Zuid-Amerika: WK-stadions, rondje inheems, Nicaragua-kanaal

Deze week uit Latijns-Amerika: WK-stadions en kritiek groeien, indianen en landconflicten, en Nicaragua geeft opdracht tot het graven van hun eigen transoceanische kanaal. Over exact een jaar gaat het WK voetbal in Brazilië van start. The Guardian geeft een fijn voorproefje van wat ons te wachten staat aan media-aandacht.

Door: Foto: Meyers Konversationslexikons, Wikimedia Commons
Foto: Wikimedia Commons / Presidencia de la Nación Argentina

Zuid-Amerika: Kirchnerismo, inheemse protesten, FARC

ELDERS - Deze week in Latinoamérica: de tiende verjaardag van het Kirchnerismo in de Argentijnse regering, protesten van inheemse volkeren in vier landen en een belangrijke ontwikkeling in het Colombiaanse vredesproces.

Afgelopen zaterdag was het exact tien jaar geleden dat Néstor Kirchner, de in 2010 overleden man van de huidige Argentijnse presidente Cristina Fernández de Kirchner, zijn regeerperiode begon. In tien jaar Kirchnerismo heeft het land heftige economische ups en downs gekend en is de natie nu politiek diep verdeeld. Vlak voor het jubileum en in aanloop naar congresverkiezingen in oktober heeft CFK nog nieuwe steunmaatregelen ter waarden van US$7.8 miljard aangekondigd voor armen, zwangere vrouwen en studenten.

Ook een flinke hoeveelheid nieuws over inheemse volkeren in Zuid-Amerika. Verschillende protesten in Brazilië, tegen onder meer Belo Monte, FIFA voorbereidingen, ontbreken van voldoende voedsel; in Panama tegen ontbossing en landonteigening; in Chili tegen de mijnindustrie; en in Argentinië ook over landrechten.

Tot slot een significante stap vooruit in het Colombiaanse vredesproces: er lijkt een akkoord te zijn bereikt over hoe landhervormingen moeten worden doorgevoerd. Hoewel het deelakkoord alleen in werking treedt indien er ook overeenstemming komt over andere discussieonderwerpen – onder meer drugshandel en demobilisatie van de guerrillas – is het nieuws reden tot voorzichtig optimisme voor Colombia, na bijna vijftig jaar gewapend conflict.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Meest bedreigde stam op aarde

ACTIE – Een groot aantal Awá onderhouden geen contact met de buitenwereld. Het bos waar ze voor hun voortbestaan van afhankelijk zijn, wordt illegaal gekapt. Bekijk de korte film (4 minuten), scroll daarna naar beneden en stuur een email aan de Braziliaanse Minister van Justitie.

Foto: Wikimedia Commons/Prensa Libre

Zuid-Amerika: mediavrijheid, inheemse issues, dictator

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: Buenos Aires viert kroning Máxima inheemse volken bezetten Braziliës congres, veiligheid van journalisten in het nieuws in Mexico en Brazilië, en de zaak tegen Guatemala’s voormalige dictator, Efraín Ríos Montt, krijgt een geschorste rechter weer terug.

In Brazilië drongen deze week honderden oorspronkelijke bewoners van Brazilië het congres binnen, om tegen een maatregel te protesteren die territoriumbeleid zou centraliseren. Critici van de maatregel vrezen dat grootgrondbezitters zo grotere invloed zouden krijgen over gebieden waar inheemse volken leven. Het levert mooie filmpjes op van congresleden die in paniek vluchten voor de indianen, die binnenstormen om vervolgens doodleuk in een kringetje te gaan dansen.

Eveneens in Brazilië verontrustend nieuws over de zaak van de vermoorde journalist Rodrigo Neto de Faria en fotograaf Walgney Carvalho. Vijf agenten, die zouden behoren tot de milities waar Neto de Faria onderzoek naar deed, zijn gearresteerd in samenhang met de zaak. In Mexico protesteerden journalisten ondertussen tegen het groeiende geweld jegens hun beroepsgroep, en tegen de veronderstelde medeplichtigheid van de overheid daaraan.

Tot slot is in Guatemala een rechter die eerder van partijdigheid was beschuldigd weer op de rechtszaak tegen voormalig dictator Efraín Ríos Montt gezet. Niet alle overige rechters waren het eens met de beslissing en onvrede heerst in de rechtszaal. Ríos Montt is het eerste voormalig staatshoofd dat door een tribunaal in zijn eigen land wordt berecht, onder meer voor de dood van 1771 Maya indianen in 1982 en 1983.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geïsoleerd levende indianen: the movie


Begin deze week kon u hier nieuwe foto’s zien van ongecontacteerde indianen in het grensgebeid van Peru en Brazilië. Hun bestaan wordt bedreigd door oprukkende illegale houtkap. De Peruaanse overheid ontkent dat er mensen leven in dit gebied. Omdat bewegende beelden zoveel meer impact hebben dan geschreven woorden vloog José Carlos Meirelles met een BBC cameraploeg op een kilometer afstand over de nederzettingen in het Amazone woud. Desondanks zagen de indianen het vliegtuig wel overkomen. Een sterke telelens verbindt hen enkele momenten met de rest van de wereld, wat zouden ze gedacht hebben?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe foto’s geïsoleerd levende indianen


Avatar maar dan echt. Unieke nieuwe foto’s van ongecontacteerde Braziliaanse indianen. Vorig jaar, in 2010, liet de Amerikaanse natuurbeschermingsorganisatie Upper Amazon Conservancy een vlucht uitvoeren boven het gebied aan de Peruaanse kant van de grens met Brazilië. Dit leverde nieuw bewijsmateriaal op voor illegale houtkapactiviteiten in het beschermde gebied. Deze indianen zijn waarschijnlijk afstammelingen van indianen die in de twintigste eeuw vluchtten voor oprukkende rubberplantages. Alhoewel ze geïsoleerd leven beschikken ze wel over metalen gebruiksvoorwerpen die via handel met andere stammen worden verkregen. Klik hier voor meer foto’s en uitleg.

De Braziliaanse overheid heeft overigens vorige week groen licht gegeven voor de voorbereidende werkzaamheden voor de aanleg van de Belo Monte dam. Er zal begonnen worden met de kap van 238 hectare bos. Uiteindelijk loopt meer dan 500 km2 Amazone woud onder en moeten 50.000 mensen gedwongen verhuizen. De indianen op de foto hierboven leven overigens niet in dat gebied, zij worden ‘gewoon’ bedreigd door illegale houtkap.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende