De Europese economie, hoe nu verder?
De markten reageerden vanochtend meteen in mineur op de verkiezingen van gisteren: de euro verloor ten opzichte van de dollar en de beurzen openden fors lager, om daarna weer op te krabbelen. Griekenland wacht voorlopig politieke chaos en Frankrijk zal een linksere koers varen, maar wat gaat Duitsland doen?
Die vraag zal allicht komende zondag beantwoord worden, als de deelstaatverkiezingen in Noordrijn-Westfalen gehouden. Bij de verkiezingen in Sleeswijk Holstein gisteren ging de overwinning naar links. Met een FDP die naar links lonkt, moet Angela Merkel zich zorgen gaan maken om haar thuisfront, met landelijke verkiezingen in september in het vooruitzicht. Toegeven aan druk van Europese partners zal haar positie niet versterken, dus er zal naarstig gezocht worden naar manieren om de noodzakelijke versoepeling van het Europese begrotingsbeleid te bewerkstelligen zonder dat Duitsland de rekening betaalt.
Grosso modo zijn er twee denkrichtingen: minder en meer Europa. Het sentiment bij veel kiezers gaat uit naar minder Europa, met als ultieme middel de opsplitsing of opheffing van de euro. Dat zou zuidelijke landen de gelegenheid geven hun schulden weg te devalueren en zo hun economie erbovenop te helpen. De rekening wordt dan betaald door de exporterende noordelijke landen, die hun munt keihard zien worden en hun export duikelen.
Terwijl het CPB het guldenonderzoek van de PVV afkraakt, vragen weinigen zich af wat de euro ons nu eigenlijk kost. Spanje redt het niet. Een eerlijke en relevante vraag is dan ook: wie gaat de redding van Spanje betalen? Voorheen hoorde ik economen van links tot rechts zeggen dat Spanje ‘too big to fail is’. Dat kan wel zo zijn, maar falen doen ze. Dus nogmaals: hoeveel euro’s gaat dat de Nederlandse schatkist kosten?