Too big to fail

Financiële crises zijn niets nieuws. Toch was de impact van de crisis van 2008 groter dan ooit. Dit heeft te maken met de ontwikkeling die banken de laatste decennia hebben doorgemaakt. Hoe konden banken uitgroeien tot de bijna almachtige instellingen die het nu zijn? En wat betekent dat voor de consequenties van crises? Prof. Dr. Joost Jonker (Economische en Sociale Geschiedenis, UU en Bedrijfsgeschiedenis, UvA) stelt dat we crises goed kunnen omschrijven, maar nooit volledig kunnen verklaren. Voorspellen is al helemaal een stap te ver. Ingrediënten van een crisis 'De ene crisis is de andere niet,' zegt Jonker, 'maar er zijn wel overeenkomsten.' Zo zijn er een aantal standaard ingrediënten die je in elke crisis terugziet. Eerst is er een kunstmatige piek in de prijzen van een vermogensbestanddeel, bijvoorbeeld van tulpen tijdens de tulpenmanie in 1637, of de internetbubbel eind jaren negentig. De prijzen worden omhoog gestuwd door beleggers naar een prijs die het product helemaal niet waard is. Totdat er een kantelpunt komt, dan knalt de prijs naar beneden. Door de prijsval ontstaat er een loop op contant geld, dat waardevast is, en lenen mensen elkaar geen geld meer uit. Het krediet droogt op waardoor financiële instellingen failliet gaan. Dan volgt er een neerwaartse spiraal van prijzen, vertrouwen en krediet en loopt de economische activiteit terug: recessie. Maar wat gaat er nu mis? Volgens Jonker is er vaak fraude in het spel. Er wordt gespeculeerd, moeilijke constructies worden bedacht om risicovolle financiële producten te verhandelen en er worden valse verwachtingen gewekt. Wat er precies aan de hand was, wordt vaak achteraf pas duidelijk. Dan pas komt er openheid dankzij hoorzittingen, enquêtes en onderzoeken. Warren Buffet, voor de crisis van 2008 de rijkste man van de wereld, daarna 18 miljard dollar armer, vatte dit samen in de metafoor: 'Pas als het eb wordt, zie je wie er naakt zwom.'

Door: Foto: DennisM2 (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

We’re all crash-test dummies now

, door

Your must-read du jour: Mike Davis on the destruction of the three pillars of McWorld,

American consumption:
“Even if debt-limit doomsday is averted, Obama has already hocked the farm and sold the kids. With breathtaking contempt for the liberal wing of his own party, he’s offered to put the sacrosanct remnant of the New Deal safety net on the auction bloc to appease a hypothetical “center” and win reelection at any price. (Dick Nixon, old socialist, where are you now that we need you?)

As a result, like the Phoenicians in the Bible, we’ll sacrifice our children (and their schoolteachers) to Moloch, now called Deficit. The bloodbath in the public sector, together with an abrupt shutoff of unemployment benefits, will negatively multiply through the demand side of the economy.”

European stability:
“Across the Atlantic, the European Union is demonstrating that it is exclusively a union of big banks and mega-creditors, grimly determined to make the Greeks sell off the Parthenon and the Irish emigrate to Australia. One doesn’t have to be a Keynesian to know that, should this happen, the winds will only blow colder thereafter. (If German jobs have so far been saved, it is only because China and the other BRICs—Brazil, Russia, and India—have been buying so many machine tools and Mercedes.)”

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.