Regels

Mijn cursisten in de pre-inburgeringscursus worstelen soms met onze regels en bureaucratie. Onze gesprekken geven me echter ook een nieuwe kijk op het nut van regels. Wie als asielzoeker naar Nederland komt en een verblijfsstatus krijgt, is verplicht om een inburgeringscursus te volgen. Sommige gemeenten willen echter dat statushouders direct met inburgeren beginnen zodra zij in de gemeente komen wonen, zeker nu een lange zomervakantie aanbreekt. Zij organiseren daarom voor de statushouders een pre-inburgeringscursus. In de pre-inburgeringscursus zetten statushouders de eerste stappen in het leren van onze taal. Ze leren hun weg te vinden in de gemeente en de publieke voorzieningen, zoals zorg, onderwijs, jeugdzorg en werk. Uiteraard is er ook veel aandacht voor de geschreven en ongeschreven regels in ons land. Terwijl heel Nederland zich opmaakt om vakantie te gaan vieren, zijn mijn cursisten en ik vorige week gestart met een cursus die de hele zomer doorloopt. Tot nu toe merken we nog niet zo veel van verschillen in normen en waarden, maar wel in de praktische uitwerking daarvan. Nederland is een land van regels en vergaande bureaucratie. Het regelen van zaken gaat over veel schijven en daar wil nog wel eens wat mis gaan. Voor een nieuwkomer is het soms best lastig daar je weg in te vinden.

Door: Foto: thgmx (cc)
Foto: J. A. Alcaide (cc)

Zweden als voorbeeld

ELDERS - Zweden geeft met een nieuwe klimaatwet het voorbeeld voor Europese landen die de akkoorden van Parijs serieus willen nemen. Het sociale klimaat van het land wordt wel ondermijnd door groeiende problemen in de omgang met minderheden. 

Toen de Amerikaanse president Trump aankondigde dat zijn land het klimaatakkoord gaat opzeggen reageerde Zweden met de oproep aan Europa om nu het voortouw te nemen om de doel die in 2015 in Parijs overeen zijn gekomen alsnog te halen. Vorige week gaf het land zelf het voorbeeld door met overgrote meerderheid een wet aan te nemen die Zweden in 2045, vijf jaar eerder dan aanvankelijk gepland klimaatneutraal moet maken. De hoeveelheid uitstoot die Zweden creëerde in 1990 moet in 2030 met 63 procent zijn gedaald. In 2040 moet die daling op 75 procent zitten, waarna de uitstoot in 2045 dus compleet neutraal moet zijn. Elke vier jaar moet Zweden volgens de wet een beleidplan met specifieke doelen publiceren en een onafhankelijke Klimaatraad controleert het proces.

Ondanks dat het land  al voor een groot deel met bos bedekt is wordt de aanplant van nieuwe bomen ter compensatie van CO2 uitstoot niet uitgesloten. Uitbreiding van het aantal windmolenparken is al gestart met de Oostenrijkse firma Ökoenergie. Dat dreigt dan wel weer ten koste dreigen te gaan van de ruimte voor de Sami-minderheid in het noorden. ‘We hebben het windpark in overleg gepland, zodat het voor beide kanten OK is’, zegt de manager van Ökoenergie. Maar dat zal de toenemende spanningen tussen verschillende etnische bevolkingsgroepen in Zweden niet meteen wegnemen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Jeugdcriminaliteit: IES KOELTOER …of toch niet?

Een aantal opvallende (afgezien van de eerste) conclusies uit recent onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut:

  • Migrantenjongeren zijn doorgaans crimineler dan jongeren zonder migrantenachtergrond.
  • Niet-westerse migrantenjongeren zijn echter niet crimineler dan westerse migrantenjongeren.
  • Het zijn vooral de omstandigheden waarin migrantenjongeren opgroeien waaruit hun bovengemiddelde vertegenwoordiging in de criminaliteitsstatistieken kan worden verklaard (p. 82):

Al deze gegevens wijzen erop dat niet zozeer de culturele achtergrond van jongeren de oververtegenwoordiging verklaart, maar de omstandigheden waarin zij opgroeien.* Er zijn daarentegen ook uitkomsten van het onderzoek die erop wijzen dat migrantenjongeren minder zelfcontrole hebben en een positievere houding hebben ten opzicht van geweld dan niet-migrantenjongeren. Mogelijk speelt culturele achtergrond wel als het gaat om de meer individuele factoren die ten grondslag kunnen liggen van criminaliteit.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Imema’s, nabo’s of streepjes-Nederlanders?

De begrippen ‘allochtoon en autochtoon’ hebben hun beste tijd gehad. Wat zijn alternatieven en wat kunnen we zeggen in alledaagse gesprekken?

