Samen met het groengebroekte Sargasso promotieteam trok 'misschien wel de Negatiefste Nederlander' afgelopen twee weken rond in Paraguay voor een Rechtvaardigere én Schonere Wereld. En als ik zeg rondtrekken dan heb ik het niet over -enkel voor de foto- in de hoofdstad lafjes tegen een prostituee aanhangen (20.000 guarani oftewel 3,25 euro, TMG declaratie 'reiskosten divers'). Nee dan heb ik het over doorreizen tot in het gebied waar je geen GSM dekking meer hebt (=avontuur!). De (ex-)mennonietenkolonie Filadelfia was onze op-een-na-laatste stop voordat we de ruigste meest verlaten Chaco Seco betraden. Ik zeg (ex-) omdat ik op straat in Filadelfia een indiaan (soft-)porno DVD's zag verkopen en zo kan de God van de mennonieten het toch niet bedoeld hebben? Dat indianen hun eigen onderneming runnen, zeg maar?!
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
In de strijd om het presidentschap van de Verenigde Staten mag het dan gaan om economie, loodgieters en eervolle aftochten uit Irak en Afghanistan, voor Midden- en Zuid-Amerika is een heel ander thema relevant. De kranten staan er hier dagelijks vol mee: de georganiseerde drugscriminaliteit. Het Mexicaanse Tijuana is momenteel de hotspot, maar voor het hele subcontinent is het van belang hoe de ‘war on drugs’ een vervolg gaat krijgen.
In de relatieve rust tussen de Koude Oorlog en de Internationale Strijd tegen Het Terrorisme ontbeerde de Verenigde Staten een vijand om zich tegen te verenigen en verveelden de Amerikaanse strijdkrachten zich kapot. De oplossing was gauw gevonden, de ‘war on drugs’ werd met hernieuwd enthousiasme aangegaan.
De blik richtte zich al snel op Colombia, grootproducent en exporteur van cocaïne en hofleverancier van de VS. Plan Colombia kwam van de grond. Hoewel het begon als een sociaal plan, gericht op herstel van veiligheid en democratie, werd de nadruk meteen gelegd op bestrijding van drugs, waarbij het besproeien van cocavelden een beproefde aanpak werd. Het is bijna komisch, hoe een militaire grootmacht zich steeds aan dezelfde steen lijkt te stoten. In de jaren zeventig mislukte de jungleoorlog in Vietnam, waarbij het besproeien en ontbladeren van de jungle als strategie niet bijster succesvol bleek. Op dit moment levert het besproeien van de cocavelden discutabele resultaten op. Het oppervlak aan coke-planten daalt niet doorslaggevend, terwijl de ‘collateral damage’ voor rekening komt van de kwetsbare jungle en haar menselijke en dierlijke bewoners…
Een potentiële opbrengst van 13.000 miljard euro… In 2020 misschien wel de vierde olieproducent ter wereld na Saoedi-Arabië, Rusland en de Verenigde Staten… “Een nieuw Irak” in Latijns-Amerika…
Die laatste is wellicht een wat ongelukkig gekozen metafoor maar verdeling van de toekomstige winsten uit de recent ontdekte olievelden Carioca en Tupi houdt de gemoederen in Brazilië bezig (IPS). Terwijl de aanname dat er voor de kust van São Paulo onder zoutlagen een olievoorraad van waarschijnlijk 100 miljard vaten ligt is gebaseerd op de resultaten van slechts één proefboring is de regering Lula al druk bezig met het opzetten van plannen om de gedroomde zilvervloot te verdelen en dat is opzich best verstandig. Zo wordt er gekeken naar het Noorse model, in Noorwegen richtte men een aparte maatschappij op die de Noorse velden beheert en worden olieopbrengsten in een fonds gestort: voor onderwijs, gezondheidszorg én de toekomst. Hoe komen de opbrengsten van de nieuwe olievelden de Brazilianen ten goede en voorkomt men dat het oliegeld naar het buitenland wegvloeit? Dat is de vraag die men in Brasilia wil beantwoorden voordat de olie uit de grond spuit.
