Cartoonrel na twee jaar onbeslist

Meer dan twee jaar na de inval van de politie en de arrestatie van cartoonist Nekschot is hij nu ontslagen van rechtsvervolging. Het kostte de tekenaar ruim een etmaal in de cel en twee jaar onzekerheid. Zijn arrestatie veroorzaakte in mei 2008 flink wat rumoer. Minister Hirsch Ballin werd hierover in de Tweede Kamer ter verantwoording geroepen. Bijna de hele Tweede Kamer beoordeelde de huiszoeking bij Nekschot, zijn aanhouding en vervolgens zijn opsluiting van 30 uur als intimiderend en disproportioneel. Volgens de minister was de overval nodig omdat gevreesd werd voor het zoekraken van bewijsmateriaal. De politie wilde niet dat hij via via op de hoogte zou worden gebracht van het onderzoek dat inmiddels ook al weer drie jaar liep na een aanklacht van het Meldpunt Discriminatie. Voor veel Kamerleden was deze uitleg toen niet voldoende, maar Hirsch Ballin meende dat het OM het onderzoek moest voorzetten. Want: "het recht moet zijn loop hebben."

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De inflatie van de vrijheid van meningsuiting

Voor uitspraken achter tralies (Foto: Flickr/Ben Beiske)

Als je wikipedia erop naslaat, dan staat onder het kopje ‘vrijheid van meningsuiting‘ het volgende: “de vrijheid van burgers om hun overtuigingen kenbaar te maken, zonder voor vervolging door de staat te hoeven vrezen”.

Let vooral op het gebruik van het woordje ‘staat’. Het gaat hier dus om vervolging van burgers door de staat, niet om vervolging door burgers onderling, via de rechtstaat of (dreigen met) geweld.

In die gevallen kan je je niet beroepen op de vrijheid van meningsuiting. Hoewel een burger uiteraard bescherming verdient tegen geweld door medeburgers, is de vrijheid om alles zomaar ongestraft te mogen zeggen er nooit geweest en zal er nooit zijn. Zo is laster niet toegestaan.

De laatste tijd treedt er echter een verwatering van het begrip vrijheid van meningsuiting op. Het wordt in de pers gebruikt als zijnde de vrijheid om alles altijd te mogen zeggen. Zo betekent vrijheid van meningsuiting tegenwoordig ook het recht om door de staat beschermd te worden tegen mensen die het oneens zijn met je mening en je daarom misschien wat aan willen doen en het recht om zonder gevolgen mensen te mogen beledigen.

Deze waarde-inflatie is een slechte ontwikkeling. Niet omdat ik vind dat je geen bescherming verdient als je je mening niet kan uiten, maar omdat als straks de vrijheid van meningsuiting misschien écht bedreigd wordt er velen zijn die de ernst van de situatie niet in zullen zien. De vrijheid van meningsuiting lag in Nederland toch al jaren onder vuur? Het ‘boy cries wolf‘-gevaar treedt op.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vervolging Wilders kans vrijheid van meningsuiting

In de rechtzaal (Foto: Flickr/Joe Gratz)

Geert Wilders ziet de uitspraak van het Hof als een aanslag op de vrijheid van meningsuiting, terwijl het eigenlijk een kans is.

Een kans, omdat het OM nu al tijden zelf bepaalt wat wel en niet mag op dat gebied, zonder dat de gerechtelijke macht er naar heeft gekeken. Dat houdt een onwenselijke situatie in stand, namelijk die van willekeur. Zolang er niet voldoende gerechtelijke uitspraken zijn om af te bakenen wat wel en niet mag staat het het OM vrij zelf te beslissen wie wel en wie niet vervolgd zullen worden. Dat lijdt tot situaties waarbij een Gregorius Nekschot bijvoorbeeld wél vervolgd wordt, en een Wilders niet. Dat werkt op zichzelf ook al beperkend op de vrijheid van meningsuiting.

Dat Wilders nu toch vervolgd wordt zal leiden tot iets meer – broodnodige – duidelijkheid over wat er op dit moment wel en niet mag op dat gebied in Nederland. Een kans dus om de vrijheid van meningsuiting in Nederland te definiëren en af te bakenen. En dan pas kunnen we er echt wat aan doen, als we ontevreden zijn met de uitspraak.

Noot: het staat het OM altijd vrij om iemand wel of niet te vervolgen (zie ons gedoogbeleid). Maar als er een duidelijk kader van vergelijkbare gerechtelijke uitspraken in het voordeel van de vervolgde staat dan wordt het lastiger voor het OM om willekeur toe te passen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Retrospectief: virtuele vrijblijvendheid

“Ik dacht dat het begrip ‘nekschot’ inmiddels was geherdefinieerd?” reaguurde oud-blogger IJsqueen ooit in een lang vervlogen tijd toen iedereen in de Nederlandse blogosfeer elkaar kende en de oude media nog aan het nagenieten waren van de uitvinding van de drukpers. Achteraf kunnen we echter concluderen dat wij ons op dat moment op een breekpunt in de geschiedenis bevonden waarin de virtuele wereld de échte begon te raken. De nekschot-herdefiniërings-opmerking vond namelijk plaats in een periode dat de eerste discussies werden gevoerd over in hoeverre bloggers en reaguurders verantwoordelijkheid dragen voor hun uitingen online? Overigens waren het hoogst vermakelijke discussies waarin GeenStijl-redacteuren nog uitgebreid participeerden. De virtuele vrijblijvendheid ging ten onder aan haar eigen succes. Met zijn vijven opgesloten in een kamer elkaar nekschoten toewensen is prima, maar aan tafel van een nationale talkshow hele bevolkingsgroepen nekschoten toedienen is onwenselijk.

Het was de tijd dat GeenStijl nog een stuk kleiner was dan Sargasso en ze gretig inspeelde op relletjes als Sargasso de discussie omtrent online verantwoordelijkheid aanzwengelde. Inmiddels leven we in andere tijden: Geenstijl is iets groter dan Sargasso en van virtuele vrijblijvendheid is sinds de aanhouding van de (internet-)cartoonist Nekschot geen sprake meer. De overheid houdt tegenwoordig ook bloggers in de gaten en met name op de rechterflank van de blogosfeer begint men hem te knijpen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tip voor imams: maak er een cartoon van

Ernst Hirsch Ballin (Foto: Flickr/Merlijn Hoek)

Het salafisme is een ultraconservatieve, maar niet gewelddadige stroming binnen de islam. Er zijn in Nederland naar schatting zo’n 20.000 salafisten die zich van de samenleving afzonderen en dat vindt de politiek ongewenst. Maar hoe pak je dat aan? Inderdaad, door te proberen de betreffende imams de mond te snoeren.

Daags na het Nekschotdebat was er weer een debat waarin de vrijheid van meningsuiting een grote rol speelde. Alleen ging het er deze keer heel anders aan toe. Van links tot rechts eiste men actie tegen types als de Haagse imam

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Spoeddebat Hirsch Ballin, Gregorius Nekschot

Gregorius N. (Foto: Gregorius Nekschot/citaatrecht)

Zodirect mag Hirsch Ballin aan de oppositie uitleggen waarom het OM Gregorius Nekschot heeft opgepakt, en waarom op die manier.

Dit lijkt ons een mooi moment om het GC-Café de vuurdoop te geven voor het échte werk. Dus, pakt allen uw virtuele geld en ga naar ons virtuele café, alwaar de TV al voorgeprogrammeerd staat op het kanaal waarop het politieke wapengekletter zodirect los zal barsten. Ofzo.

Door omstandigheden laat de GC-redactie het een beetje afweten, maar dat mag de pret niet drukken, toch?

Kortom: De tap staat open!

P.S. Mocht u het politiek geneuzel moe zijn, dan kunt u uw ei ook nog kwijt over die andere gebeurtenis van wereldbelang: de voorronde van het songfestival.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Volgende