Is imema het nieuwe woord voor allochtoon? Freek de Jonge zal in zijn verkiezingsconference gedoeld hebben op het besluit van de WRR en het CBS om in hun publicaties voortaan te spreken over ‘inwoners met een migratieachtergrond’ (Freek: ‘driepoot’) en ‘inwoners met een Nederlandse achtergrond (imena, ’tweepoot’). De tweedelingen ‘allochtoon en autochtoon’ en ‘westers en niet-westers’ zijn aan vervanging toe omdat:

De migranten zijn inmiddels zo verschillend qua herkomstland en migratiemotief dat ze niet meer onder de overkoepelende termen ‘allochtonen’ of ‘westers’ en ‘niet-westers’ zijn te vangen. Deze labels hebben daarnaast een uitsluitende en onderschikkende werking. De term ‘allochtoon’ (‘van een ander land’) is bovendien onjuist voor de tweede generatie om­dat die in Nederland is geboren.

Nabo’s en fobo’s

In het maartnummer van Sociologie Magazine vraagt sociologe Leen Sterckx zich af of de nieuwe termen nu wezenlijk anders zijn: het voorstel om ‘allochtoon’ te vervangen door ‘inwoners met een migratieachtergrond’ miskent immers nog steeds dat veel kinderen van migranten wel degelijk een Nederlandse afkomst hebben.

Sterckx bespreekt vervolgens het voorstel van socioloog Arjen Leerkes voor een dynamisch perspectief waarbij de gekozen benamingen moeten weerspiegelen dat “het in Nederland geboren en getogen zijn zorgt voor overeenkomsten ongeacht de herkomst van ouders”. Leerkes stelt voor te spreken over ‘nabo’s’ (native born) van Nederlandse (of Marokkaanse/…) herkomst en ‘fobo’s’ (foreign born) van Marokkaanse (of Nederlandse/…) herkomst.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Rabbae’s onvermoeibare strijd

RECENSIE - Een vriendenboek voor Mohamed Rabbae, belangenbehartiger van minderheden en antiracist .

Twee jaar geleden werd Mohamed Rabbae (1941) getroffen door een zware hersenbloeding die hem in één klap het lopen, lezen, schrijven en herinneren onmogelijk maakte. Eerder dat jaar had hij nog opgeroepen om een aanklacht in te dienen tegen Wilders vanwege de uitspraken waarvoor de PVV-leider onlangs is veroordeeld. Rabbae’s vrienden namen het initiatief voor een boek over zijn jarenlange strijd voor de belangen van minderheden en, in de afgelopen jaren, tegen het groeiende racisme. Het biedt naast herinneringen van zijn politieke vrienden interviews met mensen die met hem hebben samengewerkt en enkele teksten van zijn redevoeringen.

Rabbae’s activisme dateert uit zijn tijd als student op de universiteit van Rabat in de jaren zestig tijdens het autoritaire bewind van koning Hassan II. Hij kwam in 1966 naar Nederland om de militaire dienst te ontlopen en ging na een aantal losse baantjes economie studeren aan de UvA. Rabbae zou, zoals vele van zijn gevluchte landgenoten, nog vaak te maken krijgen met de ‘lange arm’ van het Marokkaanse regime, de Amicales.

Van de belangenbehartiging naar de politiek

Een groot deel van het werk van Rabbae was gewijd de belangenstrijd van migranten, gastarbeiders, allochtonen. Hij speelde eind jaren zeventig een belangrijke rol bij de acties voor verblijfsvergunningen van 182 Marokkanen die in een Amsterdamse kerk in hongerstaking waren gegaan tegen een dreigende uitzetting. In 1983 werd hij directeur van het Nederlands Centrum voor Buitenlanders en vanuit die functie kwam hij in de politiek terecht. Ina Brouwer zocht hem in 1993 aan als duo-lijsttrekker voor GroenLinks. Dat werd geen succes. De partij verloor bij de verkiezingen en Brouwer vertrok. Rabbae bleef Kamerlid tot 2002 onder Paul Rosenmöller. Mohamed heeft in deze periode veel vrienden gemaakt, blijkt uit dit boek. We komen naast Ina Brouwer en Anja Meulenbelt namen tegen als Bas de Gaay Fortman, Thom de Graaf, Tineke Lodders, Hans Dijkstal, Ed van Thijn en Hedy d’Ancona, oud-politici die zich net als Rabbae lieten zien bij manifestaties tegen het racisme en voor een positieve benadering van de multicultufrele samenleving.  Met GroenLinks is het na zijn vertrek uit de politiek eigenlijk nooit meer goed gekomen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Martin Svalin (cc)

Zweedse Groenen onder druk

ELDERS - De Zweedse Groenen zijn de schietschijf van de rechtse anti-islam beweging in Zweden.

Mehmet Kaplan, de groene minister van Volkshuisvesting in de minderheidsregering van sociaaldemocraten en groenen, is opgestapt na kritiek in de media over zijn relaties met rechtse Turkse groepen en een oude uitspraak waarin hij de wijze waarop Israël omgaat met Palestijnen vergeleek met de behandeling van Joden door de nazi’s. Daarbovenop kwam de weigering van Yasri Khan, kandidaat-hoofdbestuurslid en gemeenteraadslid van de groene partij, om een vrouwelijke journalist de hand te drukken. Ook hij heeft zich teruggetrokken. Het tonen van een teken dat bekend is van de Egyptische Moslimbroederschap was voor sommige media de aanleiding om de suggestie te verspreiden dat de Zweedse Miljöpartiet is geïnfiltreerd door islamisten. Op de televisie maakte een defensie-expert de vergelijking met de wijze waarop de Sovjet-Unie in de Koude Oorlog probeerde te infiltreren in politieke partijen.

Kaplan was gespot in gezelschap van Turkse nationalisten. Hij verdedigde zich aanvankelijk door afstand te nemen van hun denkbeelden. Na de ophef over zijn uitspraak over Israël besloot hij af te treden omdat gewoon verder werken niet meer mogelijk was. Khan beriep zich op zijn geloof en vond dat daarvoor plaats moest zijn in een partij die diversiteit hoog in het vaandel heeft staan. Maar ook het feminisme is een belangrijke stroming bij de Zweedse Groenen en dat maakt zijn gedrag voor veel partijgenoten onacceptabel.

Foto: mystic_mabel (cc)

‘Geef migranten minder WW’

ANALYSE - In een tijd dat de sociale zekerheid onder druk staat zijn er grenzen aan het solidariteitsgevoel, zo vonden Tom van der Meer en Tim Reeskens. Met name van migranten vinden we dat ze minder snel recht hebben op een WW-uitkering.

Wie gunnen wij een uitkering? Diegenen die dat het hardst nodig hebben? Diegenen die buiten eigen schuld in de problemen zijn gekomen? Diegenen die het meest op ons lijken? Via een grootschalig experiment onder 23.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel hebben we onderzocht welke criteria voor Nederlanders het belangrijkst zijn.

De meest opvallende bevinding? We gunnen migranten minder dan autochtone Nederlanders.

Experiment

Dit soort voorkeuren is moeilijk te onderzoeken. Als je burgers direct vraagt, zullen ze minder snel willen discrimineren, of dat minder snel willen toegeven. Ons gaat het nu juist om onbewuste criteria en voorkeuren. Daarom hebben we een grootschalig, geanonimiseerd survey-experiment opgezet.

Iedere respondent kreeg één tekst te lezen van een in Nederland werkzame man die recent zijn baan is verloren. De respondenten werd gevraagd of zij deze man meer dan 70% van zijn laatste inkomen gunnen, exact 70%, minder dan 70%, of helemaal niets. Maar aan deze werkloze werden per respondent geheel willekeurig kenmerken opgehangen. De één las bijvoorbeeld een tekst over Daan uit Nederland, met 2 kinderen, die nooit eerder werkloos was maar wel door eigen schuld is ontslagen. Een ander las een tekst over Riza uit Kosovo die sinds 12 jaar in Nederland woont, met 4 kinderen, die nooit eerder werkloos was en door een reorganisatie zijn baan verloor. En een derde kon een tekst krijgen over Riza uit Kosovo die sinds 12 jaar in Nederland woont zonder kinderen, die eerder werkloos was en door eigen schuld was ontslagen. In totaal hingen we 9 variabelen aan de werkloze man (waaronder ook laatstgenoten loon, leeftijd, etc), in 3.672 unieke combinaties van kenmerken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kuzu/Öztürk: Turken, moslims of migranten?

ANALYSE - Nederland is een nieuwe politieke beweging rijker. Na hun vertrek uit de PvdA-fractie zijn Kuzu en Özturk gisteren voor zichzelf begonnen. Het is nog een beetje de vraag welke kant de beweging op gaat: wordt het een Turkse partij, een Partij van de Allochtonen, of een islamitische partij? De stemverklaring die Kuzu vanmiddag aflegde voor de stemming over de Wet op het Taalonderwijs, maakte één ding duidelijk: het gaat over het belang van migranten. Ze zullen er weinig kiezers mee trekken.

Precedent

Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst, maar als we op de geschiedenis moeten afgaan, ziet de toekomst van de groep Kuzu/Öztürk er niet zo rooskleurig uit. De politieke experimenten die tot nu toe gedaan zijn vanuit migrantengemeenschappen hebben nog weinig aansprekende resultaten opgeleverd. Turkse partijen hebben in Nederland nog nooit succes gehad, migranten- en moslimpartijen alleen lokaal en marginaal.

Kuzu en Öztürk Turkse partij, moslimpartij of migrantenpartij

Foto: Tunahan Kuzu

Turkse Partij Nederland

In Nederland hebben eerder wel Turkse partijen meegedaan aan de verkiezingen, maar dat heeft nog niet tot succes geleid. Rotterdams Turks Belang haalde bij de Gemeenteraadsverkiezingen in 2014 slechts 716 stemmen (0,33%) op 50.000 inwoners van Turkse afkomst. In Arnhem zou ook een Turkse lokale partij opgericht worden, maar dat is uiteindelijk Verenigd Arnhem geworden: een migrantenpartij die zich op alle Arnhemmers richt. VA haalde in 2014 met 2.276 stemmen (iets meer dan vier procent) één Raadszetel.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende