Wel consequent, maar ook behulpzaam…?

van Prof.Dr. Joop van den Berg In de komende maanden zal worden beslist over het economische hulpprogramma van de Europese Unie aan haar lidstaten, in de hoop dat de Unie als geheel de coronacrisis zal doorstaan. De Europese Commissie heeft er een ambitieus programma van gemaakt: een herstelprogramma voor vooral Zuid-Europa; de begroting van de Unie voor de eerstkomende vijf jaren en tevens integratie van de European Green Deal in het herstel- en begrotingsprogramma. Het totaal daartoe in te zetten bedrag begroot de Commissie op 750 miljard euro, waarvan 500 miljard in de vorm van subsidies. De overige 250 miljard zijn beschikbaar in de vorm van leningen. De Commissie leent daartoe zelf de benodigde middelen en zij zorgt voor financiering door middel van de (verhoogde) contributie van de lidstaten en de heffing van Europese belastingen, vooral bij de zeer grote ondernemingen en bij de technologische bedrijven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | Joodse piraten

COLUMN - De synagoge van Willemstad op Curaçao is de oudste in de Nieuwe Wereld. De gemeente is gesticht in 1651, de ‘snoa’ dateert uit 1732 en is een kleine kopie van de Portugese Synagoge in Amsterdam. Uiteraard zijn er verschillen, waarvan het meest opvallende is dat je in Nederland nooit bij de ingang van een godshuis vrolijke Caraïbische dansmuziek hoort spelen.

Een ander verschil is dat er in Willemstad zand op de vloer van de synagoge ligt. Dit is een herinnering aan de tijd waarin de joden, vervolgd door de Spaanse Inquisitie, samenkwamen op geheime plaatsen. Om zo min mogelijk geluid te maken, legde men zand op de bodem. De Curaçaose joden, zo zegt men, wilden die tijd niet vergeten en handhaafden de opmerkelijke vloerbedekking.

In Curaçao was er overigens weinig reden om bang te zijn voor vervolging. De West-Indische Compagnie erkende de godsdienstvrijheid in de koloniën, die daardoor aantrekkelijke vestigingsplaatsen waren voor mensen uit de Republiek die de ‘ware gereformeerde religie’ niet beleden. Volgens een officieel document zouden de joden dezelfde ‘vryheyt van conscientie met publicque exercitie, Cinagoge en schoolen’ hebben als ze gewend waren in de stad Amsterdam, en hadden ze dezelfde rechten als andere burgers.

Foto: Clever Cupcakes (cc)

Racisme is geen wit verschijnsel

OPINIE - Nu Zwarte Piet in Amsterdam beveiligd moet worden omdat het een symbool van racisme zou zijn, moet me toch iets van het (blanke) hart. Racisme wordt in de huidige zwart-witdiscussie eenzijdig geassocieerd met blanken. Blanke daders die zwarte slachtoffers vernederen. Racisme als exclusieve witte uitvinding.

Vergeet het maar. Zwarten discrimineren blanken net zo hard. Nederlanders worden soms óók als minderwaardig behandeld. Mogen we het daar ook eens over hebben?

In 1999 en 2000 woonde en werkte ik op Curaçao. Mijn hele concept van racisme en discriminatie is daar volledig op de schop gegaan. Want ja, ik werd als witte Nederlander gediscrimineerd door de zwarte bevolking. En ja, het voelde vernederend, pijnlijk, machteloos. Ik was minder en ik werd buitengesloten omdat ik blank was.

Het gebeurde subtiel. Zo subtiel dat de ‘daders’ konden zeggen: ‘U vergist zich, u ziet spoken’. Een voorbeeld. Als journalist kwam ik vaak op de rechtbank in Willemstad. De zwarte portier beweerde dan dat een zitting besloten was en hij weigerde te zeggen in welke zaal hij plaatsvond. Via de president van de rechtbank kreeg ik alsnog toegang, binnen zaten de zwarte collega’s van de Antilliaanse kranten al een tijd ijverig te pennen.
Toeval? Zag ik spoken? Feit is dat ik als enige blanke journalist de enige was die herhaaldelijk last had van deze vormen van obstructie. Ik hou het op racisme: ik werd gepest en buitengesloten omdat ik een blanke ‘makamba’ was.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Harjit Saggu (cc)

Curaçaose toestanden

ACHTERGROND - De Curaçaose kabinetscrisis had wel wat gemeen met de Nederlandse. Toch zal een crisis zoals die in Curacao hier niet snel voorkomen, betoogt Wytze van der Woude, docent Staatsrecht aan de Universiteit Maastricht.

Volgens Sietse Fritsma (PVV) toont de kabinetscrisis op Curaçao aan dat alle tijd, geld en moeite die Nederland aan Curaçao besteedt, verspilde moeite is. Een dergelijke reactie is kortzichtig: ook ons eigen Nederlandse Staatsrecht biedt nauwelijks enige waarborgen tegen situaties als op Curaçao.

When it rains, it pours. De stabiliteit van het Curaçaose kabinet was vanwege aanhoudende beschuldigingen van corruptie al verzwakt toen de regering van het Koninkrijk der Nederlanden op 13 juli jongstleden een zogeheten ‘aanwijzing’ gaf aan Curaçao. Curaçao moest de begroting van 2012 op orde krijgen en werd daartoe verplicht een aantal harde maatregelen te treffen. Daarbij werd inhoudelijke bemoeienis door Nederland niet geschuwd. Zo zou een lening voor de bouw van een nieuw ziekenhuis pas worden goedgekeurd als Curaçao een hervorming van de gezondheidszorg zou effectueren.

Ter vergelijking met Nederland: toen wij van de Europese Commissie te horen kregen dat de begroting voor 2013 toch echt binnen de 3%-norm moest blijven, was ook hier de vraag ‘waar Brussel zich eigenlijk mee bemoeide’ niet van de lucht. Zoals ook de Brusselse vingerwijzing in Nederland tot een kabinetscrisis leidde, zou het Nederlandse politici niet moeten verbazen dat in Curaçao iets soortgelijks gebeurde. Evenals in Nederland steunde de Curaçaose regeringscoalitie op een meerderheid van één zetel. Toen een tweetal leden van coalitiepartijen hun partij de rug toekeerden, viel het kabinet.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Ex-premier Curaçao aangehouden

Voormalig premier Gerrit Schotte

wordt verdacht van het witwassen van geld en valsheid in geschrifte. In december deed Justitie een inval in het huis en de partijkantoren van Schotte. Ook werd zijn werkkamer in het parlement doorzocht. Het onderzoek richtte zich op enkele tientallen meldingen van het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT).

Bankdirecteur wordt premier Curacao

NIEUWS - Bankdirecteur Daniel Hodge van de Postspaarbank wordt premier van het tussenkabinet op Curacao, dat waarschijnlijk op 2 januari wordt geïnstalleerd. Het tussenkabinet zal zes maanden regeren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende