Éric Rouleau (1926 – 2015)

Bijna had ik het nieuws gemist dat op 25 februari in Gard (Uzès) in Frankrijk de journalist en diplomaat Éric Rouleau is overleden. Hij was 89. Rouleau was jarenlang de Midden-Oostenspecialist van de Franse krant Le Monde. Als zodanig was hij één van mijn grote voorbeelden toen ik zelf begon en geen andere manier wist om het vak te leren dan het af te kijken van iemand die het al kon. (Een andere collega van wie ik het vak heb afgekeken was David Hirst, tot 1997 werkzaam bij The Guardian. Hij leeft nog.) Ik zal geen lange necrologie schrijven over Rouleau. De meest lezers zullen, vrees ik, niet meer weten wie hij was. Het Franse taalgebied is sowieso niet meer zo populair in Nederland. Voor wie meer wil weten verwijs ik naar Rouleau's in 2012 (bij Fayard) verschenen boek Dans les coulisses du Proche-Orient. Mémoires d’un journaliste diplomate (1952-2012). De inleiding voor dat boek werd geschreven door Alain Gresh, de hoofdredacteur van Le Monde diplomatique. Hij drukte hem bij wijze van in memoriam nog eens of op het blog van die krant. Rouleau, in 1926 geboren in Caïro als Eli Raffoul, was een Egyptische Jood, die in 1943 - hij was toen 17 en studeerde rechten - begon te werken voor de Engelstalige Egyptian Gazette. In die hoedanigheid interviewde hij onder meer de stichter van de Moslim Broederschap, Hassan al-Banna. In 1952 week hij, beschuldigd van communistische sympathieën, uit naar Frankrijk, zoals trouwens een groot deel van de top van de Egyptische communistische partij, die net als hij Joods en francofoon was - (de vader van Alain Gresh, Henri Curiel, was één van hen).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.