We gaan nog van een donkere kerstmis thuiskomen. Ga maar na: eind vorig jaar schoten de energieprijzen al omhoog. Een gemiddeld stukje kerstverlichting kostte daardoor zo’n 2,5 keer meer. Daarna bleven de energieprijzen stijgen. Dat was geen reden voor tuincentra om in september al uitbundig met stroomverbruikende kerstversiering uit te pakken. Ook de agrarische sector zag het licht en lanceerde eind september weer de actie ‘Boeren en tuinders pakken uit met Kerst’ (“Onder andere de verlichte boerderij- of trekkerroutes zijn ieder jaar een groot succes”). Gemeenten en ondernemersverenigingen gaan aanpassingen doen aan de jaarlijkse sfeerverlichting, aldus EenVandaag. Maatregelen variëren van het ophangen van minder verlichting tot (en met) minder branduren. Ook in België gaat kerstverlichting geheel of gedeeltelijk uit en worden tal van ijspistes geschrapt (bron VRT, Radio2). In andere landen, bijvoorbeeld Portugal, wordt de feestverlichting ook gelimiteerd. In het pakket kostendempende maatregelen dat de overheid heeft samengesteld is niets te lezen over enige ondersteuning voor de meest enthousiaste kerstversierders, Zij hangen hun huizen en tuinen niet voor eigen lol helemaal vol met allerlei soorten kerstverlichting. Ze doen dat vooral, zo zeggen ze zelf, om anderen te plezieren. In Hengelo heeft iemand er al de brui aan gegeven. Het kostte hem, voor de prijsstijgingen, ongeveer 1000 euro per jaar. Mede dankzij sponsors kon hij dat opbrengen. Maar dit jaar geen sponsors, dus gaat dit jaar de stekker er niet in. In Swalmen zijn een paar enthousiastelingen al op 1 september begonnen met het ophangen van de kerstversieringen. “Ik laat me dat niet door de neus boren. Door niets!", verklaarde men tegen 1limburg. Maar ‘de Kerstman van Zjwame’ kan het nu nog betalen omdat hij zijn energiecontract met vijf jaar heeft verlengd, net voor de energiecrisis loos ging. Ook anderen zetten onversaagd door. In Eindhoven organiseren een paar inwoners al jaren ‘een lichtpuntje in donkere dagen’, dat elke keer veel publiek trekt. Ook dit jaar gaat de show door, maar de initiatiefnemers verwachten “dat de kosten bij ons ongeveer vier keer hoger zullen liggen”. Ze hopen dat met ‘bewust energiemanagement’ wat te kunnen beperken. In Bellingwolde gaat Stichting 5 mei “de laatste maanden van het jaar in het licht te zetten” (Westerwolde Actueel). Het wordt een orgie van ‘vele lichtbogen over de weg en palen, met daarop sinterklaas- kerstversiering of een fontein’. Nu doet ‘5 mei’ aan heel iets anders denken, maar het is een bevrijdende gedachte dat met de opbrengst ook een deel van hun activiteiten wordt gefinancierd, ‘zoals bijvoorbeeld het Sinterklaasfeest’. In Almelo wordt het WK voetbal in Qatar op wel heel bijzondere manier geboycot. De kerstverlichting gaat boven Oranje, Het Vinkenplein geldt als ‘een van de mooiste kerstwijken van Nederland’ (De Stentor). Bij elk EK en WK voetbal is het Vinkenplein van boven tot onder, van voor tot achter oranje. Maar “Wij doen alleen maar kerst dit jaar. Dat staat het mooist én we hebben er elk jaar veel succes mee.” De energiekosten zullen wel meevallen, denkt men. De buurtbewoners hebben er wel wat voor over en “Het zijn vooral LED-lampjes die we buiten hangen, dat valt in het verbruik wel mee.” (In de buurt). Dat laatste is al wat langer hét devies: led, led en nog eens led. Vorig jaar publiceerde veel media de informatie van Milieucentraal. Een snoer met honderd ledlampjes verbruikt zo'n 9 tot 44 watt minder dan de ouderwetse gloeilampjes. Een lichtslang in de vorm van een kerstman verbruikt in de led-uitvoering ongeveer 9 tot 11 Watt per meter minder. Het allergoedkoopst is natuurlijk de kerstverlichting dit jaar maar ingepakt te laten. Zelfs dan is uw energierekening vele malen hoger dan vorig jaar december. Wat wordt het bij u: een verlichte of een wat donkerder Kerst?
Je hebt ze overal, van die mensen die kerst gebruiken dan wel misbruiken (doorhalen wat niet van toepassing is) om de buurt mede te delen hoe serieus ze kerst wel niet nemen, en hoe kerstig kerst wel niet kan zijn. Maar je hebt baas boven baas, en de lichtjeswaanzin is nergens zo groot als aan de andere kant van de oceaan.
Zijn er voorbeelden in Nederland die ook maar in de buurt komen?
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
COLUMN - We keken van de boom naar de bak met kerstverlichting, de oudste sloper en ik. Daarna keken we naar elkaar.
‘Dit wordt weer heel erg’, zei hij.
‘Ik vrees het ook’, zei ik.
We doken allebei op een snoerbrij en concentreerden ons zo goed mogelijk.
Ik werd er gek van! Had ik de ene helft een beetje fatsoenlijk los, raakte de achterste lampjes alweer in de knoop en als ik me daarna op de achterste lampjes stortte, frotten de voorste al weer in elkaar. Ik keek naar mijn sloper en hij was met een verhit gezicht exact hetzelfde met zijn snoer aan het doen. We keken elkaar met een rood hoofd aan, haalden onze schouders even op en doken weer op ons snoer. We lieten ons niet kennen. Wij tegen de lampjes, drie keer raden wie er zou gaan winnen. Precies!
‘Godsamme’, hoorde ik achter me. ‘Dat stomme lampje wil niet wat ik wil!’
‘Dat is het lot van kerstverlichting, schatje. Je koopt het in een doosje, dan zit het heel allemaal verdacht netjes op zo’n plastic rekje en als je het voorzichtig loshaalt zit het voordat alles de grond raakt al in een grote frot. Volgens mij doen ze dat expres, ik heb zo’n snoer nog nooit netjes in de boom kunnen hangen. Meer kan ik er helaas niet van maken.’
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.