Duitse vakbond wil ‘bad bank’ voor steenkoolcentrales

Al een paar jaar roepen tegenstanders van de energietransitie dat Duitsland ondanks hun Energiewende een renaissance van kolencentrales doormaakt. In dat kader is het op z’n minst opmerkelijk te noemen dat Duitse vakbonden hebben voorgesteld om de bestaande steenkoolcentrales onder te brengen in een ‘nationaal bedrijf’, naar het voorbeeld van de steenkoolmijnen, en dat een woordvoerder van E.On het een 'interessant idee' vindt. Volgens sommige commentaren is zo’n nationaal bedrijf te beschouwen als een bad bank voor steenkoolcentrales. Het voorstel is wat minder gek als je kijkt naar het capaciteitsgebruik van de verschillende energiebronnen, die bij elkaar de omgekeerde merit order vormen. Hoe hoger in de afbeelding hoe eerder er stroom van dit type centrales betrokken wordt en hoe lager dus de marginale kosten per kWh geproduceerde elektriciteit zijn:

Door: Foto: Maarten (cc)
Foto: Felix O (cc)

Energiewende loopt als een (stoom)trein

ANALYSE - Kort na de nucleaire ramp bij Fukushima besloten Duitse regerings- en coalitiepartijen tot de Energiewende. Die loopt als een trein. Maar de hypermoderne ICE wordt wel deels aangedreven door ouderwetse kolen.

Fossiele brandstoffen veroorzaken klimaatverandering en raken op een goed moment op. De wereld moet dus overschakelen naar een duurzame energievoorziening, en dat is een van de grote uitdagingen van deze eeuw. Duitsland heeft, als een van de weinige landen ter wereld, deze uitdaging aangenomen én omgezet in concreet beleid. Zo moet in 2020 de CO2-uitstoot met 40% verminderd zijn ten opzichte van 1990, het energieverbruik met 20% dalen,  en 35% van het elektriciteitsverbruik duurzaam opgewekt worden. Ambities voor 2050 liggen nog veel hoger. Duitsland wordt dé aanspreekpartner in twee belangrijke toekomstige markten: duurzame energie en energiebesparing.

De Energiewende zet Duitsland internationaal op de kaart, binnen en buiten Europa. Tijdens de laatste verkiezingen in de VS sprak President Obama bijvoorbeeld zijn angst uit dat alle groene banen naar Duitsland en China zouden verdwijnen. Maar zoals ik al eens schreef: de Energiewende is een weloverwogen gok, die onder meer afhankelijk is van de ontwikkeling van energieprijzen. Hoe gaat het tot nog toe?

Genoeg uitdagingen

Inmiddels wordt ongeveer een kwart van de elektriciteit duurzaam opgewekt. De stroomprijzen voor huishoudens zijn weliswaar gestegen en horen bij de hoogste van Europa, maar liggen met 2.5% van het huishoudbudget op hetzelfde niveau als in de jaren tachtig. Toch zijn er genoeg uitdagingen. Op dagen dat de zon niet schijnt en de wind niet waait, moet er een backup-systeem zijn. Omgekeerd ontbreekt het aan een goed opslagsysteem voor teveel geproduceerde duurzame elektriciteit. Water omhoog pompen is het gemakkelijkst. Daarmee kan later weer stroom opgewekt worden, maar dit is weinig efficiënt. Daarnaast willen mensen niet een stuwmeer in hun achtertuin. Dat geldt overigens ook de nieuwe stroomleidingen die windenergie (vanuit het noorden) en zonne-energie (vanuit het zuiden) door Duitsland moeten vervoeren. En voor nieuw te bouwen windturbines. Over het algemeen zijn Duitsers voorstanders (pdf) van de Energiewende – maar not in my backyard. Politici vrezen dat de steun voor de Energiewende af zal brokkelen wanneer stroomprijzen zullen stijgen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Overheid remt investeringen in duurzame energie’

Al enige maanden vinden diverse acties plaats tegen de komst van nieuwe kolencentrales in Nederland. Hierbij is het bedrijf E.on vaak het doelwit van acties, omdat de bouw van hun centrale het verst gevorderd is. Recent sprak GeenCommentaar met Benelux-topman Joost van Dijk over deze centrale en hoe E.on investeringen afweegt.

Eon logo

Uw bedrijf gaat een nieuwe kolencentrale neerzetten op de Maasvlakte. Het maatschappelijk protest tegen die centrales is aanzienlijk. Waarom kiest E.on voor dit type centrale en niet voor bijvoorbeeld een gascentrale?

Uit cijfers van het IEA (International Energy Agency) blijkt dat de wereldwijde energievraag de komende kwart eeuw zal blijven toenemen, met ongeveer 50%. De relatieve aandelen van de verschillende brandstoffen zullen ongeveer gelijk blijven. Als je dan kijkt naar de verspreiding van de brandstoffen, zie je dat kolen een van de weinige brandstoffen is die redelijk verspreid over de wereld beschikbaar is. Olie zit voornamelijk in het Midden-Oosten, gas vooral in Rusland. Als je vervolgens kijkt naar de brandstofmix waarmee energie opgewekt wordt, blijkt dat Nederland al erg afhankelijk is van gas voor zijn energieopwekking. Weer een nieuwe gascentrale neerzetten maakt die afhankelijkheid groter. Daarmee word je kwetsbaar voor bijvoorbeeld prijsfluctuaties op de wereldmarkt.

Goed, maar dat zijn alleen fossiele brandstoffen. E.on zou ook kunnen kiezen voor duurzame energiebronnen. Waarom doet u dat niet?

Vorige