Mataglap

Dertig jaar geleden las ik Stand on Zanzibar, geschreven in 1968, voor het eerst. Een geweldig boek, en een goede graadmeter: telkens wanneer ik het herlees, is weer een van John Brunners voorspellingen uitgekomen of akelig aannemelijk geworden. De wereld daar is zo overbevolkt dat wanneer iedereen schouder aan schouder staat, ze nog net op Zanzibar passen. (Inmiddels vallen we van dat eiland af: de wereldbevolking telt al een half miljard meer dan in Brunner's boek.) Virtual reality en reclame zijn er naadloos in elkaar overgelopen, en reclame is alomtegenwoordig: er staat nog net geen straf op het mijden van advertenties. Mensen kunnen via een avatar ‘persoonlijk’ meedoen aan reality shows. De media grossieren in eindeloos herhaalde sound bytes, hitsige speeches en bevoogdende levensadviezen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Kunst op Zondag | Mallemolen

In de vorige Kunst op Zondag lag het accent op de dood. We keren terug naar het leven, dat ooit in een flauw liedje werd omschreven als een mallemolen.

Dat is het leven natuurlijk ook. Alles draait immers om rotatie, cycli en wervelingen. Nu maakt dat het leven nog niet tot een gekkenhuis. In essentie draait het hierom: wij denken zozeer dat alles om óns draait, dat we sinds mensenheugenis vasthouden aan de misvatting dat de zon op komt en weer onder gaat. Te mal voor woorden.

De mallemolen intrigeert. Als de carrousel waar we plezier beleven aan op palen gespietste paardjes. Als cycli van turbulente tijden. Als symbool van “kritiek op wat voor effect de menselijke beschaving op de natuur heeft?”, vraagt het Gemeentemuseum in Den Haag bij Carrousel (1988) van Bruce Nauman.

We hebben het zo druk, dat we aan elkaar voorbij gaan.

Dat symboliseert Olaf Mooij met “Mallemolen van deze tijd”, in 2002 op een rotonde in Enschede geïnstalleerd.

Kijktip: De rotonde in Nederland en over heel de wereld als een mallemolenmuseum.

Carsten Höller maakt sinds 1988 carrousels. Door snelheid en richting te veranderen van de Mirror Carrousel (2005), raken toeschouwers gedesoriënteerd en in verwarring.
cc Flickr amymyou's photostream Carsten Holler Singing Canaries Mobile and Mirror Carousel

Gefascineerd door oerkrachten als water en wind, wil Kees Machielsen die eigenzinnige en grillige bewegingen “vangen”. Op zijn website legt hij uit: “De behoefte om ‘grip’ te krijgen op deze oerkrachten en dit energiegeweld drijft mij tot het maken van beeldende kunst”.
Kees Machielsen – Carrousel (2010).
© Kees Machielsen Carrousel

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.