Waarom naakte feiten niet overtuigen

https://youtu.be/KF6SNxNIV08 Op social media doet een vermakelijke Simpsons-meme de ronde met dit citaat van Homer: Facts are meaningless. You can use facts to prove anything that's even remotely true. Facts schmacts. Dat gaat natuurlijk over de wijze waarop de regering Trump en diens achterban met feiten omgaan. 'Nepnieuws', 'feitenvrije journalistiek' is een hot topic geworden sinds de afgelopen verkiezingscampagne. Menigeen zwaait met opgeheven vinger over de noodzaak van feitelijke berichtgeving en hoe lak aan de waarheid de dood in de pot is voor de democratie. Zelfs Hannah Arendt en George Orwell worden erbij gehaald. Hoe terecht die waarschuwing ook moge zijn, het is natuurlijk wel gewoon zo dat je feiten zo kunt uitvergroten dat je daarmee alles kunt aantonen wat ook maar een beetje waar is.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 01-03-2022

Filterbubbel

COLUMN - Ik weet niet hoe het u vergaat, maar in mijn filterbubbel duikt de bovenstaande cartoon regelmatig en in allerlei soorten en maten op. Er zijn gekleurde varianten en versies waarin een van de mannetjes is vervangen door een vrouw. Maar welke variant iemand ook gebruikt, het is altijd weer om te illustreren dat waarheid betrekkelijk is en de heiligheid van het eigen gelijk relatief. Een sympathieke boodschap. Ik zou er wat voor over hebben als mensen wat vaker zouden denken dat de ander óók gelijk kan hebben. Dat zal ook de boodschap zijn geweest die de cartoonist wilde overdragen, maar het plaatje leent zich voor een andere interpretatie: dit zijn twee erg gemakzuchtige mensen.

Stel, u belandt in deze situatie. Ik ben er vrij zeker van dat u dan al snel in de omgeving rondkeek om te zien of daar nog meer cijfers geschilderd waren, die u konden helpen achterhalen wat de cijferschilder kon hebben bedoeld. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat het cijfer vlak voor een blinde muur stond geschilderd, wat betekent dat één van de standpunten niet valt in te nemen. Of het zou kunnen zijn dat er even verderop een vier en een vijf op de grond stonden geschilderd. Kortom, de bedoeling van de maker zou wel te achterhalen zijn.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.