Benzineaccijns en het kwartje van Kok

Eigenlijk was het niet het kwartje van Kok maar het kwartje van van Amelsvoort. Maar goed, belofte maakt schuld. In januari presenteerde ik een grafiek met de benzine- en dieselaccijns van de afgelopen jaren, gecorrigeerd voor inflatie. Daaruit bleek dat die eigenlijk al een tijdje best wel stabiel is, ongeacht alle ophef. Maar de telling begon na het "kwartje" omdat het CBS geen oudere cijfers had. In de reacties had ik al aangegeven op zoek te gaan naar oudere cijfers en belofte maakt schuld. Nu heb ik aan de hand van cijfers van de Bovag voor benzine de situatie vanaf 1990 kunnen reconstueren. Dat is dus inclusief de invoering van dat kwartje (nu 8,3 eurocent) in 1991. Daarmee ziet de grafiek er wel iets anders uit. Hoewel het nog steeds meevalt als je het vergelijkt met de ongecorrigeerde variant van de Bovag.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Concurrentie op de oliemarkt?

Lego benzinestation (Foto: Flickr/mwboeckmann)

De benzineprijzen schieten de laatste tijd omhoog, en wie krijgt daarvan in toenemende mate de schuld? Uiteraard de overheid, aangezien zij een niet onaanzienlijk deel incasseert in de vorm van belastingen. Er wordt hard geschreeuwd om teruggave van het Kwartje van Kok.

Minder aandacht wordt er geschonken aan de oliemaatschappijen. Maar minstens zo opvallend als de toenemende overheidinkomsten op benzine is het feit dat in een branche waarvan de grondstoffen steeds duurder worden, tegelijkertijd hogere winsten worden gemeld. Helemaal gek wordt het als je de reden hoort van deze winsttoenames: de stijgende olieprijs.

Stel je eens voor dat een computerfabrikant zou melden dat zijn winst is toegenomen wegens een hogere prijs van de onderdelen. Daar zou vreemd op neergekeken worden. Maar hoe je het ook wendt of keert, er lijkt iets fout te gaan in een nogal belangrijk onderdeel in ons kapitalistische systeem: de oliemaatschappijen concurreren niet of nauwelijks op prijs, terwijl deze tijden daar juist om vragen.

Nu lijkt het erop dat ook een aantal consumenten het licht heeft gezien en het geld niet bij de overheid wil gaan halen, maar bij de maatschappijen. Hoe ik dat weet? Ik kreeg een kettingbrief per mail. Goed, ik heb een tyfushekel aan kettingbrieven, maar toch krijg ik ze en toch lees ik ze. Doorsturen doe ik ze nooit, maar dit initiatief verdient wel wat aandacht, vind ik. De meegemailde powerpointpresentatie staat vol met feitelijke fouten, maar de boodschap is interessant: boycot een paar maatschappijen voor een tijdje, en dwing ze zo tot het verlagen van de prijzen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederland is het ZAT (en kan niet meer nadenken)

Blije mensen in Kuala Lumpur: ze staan wel in de file, maar ze betalen geen kwartje van Kok (lynac, Flickr)

Actiegroep “Nederland is het ZAT” wil het kwartje van Kok terug en wel NU. Half Nederland staat ’s ochtends en ’s avonds vast in verspillende en milieuvervuilende files, dus moet de overheid autorijden maar bevorderen met een belastingverlaging.

Heel logisch.

Economie was sowieso niet het favoriete vak van de actievoerders, getuige ook dit citaat:

Venezuela heeft enorme oliereserves en zegt “eigen land eerst”, dus kost 1 liter brandstof 3,2 dollar cent. Wij hebben een van de grootste aardgasbellen in Europa maar hebben wij een goedkope gasprijs? Nee, want de gas prijs is gekoppeld aan de olieprijs en het grootste gedeelte wordt tegen de huidige marktprijs verkocht aan het buitenland.

Hugo Chavez, held van zowel de Nederlandse hardwerkende filerijder als de Colombiaanse marxistische narco-rebel.

Waar moet dat geld trouwens vandaan komen? Het is niet zo dat minister Bos een gigantisch begrotingsoverschot heeft. Ik kan het niet vinden op de site. Misschien wil “Nederland is het ZAT” wat bezuinigen op de bejaardenzorg? Of anders op het onderwijs?

Kunnen die mensen eigenlijk wel nadenken? Oh, ik zie daar het grijnzende hoofd van Johan Vlemmix. Dat zegt eigenlijk al genoeg.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Accijnspissers

Accijnspisser (de~(m);-s) 0.1 een gemiddelde, schijnbaar hardwerkende, Nederlander die, niet gehinderd door feitenkennis, stijgende brandstofprijzen toeschrijft aan de immer toenemende accijns en de hebberigheid van de overheid.

Zie hier een stukje uit de krant van de Nederlanders met een permanente nachtmerrie:
Steeds meer beleggers en marktkenners houden er echter serieus rekening mee dat de prijs van een vat olie aan het eind van het jaar maar liefst 200 dollar per vat is. Paul van Selms van consumentencollectief UnitedConsumers.com schat in dat een liter benzine in dat geval €2 zal kosten. “Als de overheid de accijnzen niet verlaagt, zullen we daar uitkomen ja.”

Of de kop van een persbericht van de Bovag:
Zonder accijnsverlaging gaat benzineprijs richting € 2

Of de actiesite Kwartje-van-Kok-terug-nu!:
Wist u dat 62% van de brandstofprijs uit accijns bestaat?
Wist u dat er per dag ongeveer 23.000.000 (zegge 23 miljoen euro) aan accijns wordt verdiend van UW zuurverdiende geld waar u al normale belastingen over betaalt.

Oftewel, het is allemaal de schuld van de accijns. Het is de grote boze overheid die zorgt voor de dure benzine! We worden al jaren steeds meer uitgeknepen. En het is allemaal de schuld van de PvdA. Lees vooral ook de reacties bij gelijksoortige berichten.

Eigenlijk heb ik geen zin om hier uitgebreid tegenin te gaan. Want luisteren is niet een eigenschap die accijnspissers eigen is.
Toch maar even een aantal punten op een rijtje. Ten eerste stijgt de accijns op brandstof, gecorrigeerd voor inflatie, al een hele tijd niet. Het enige wat de overheid (en dus ook bijvoorbeeld Zalm van de VVD) om de zoveel tijd doet is er een paar cent bovenop gooien om de geldontwaarding te compenseren.
Ten tweede stijgt ook de benzineprijs, gecorrigeerd voor inflatie, slechts voorzichtig. Daarbij wel aangetekend dat we momenteel in zowel absoluut als relatief een record kennen met €1,65. Veel pieken hangen direct samen met de tijdelijke stijgingen van de olieprijs.
Ten derde is het helemaal niet zo dat 62% van de benzineprijs uit accijns bestaat. Het is minder dan 50% en daalt snel nu de prijs stijgt.
Ten vierde, hoe realistisch is het om de overheid te vragen geen accijns te heffen als de prijs naar 2 euro stijgt? 40 cent accijns inleveren? Waar komt dat geld dan vandaan? En wat als de prijs naar €2,50 stijgt? Alle accijns laten vervallen?
Echt, een paar cent accijnsverlaging maakt binnenkort geen zak meer uit. Learn to live with it. Stop met zeiken. Of staat er soms in de grondwet dat we recht hebben op goedkope brandstof?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.