De tijd van de Amazone is gekomen

Van 27 januari t/m 1 februari vindt in Belem (Brazilië) de negende editie van het Wereld Sociaal Forum (WSF) plaats. Honderden maatschappelijke organisaties, bewegingen en NGO's zullen via workshops en debatten hun analyse geven over de mondiale krediet-, voedsel-, energie- en klimaatcrisis en tegelijkertijd pragmatische oplossingen aanreiken om de problemen tot een halt te roepen. In samenwerking met Noticias en OnzeWereld bericht Sargasso de komende dagen over het WSF. Hieronder volgt de laatste bijdrage van John Verhoeven, hoofdredacteur van OnzeWereld. Antoine Bonsorte maakt al twintig jaar foto's in de Amazone, hij is volgens zijn kaartje 'arts ambassador' voor Amazon Watch, wat betekent dat hij mediaprojecten doet die de aandacht vestigen op het milieu en de inheemse bewoners. Hij ziet er uit als de man die je bij zoiets voorstelt: tanig, gebruind, rustig, kort grijzend haar. Hij draagt zijn camera en statief zo ontspannen en vanzelfsprekend als een schooljongen zijn boekentas. "De tijd van de indianen is gekomen", zegt hij beslist. Decennia, eeuwenlang, stonden de bewoners alleen in hun zaak, niemand kende hen, niemand wist waar ze woonden, wat ze willen en wat hen bedreigt. Dat is allemaal veranderd door internet, zegt hij. De wereld heeft zich over hen ontfermd, het zal nooit meer zijn zoals in het verleden, toen ze het moesten ze het opnemen tegen de lokale houthakkers, of verkopers, en hun enige klankbord een lokale overheidscommissie voor inheemse zaken was, bevolkt door lokale politici.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wilde westen

wsf2009Van 27 januari t/m 1 februari vindt in Belem (Brazilië) de negende editie van het Wereld Sociaal Forum (WSF) plaats. Honderden maatschappelijke organisaties, bewegingen en NGO’s zullen via workshops en debatten hun analyse geven over de mondiale krediet-, voedsel-, energie- en klimaatcrisis en tegelijkertijd pragmatische oplossingen aanreiken om de problemen tot een halt te roepen. In samenwerking met Noticias en OnzeWereld bericht Sargasso de komende dagen over het WSF. Hieronder volgt een bijdrage van John Verhoeven, hoofdredacteur van OnzeWereld.

Haar naam had een ander beeld bij me opgeroepen dan de bijna twee meter lange donkere vrouw die me op het schip van Greenpeace in de haven te woord staat. Maar Tatiana is al vier jaar bezig om als landbouwkundige de inheemse bewoners te helpen bij het behoud van hun grond, ze kan me alles vertellen over het gevecht met veehouders, boskappers, sojakwekers en een lokale overheid die vooral bestaan uit mensen wiens families daar rijk mee zijn geworden.

We spraken over de middelen waarmee organisaties als Greenpeace, in samenwerking met lokale organisaties en mensen, probeert de problematiek in kaart te brengen – in alle betekenissen van het woord. Het is goed materiaal, uit eerste hand, en erg recent: twee plattegronden zijn hier deze week gepresenteerd.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Alleingang Brazilië in bosbescherming?

Vanzelfsprekend is er positief gereageerd op het initiatief van de Braziliaanse president Lula om een fonds in te stellen voor de bescherming van het Amazone-woud (BBC). Het afremmen van de ontbossing in de Amazone moet helpen tegen klimaatverandering. De Braziliaanse overheid hoopt het eerste jaar één miljard dollar in te zamelen, Noorwegen stort al 100 miljoen dollar. Uiteindelijk moet het fonds in 2021 21 miljard dollar bevatten. Greenpeace is verheugd omdat Brazilië hiermee eindelijk de relatie tussen bosbehoud en klimaatverandering erkent.

Maar agro-grootmacht Brazilië lijkt met dit initiatief internationale processen op het gebied van het voorkomen van ontbossing te negeren. Wat Brazilië nu op eigen houtje doet wil een coalitie van regenwoudlanden al veel langer, maar dan alleen op een mondiaal niveau geregeld binnen de VN. Zij willen een systeem van verhandelbare CO2-credits waarbij de geïndustrialiseerde landen de armere regenwoudlanden gaan betalen voor het laten staan van het bos. Vorige week heeft de Wereldbank in dit kader 14 landen geselecteerd voor pilot projecten op dit zogenaamde REDD-mechanisme.

Met nog een slag om de arm (omdat ik op deze plaats-tijd nog niet over alle informatie beschik) kan men concluderen dat Brazilië zich in deze kwestie als een typische grootmacht ala Verenigde Staten, Rusland of China gedraagt. Onder het voorwendsel van een overdreven zorg om buitenlandse inmenging onttrekt het land zich aan internationale samenwerking en creëert haar eigen stokpaardje. Het is voor het Amazone-woud te hopen dat ze ondanks de mooie Braziliaanse woorden toch niet alsnog wordt verzaagd tot duizenden stokpaardjes…

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brazilië wil visumplicht Amazonewoud

“We want to establish the Amazon as ours,” Tuma said. “We want the world to visit the region. But we want them to tell us when they’re coming and what they’re going to do.” (AP)

De Braziliaanse National Justice Secretary Romeu Tuma Jr. laat weten dat de Braziliaanse autoriteiten van plan zijn om een visumplicht voor het Amazonewoud in te stellen. Als het congres de wet aanneemt zullen binnenkort alle buitenlanders die de Amazoneregio willen bezoeken een visum moeten aanvragen, overtredingen worden bestraft met een boete van 60.000 dollar (38.000 euro). Met deze visumplicht wil de Braziliaanse overheid weten wie de Amazone bezoekt en waarom. Maar mensenrechten- en natuurbeschermingsorganisaties vrezen dat deze maatregel bedoeld is om pottenkijkers buiten te sluiten en de positie van de indianen te verzwakken. In ieder geval gonst het in de Braziliaanse samenleving al tijden van de paranoïde complottheorieën die de invoering van een dergelijk Amazonevisum in de kaart spelen.

Een recente peiling onder de Braziliaanse bevolking gaf aan dat 75% een buitenlandse invasie in de Amazone vreest. Vreemde legers zouden het gemunt hebben op de natuurlijke rijkdommen van het Amazonewoud (IHT). En zelfs een aanzienlijk deel van het Braziliaanse congres is er serieus van overtuigd dat de Yanomami indianen van plan zijn om met hun reservaat aansluiting te zoeken bij de Verenigde Staten?! Alexandre Barros van een Early Warning denktank legt aan het AP News uit dat in de jaren ’70 het militaire regime een vergelijkbare maatregel heeft overwogen en dat de huidige ontwikkelingen onderdeel zijn van “cyclical paranoia” in Brazilië (AP).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige