Europa: het moet wel spannend wezen

Dit is de eerste gastbijdrage van Jochem Meijer. Na de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon, vorige week, is de korte Europa-storm in de media gaan liggen. Het Nederlandse ‘nee’ in 2005 moest leiden tot een Europa dat dichterbij de bevolking stond. ‘Europa’ kan dit niet alleen: het gebeurt in wisselwerking met media en politiek. Daarom de vraag: hoe is de aandacht voor Europa in de media, tussen voorzitterschap en inwerkingtreding Lissabon, te karakteriseren? De korte Europa-storm in de media begon met berichtgeving over de vacature van president van de Unie. De EU was opzoek naar iemand die Europa kon vertegenwoordigen en kon binden. In Nederland echter werd het gezien als een strijd om meer macht in EU binnenslepen. En Balkenende was onze man. Dat Balkenende in het buitenland slechts als marginale outsider gold, weerhield de Nederlandse media en politici er niet van te speculeren over wat er moest gebeuren als hij er niet meer was. En plots was het zelfs voor eurosceptici een eer dat onze Balkenende mocht vertrekken naar het instituut dat in 2005 niet eens voldoende draagvlak had om wat nieuwe regeltjes door te voeren.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europa light bevordert Europa-scepsis

Vandaag treedt het Verdrag van Lissabon in werking. Dit verdrag heeft als voornaamste doelstelling de interne democratie van de Europese Unie te bevorderen. Het is dan ook op zijn minst ironisch te noemen, dat veel Europese Burgers voelen alsof de ‘Grondwet’ hen door de strot wordt gedrukt.

De tijdlijn van de 'grondwet'

De tijdlijn van de 'grondwet'

  • 1. In 2001 wordt de Europese Conventie opgericht die in de jaren die volgde een concept Grondwet opstelde.
  • 2. Het concept wordt op 29 oktober 2004 te Rome door de 25 regeringsleiders ondertekend. Voordat het van kracht wordt, moet het worden geratificeerd, en die protocollen verschillen per lidstaat.
  • 3. In de zomer van 2005 verwerpen Nederland en Frankrijk per referendum de Europese Grondwet. In Nederland was er vooral felle oppositie van Europa-haters SP. In Nederland was de opkomst bij het referendum was aanzienlijk hoger (+/-50%) dan bij de Europose Verkiezingen (39,1%).
  • 4. Omdat het verdrag Unaniem moet worden aangenomen, wordt later dat jaar het ‘Actiecomité voor Europese Democratie’ opgericht, onder leiding van de Italiaanse toppoliticus Giuliano Amato. Dit comité stelt een nieuwe tekst op voor het toekomstige verdrag.
  • 5. De tekst krijgt na wat gesteggel over de naam (‘Grondwet’ werd afgekeurd, ‘Hervormingsverdrag’, ‘mini-verdrag’ en ‘vereenvoudigd verdrag’ haalden het niet) uiteindelijk de naam ‘Verdrag van Lissabon’.
  • Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

    Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

    Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

    Quote du Jour | Europese Unie

    Twenty years after the democratic changes in Central and Eastern Europe and after the fall of the Berlin Wall, and as the first President of the European Parliament from Central and Eastern Europe grounded in the Solidarity movement, I am proud to say that we now have a set of democratic and efficient rules capable for providing answers for almost 500 million people, in 27 Member States. (europarl.europa.eu)

    Jerzy Buzek, voorzitter van het Europees Parlement spreekt u: burger van de Europese Unie toe op de dag dat het Lissabon Verdrag in werking treedt. Het is een mooie dag. Het Europees Parlement heeft vanaf vandaag meer bevoegdheden om de niet-democratische EU organen te controleren en corrigeren. En dat is hard nodig, gisteren nog jasten de ministers van Binnenlandse Zaken van de Europese Unie er het omstreden SWIFT-verdrag door dat de Amerikaanse overheid inzage geeft in Europees betalingsverkeer (andersom niet). Als het Lissabon Verdrag al in werking was geweest had het parlement hier een stokje voor gestoken, nu heeft ze in ieder geval bedongen dat SWIFT volgend jaar heronderhandeld wordt. Ondanks dat Europa nu een Unie is onder een president zijn nationale reflexen nog lang niet getemd, euroblogger Julien Frisch legt bondig uit hoe het nationalisme knaagt aan de fundamenten van onze samenwerking en benadrukt dat de rol van het Europees parlement de komende jaren cruciaal zal zijn.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Open Draad | Lissabon geratificeerd

    eu flagVanmiddag heeft Tsjechische president Vaclav Klaus het Verdrag van Lissabon getekend (NRC). Hiermee is het lange ratificatieproces van het Verdrag van Lissabon voltooid en kan het in december of januari in werking treden. Eindelijk weer voorwaarts met Europa? Of gaat voor u nu het licht uit? De eerste reacties op Twitter stromen inmiddels binnen: Lisbon treaty signed so Afghanistan is now a Europe wide problem, Brown should immediately bring all our troops home. EU can fill the void. | Still, at least there’s one thing the anti-Lisbon lot can cheer – at least Gordon Brown’s no longer in charge of the country, eh? | Vaclav Klaus hat endlich den Lissabon Vertrag unterschrieben – das Ende einer schon peinlichen Posse | oh noes! the Lisbon treaty has been ratified! We’re all going to die from an avalanche of eurosceptic propaganda! | Typisk Vaclav Klaus å signere Lisboa-traktaten rett etter at Nationen går i trykken. Den mannen tar aldri hensyn til noen | Europa kommt voran. Klaus hat Lissabon-Vertrag unterschrieben. Gut so. Jetzt muss der Vertrag mit Leben gefüllt werden.| Lissabon getekend! *plop* Bent u even zonder Twitter of heeft u meer te zeggen dan 140 tekens dan kunt u uw reactie kwijt in deze Open Draad:

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Voor EU grondwet stemmen, brengt Ieren in de hemel

    Maar op dit moment verkeren ze nog in het vagevuur. Aanstaande vrijdag gaan de Ieren voor de tweede keer stemmen over de EU grondwet, die men tegenwoordig om tactische redenen het Verdrag van Lissabon noemt.
    Na het wegstemmen van de vorige versie van de grondwet door Frankrijk en Nederland hebben de regeringsleiders onder leiding van Frau Merkel bedacht dat de volgende editie zoveel mogelijk buiten het democratische proces om goedgekeurd zou moeten worden.
    Hier in Nederland zijn we daar als makke schapen in meegegaan onder de bezielende leiding van het CDA en als gevolg van de laffe opstelling van de PvdA.
    De enige hoop tot een duidelijke democratische uitspraak over het broddelwerk (ja het is een verbetering, nee het is verre van goed te noemen) moet nu dus komen van de Ieren. En die zijn stevig verdeeld. Wat de uitkomst zal zijn aanstaande vrijdag is zeer ongewis.

    Als je de de recente ontwikkelingen aldaar een beetje volgt, kan je niet anders dan denken aan hoe het hier in Nederland ging in 2005. De regering kan maar beter zijn mond houden, anders stemmen alleen maar meer mensen tegen. Een “neutrale” folder met geld van de overheid wordt gezien als propaganda. En vooral het bedrijfsleven roept om het hardst dat het nodig is omdat er anders rampspoed over het Ierland zal komen. Waar hebben we dat meer gehoord.

    Wat wel anders is in Ierland, is de rol van de kerk. Het voornamelijk Katholieke Ierland is bang dat de grondwet zal leiden tot het verplicht aborteren van al die roodharige kinderen. Dat is natuurlijk kolder. De tegenzet is daarintegen weer heel vergezocht. Het Vaticaan zou namelijk overwegen een van de oprichters van de voorloper van de EU, Robert Schumann, zalig te laten verklaren.

    Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

    Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

    Quote du Jour | Ik wil het niet

    “President Klaus has not received any guarantees that ratification of the Lisbon treaty will go on in the way he wants,..In this case, he cannot guarantee anything.”

    Aldus de woordvoerder van president Vaclav Klaus van Tsjechië. Hij is een van de laatste hindernissen op weg naar de totale goedkeuring van de nieuwe grondwet van Europa het verdrag van Lissabon. De formulering geeft aan dat het meer een persoonlijke zaak is dan een representatie van wat de Tsjechen willen. Deze uitspraak van een onbenoemd politicus uit dat land bevestigd dat: “His narcissistic personality loves being at the centre of attention and power, and Czechs have a tendency to admire him because of their own lack of self-confidence,

    Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Volgende