Voorlopig zit men met het dilemma dat de Braziliaanse overheid wettelijk niet meer dan 40% van de oliesector in handen mag hebben. De wens van de regering is om dit aandeel op te schroeven naar 84% maar hiermee zullen ze in conflict komen met buitenlandse investeerders. Investeerders die men hard nodig heeft voor de peperdure exploitatie voordat de olie die op 6000 meter onder zeespiegel ligt naar boven komt. Met name de Verenigde Staten die graag zouden willen meeprofiteren van de Braziliaanse olie zijn gespitst op het verliezen van inspraak via verdere nationalisering van de plaatselijke oliesector. De heroprichting van de Amerikaanse Vierde Vloot wordt in Brazilië dan ook met argusogen gevolgd. Deze vloot opereert momenteel voor de kust van Brazilië, officieel voor humanitaire doeleinden maar is koren op de molen van de Braziliaanse complotdenkers.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
San Jose, Uruguay
Ga nooit met z’n tweeënvijftigen tegen een staaldraad staan als het onweert.
Oftewel: je bent een rund als je met de bliksem stunt.
De Europese Unie heeft nieuwe regels opgesteld waarmee ze meer illegalen terug naar “huis” wil krijgen.
Met name vanuit Latijns Amerika protesteert men hier heftig tegen.
De Braziliaanse president Lula da Silva zegt dat het discriminerend is en dat het probleem er niet mee opgelost wordt.
President Hugo Chavez van Venezuela gaat nog een stapje verder en noemt de maatregelen fascistisch en dreigt met een olieboycot. Dat laatste heeft overigens weinig zin omdat Europa überhaupt weinig olie uit Venezuela ontvangt.
Maar het meest uitgebreide tegengeluid komt van de Boliviaanse president Evo Morales:
“De Europeanen arriveerden destijds in grote getale in de landen van Latijns- en Noord Amerika, zonder visum of restricties opgelegd door de lokale autoriteiten. Ze waren altijd welkom, en zijn dit nog altijd, in onze landen van het Amerikaanse continent dat hierdoor de Europese economische miserie en politieke crisissen opving. Men kwam naar ons continent om haar rijkdommen te exploiteren en deze door te sluizen naar Europa, met een hoge kost voor de inheemse bevolking van Amerika als gevolg. Neem het voorbeeld van onze Cerro Rico (Rijke Berg) te Potosi met zijn fabuleuse zilvermijnen waarvan de rijkdom de geldvoorraad op het Europese continent omvang gaf van de 16de tot 19de eeuw. De immigrant als individu met zijn bezittingen en rechten werd steeds gerespecteerd.”
Het haalt de kranten in Nederland af en toe als een klein bericht: het landbouwconflict in Argentinië. Sinds maart worden wegen geblokkeerd en is er met grote regelmaat tekort aan producten als melk, vlees en alles wat verder via de weg wordt aangevoerd. Het conflict draait om een belastingverhoging die de regering van presidente Cristina Fernandez de Kirchner bedacht om de kas te spekken/een begrotingstekort aan te vullen/nieuwe plannen te ontwikkelen.
Komende week bereiken we dag honderd van het conflict, dat heen en weer schommelt tussen ‘bijna opgelost’ en ‘op het punt van exploderen’. Deskundigen houden het erop dat die fase nog wel een tijd zal duren. Intussen loopt de schade op, zowel voor de sector als voor de wankele economie in het algemeen. Sectoren die veel met de landbouwers te maken hebben, zoals bijvoorbeeld de vervoersbranche, zijn partij geworden en voeren eigen acties. Het wordt steeds moeilijker de deksel op de doos van Pandora te krijgen.
Veel van de actie vindt plaats in de provinciestad Gualeguaychu, waar de mensen maar druk zijn met conflicten. Sinds een jaar of twee speelt namelijk ook het uitzichtloze conflict tussen Argentinië en Uruguay over een papierfabriek. Het ding staat er inmiddels en er wordt gewerkt, maar de Argentijnen hebben zich nog geenszins met het idee verzoend en blijven bij tijd en wijle de brug tussen hun land en Uruguay bezetten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.