Kunst op Zondag | Precolumbiaanse kunst

Ongetwijfeld woedt er discussie over de vraag of we de geschiedenis van de Amerika’s vóór de komst van Columbus nog moeten aanduiden als “precolumbiaans”. Zoals alle historische periodiseringen, verheldert én verdoezelt ook dit etiket. Ja, de komst van mensen van overzee was een schok, een breuk. Nee, er waren continuïteiten. [caption id="attachment_344661" align="aligncenter" width="700"] Azteekse watergodin uit Mexico (MAS Antwerpen)[/caption] Schok en continuïteit De klap van de Spaanse aanwezigheid was in elk geval onvoorstelbaar. De conquistadores kwamen met schepen, paarden, kanonnen, christendom, gouddorst en het pokkenvirus. De mensen in Midden-Amerika, die leefden in wat wij het Chalcolithicum zouden noemen, konden zich geen voorstelling maken van wat hun te wachten stond. Vermoedelijk begrepen ze het evenmin nadat Hernán Cortés, samen met de Tlaxcalteca’s en de Texcoca’s, de hoofdstad Tenochtitlan had verwoest. De ervaren schok schiep ruimte voor de snelle verspreiding van het christendom en de Spaanse taal.

Door: Foto: Maya-schaal voor een bloedoffer met middenin de Maïsgod (Costa Rica; MAS, Antwerpen, foto auteur)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geluk (2): de ‘geluksprofessor’ en zijn database

, door

ACHTERGROND - Maandag 20 maart was het de ‘Internationale Dag van het Geluk.’ Ter gelegenheid daarvan werd onder auspiciën van de Verenigde Naties het World Happiness Report 2017 uitgebracht. Naar aanleiding hiervan brengt Sargasso een aantal artikelen over geluk, hoe onderzoekers dat trachten te meten en de conclusies die we daaruit kunnen trekken.
In deel 2 professor Ruut Veenhoven en zijn World Database of Happiness.

Vorige week verscheen het World Happiness Report 2017 (WHR); de vierde of vijfde editie (al naar gelang je de uitgave van 2016 – een update – als volwaardige editie wilt bestempelen). Het WHR gaat uit van het bruto nationaal geluk, dat werd geïntroduceerd door koning Jigme Singye Wangchuk van het Himalayastaatje Bhutan.
In deel 1 heb ik dit beschreven.

Al ruim voor de eerste editie van het WHR in 2012 deed ‘geluksprofessor’ Ruut Veenhoven van de Erasmus Universiteit onderzoek naar geluk. Het zou zijn levenswerk worden. Sinds 1985 is hij directeur van de World Database of Happiness. De resultaten zijn hier te vinden.

(On)geluk gedefinieerd en gemeten

Het woord ‘geluk’ kun je volgens Veenhoven in verschillende betekenissen gebruiken. De meest ruime betekenis noemt hij ‘kwaliteit van leven’ en een meer beperkte betekenis ‘levensvoldoening.’ Zelf geeft hij de voorkeur aan de laatste betekenis. Het gaat dus uitdrukkelijk niet om het voorbijgaande gevoel van blijheid of geluksmomenten die komen en gaan.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Costa Ricanen bidden massaal voor aardbeving

, door

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Bidden (Foto:flickr/nathan.devine)

In veel derdewereldlanden is verontwaardigd gereageerd op de aankondiging dat de G7 de staatsschuld van Haïti zal opheffen. Costa Rica, dat gebukt gaat onder een staatsschuld van om en nabij de 25 miljard dollar, heeft haar hele arsenaal aan priesters en geestelijken de straat op gestuurd om te bidden dat ?de tektonische platen ons gunstig gezind zullen zijn,? aldus priester Maria Antonio Marquez. ?We bidden voor een 8 of een 9 op de schaal van Richter, net genoeg om medelijden te wekken bij de andere landen.?

Regeringswoordvoerder José Marià Alvarez meldde tijdens een persconferentie dat het voorbeeld van Haïti ?duidelijk toont hoe een natuurramp in je voordeel kan uitpakken.? Veel Costa Ricanen zien echter niets in het plan en willen dat de priesters ophouden met bidden. ?Die aardbeving zal ons niet verder helpen, we zijn al arm genoeg hier. Bovendien ben ik erg aan mijn familie gehecht. Ik zou het erg vervelend vinden om mijn naasten bij een eventuele aardbeving te verliezen?, aldus een inwoner van de hoofdstad San Jose. ?Die noodhulp is bovendien behoorlijk traag op gang gekomen. Met dit tempo ben je in 2012 de eerste.?

Eén groepering ziet echter wél heil in het plan; een genootschap onder de curieuze naam Ayuda de la deuda de Costa Rica y la gente en un movimiento (vrij vertaald: ?Help Costa Rica van haar staatsschuld en overbevolking af in één beweging?). Hun leider is de flamboyante Gerto Vúilders. Met zijn bruingeverfde coupe is hij een niet te missen verschijning in de mensenmassa die hem met spandoeken en posters van doorkruiste dollartekens toejuicht tijdens een bijeenkomst. ?We hebben van twee dingen te veel in dit land,? schreeuwt hij door zijn megafoon, ?Staatsschuld en mensen! We moeten niet wachten tot de goden ons willen helpen; dat kan nog decennia duren. We moeten nu handelen.? De menigte jubelt hem uitzinnig toe. Vúilders? plan omvat een gecoördineerde springactie van de inwoners van het land, om zo een aardbeving op meer wetenschappelijke wijze te bewerkstelligen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.