Globale beurssentiment update post-crash

Nou ja, crash, crash. Een paar beurzen die flinke klappen hebben gehad, wil nog niet zeggen dat de hele wereld in elkaar stort. Natuurlijk leggen al die kleine beurzen wereldwijd minder gewicht in de schaal, maar ze zijn wel een goede indicator voor het sentiment. Vandaar dat we hier wederom onze eigen wereldbeursmeter presenteren. En dan valt de dip best mee. We zijn gewoon weer een jaartje kwijt. Maar het is nog niets vergeleken met de dip na het echte begin van de kredietcrisis.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een nieuwe grondwet als antwoord op de crisis

foto van de auteur

Op 1 augustus j.l. kreeg het IJslandse parlement (Althingi) het c0ncept voor een nieuwe grondwet. Dit concept is tot stand gekomen na een brede en open consultatie van de IJslandse bevolking. De commissie die het eindresultaat heeft aangeboden maakte gebruik van alle moderne media zoals Facebook en Twitter. Ze deed haar werk in alle openheid. Iedereen kon alle vergaderingen via de website volgen en er is ook in ruime mate gebruik gemaakt van de mogelijkheid om zelf voorstellen of tegenvoorstellen in te dienen. In media wordt dan ook wel gesproken van de eerste grondwet die via ‘crowdsourcing’ tot stand is gekomen.  IJsland loopt wat betreft de inzet van nieuwe media toch al voorop.  Een nieuwe mediawet die in behandeling is bij het parlement bevat vergaande garanties voor openbaarheid van bestuur, persvrijheid en uitingsvrijheid. Het land is niet voor niets door Wikileaks als uitvalsbasis gekozen. Het behoeft ook geen verbazing dat in de concept-grondwet netneutraliteit expliciet is opgenomen. IJsland was tot 1944 een kolonie van Denemarken. Bij de onafhankelijkheid is de bestaande Deense grondwet grotendeels overgenomen. De wens om een nieuwe, eigen IJslandse grondwet te schrijven bestond al heel lang.  In het parlement kon men het er echter niet over eens worden. De financiële crisis waarin IJsland enkele jaren geleden terecht kwam bracht een massale beweging op gang die meer democratie en meer rechten voor het volk verlangde. Die druk vanuit de bevolking heeft nu geleid tot de nieuwe grondwet die na behandeling in het parlement voor een definitieve goedkeuring zal worden voorgelegd aan de bevolking in een referendum.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De metafysica van de schuld

Het is zomer dus de journalisten van de NRC, in ieder geval die van de redactie economie, zijn met vakantie. Dit weekend heeft de krant een artikel overgenomen van Die Zeit, geschreven door Marc Brost en Bernd Ulrich, over de huidige economische problemen (*). Het is een bombastisch stuk over de “schuldencrisis” dat pretendeert Links een les te lezen over hoe het moet omgaan met schulden. Volgens mij trekken ze echter de verkeerde les.

Alleen het begin al:

Wie bij het thema ‘schulden’ denkt dat het louter om geld gaat, is naïef. In werkelijkheid gaat het om gevoel, macht, angst en eer. Met een beetje overdrijving zou je zelfs kunnen zeggen: schulden zijn de wiskundige uitdrukking van een metafysisch probleem. Het is, kortom, bittere ernst.

Zeker, het is bittere ernst, maar niet om de redenen die worden genoemd, want gaat het niet altijd in de politiek om gevoel, macht, angst en eer? En sinds wanneer zijn schulden een wiskundige uitdrukking van een metafysisch probleem? Voor metafysische kwesties kunt u beter bij een priester of filosoof te rade gaan. Mogelijk zijn onze economische problemen een symptoom van een onderliggende cultureel trend, maar dan niet op de manier waarop Brost en Ulrich dit analyseren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

S&P: Standaard en Armoedig of meten is weten, als je weet wat je meet

Nobelprijs-laureaat, econoom en NYT-columnist Paul Krugman is het zat dat zijn land gebukt gaat onder de willekeur van S&P. Ze zouden begrotingen niet kunnen interpreteren en wanneer heeft S&P ooit een rating bijgesteld zonder voorafgaande onrust op de markt? Nooit, denkt Krugman. De Verenigde Staten maken er een potje van, geeft ook Krugman grif toe. S&P spant wat hem betreft de kroon en de markt loopt er blind achteraan. De crisis wordt gevoed door amateurs. Hij citeert in een primaire reactie op de ‘bijstelling’ van ‘die amateurs’:

Apparently we’re supposed to care about what some idiots at some corrupt organization think about anything.

Een reactie op zijn column herinnerde lezers er fijntjes aan dat S&p de toxic assets (sub-prime leningen) een AAA gaf. Die geschiedenis is gevoegelijk bekend en volgens Krugman zitten we nog midden in de bankencrisis die daaruit voortvloeide. Krugman leest die reacties en schreef

… it’s hard to think of anyone less qualified to pass judgment on America than the rating agencies. The people who rated subprime-backed securities are now declaring that they are the judges of fiscal policy? Really?

Aan Krugmans keiharde oordeel over de S&P’s van deze wereld gaat mijn inziens nog een vraag vooraf: hoe kun je in vredesnaam de Amerikaanse economie, ‘s werelds grootste en complextste ter wereld reduceren tot AAA of AA+? Met andere woorden: wat zegt die ‘+’ ten opzichte van die derde ‘A’ als je het tegen de gehele Amerikaanse economie afzet? Statistieken zijn vooral bedoeld om data te comprimeren om er zo mee te kunnen rekenen. Er is echter een grens waarna je dat niet meer moet doen. S&P lijkt mij ver over die grens te zijn gegaan.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende