Hans Keilson is ook van ons

Er is veel geschreven over de Duitse geschiedenis tussen de beide Wereldoorlogen, en nog meer over de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Temidden van de vele auteurs zijn er echter maar weinig, die deze onderwerpen op een zo enorm poetische en filosofische manier behandelen als de vrij onbekend gebleven Hans Keilson. Het is makkelijk te begrijpen waarom Keilson het aflegt tegen andere Holocaust-literatuur. Waar veel boeken van de Holocaust een soort passie-geschiedenis maken. Ze richten zich op het in beeld brengen van het leed van de vele slachtoffers, alsmede de slechtheid van hun beulen. Ze spelen enerzijds op het sentiment, en bedrijven anderzijds wat Gerard Durlacher 'de pornografie van de wreedheid' noemde. Keilson heeft een ander perspectief. Hij schrijft over diegenen die hadden kunnen, willen, of moeten helpen, en het toch niet gedaan hebben, of het wel geprobeerd hebben, maar uiteindelijk, op de een of andere manier, toch gefaald hebben. Hij spreekt geen oordeel uit, maar maakt de dilemma's waarvoor deze mensen stonden invoelbaar. Dat is des te meesterlijker, omdat hijzelf, als jood, niet tot deze groep behoorde. In het literaire bedrijf is er niets zo zeldzaam, als het vermogen om de gevoels- en gedachtewereld van de ander overtuigend te beschrijven.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.