordt voor de lancering en voortbeweging van alle ruimtevaartuigen reactiemotoren gebruikt. Dit soort apparaten verbrand brandstof (in het geval van raketten grote hoeveelheden) en zorgt ervoor dat het één kant op spuwt. De derde wet van Newton zorgt ervoor dat de raket de andere kant opvliegt. Allemaal leuk en aardig, maar voor een beetje verre reis moet je gigantische hoeveelheden brandstof aan boord hebben. Het probleem is zichzelf versterkend: hoe meer brandstof er mee moet, hoe groter de massa van het te versnellen voertuig en hoe meer energie en dus brandstof er nodig is om die te versnellen. Je begrijpt de ellende: raketmotoren hebben een beperkte afstandsradius en als we ver weg willen binnen afzienbare tijd moeten we andere manieren bedenken om aan de benodigde versnelling te komen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

NASA reports 2010 hottest year on record so far

, door

Hier is een bijdrage die we overnemen van Sargasso gastblog Climate Progress: “A Project of Center for American Progress Action Fund”.

Last month, NASA reported it was the hottest January-September on record. That followed a terrific analysis, “July 2010 — What Global Warming Looks Like,” which noted that 2010 is “likely” to be warmest year on record. This month continues the trend of 2010 outpacing previous years, according to NASA:

It now seems pretty certain 2010 will outpace 1998, which currently ties for fourth hottest year in the NASA dataset (though it is technically described by NASA folks as tied for the second hottest year with 2005 and 2007).

Outpacing 2005, the hottest year on record, will be closer. In NASA’s surface-based dataset, we are unlikely to set the record monthly temperatures for the rest of this year; last month wasn’t close to the hottest October for NASA, though it was third warmest. We have entered a moderate to strong La Niña, which NOAA says is “expected to last at least through the Northern Hemisphere winter 2010-11.” That said, as you can see, the October anomaly (deviation from the 1951-1980 average) was higher than September, in spite of the La Niña.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

NASA: CO2 bepaalt temperatuur Aarde

, door

Twee parallele NASA-studies (een in Science, een in Journal of Geophysical Research) gaan terug naar de basis van klimaatwetenschap: infraroodabsorbtie per broeikasgas (nasa.gov) – en opgetelde atmosferische klimaatgevoeligheid (nasa.gov). Voor de liefhebbers het hele verhaal: ‘Temperature is all about CO2’ (bitsofscience.org). Op Sargasso gewoon de 4 hoofdconclusies:

    • Atmosferisch water vormt de belangrijkste motor achter temperatuurstijging. Waterdamp is verantwoordelijk voor 50 procent van het Aardse broeikaseffect, wolken voor een additionele 25 procent.
    • Niet-condenserende broeikasgassen zijn verantwoordelijk voor de resterende 25 procent van het broeikassysteem. CO2 is met 20 procent veruit de belangrijkste.
    • De toevoer van water is temperatuurafhankelijk. Water is daarom een klimaatterugkoppeling, terwijl alleen niet-condenserende broeikasgassen climate forcers zijn.
    • CO2 is de ‘thermostaat van de Aarde’. De CO2-concentratie bepaalt waar een nieuwe evenwichtstemperatuur wordt bereikt, de waterkoppeling bepaalt hoe dit gebeurt.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende