COLUMN - Ik heb al eens eerder geblogd over mijn frustratie dat het in de stiltecoupé lang niet altijd stil is. Soms besteed ik er een kunnen-die-proleten-hun-mond-niet-houden-in-de-stiltecoupé-tweet aan, wat door mijn reguliere volgers op Twitter inmiddels wordt herkend als een niet helemaal serieus te nemen running gag. Ik realiseer me dat de stiltecoupé, in het licht der eeuwigheid bezien, niet zo’n groot belang heeft.

Dat wil niet zeggen dat de frustratie niet reëel zou zijn. Op zondag 21 juli reisde ik rond het middaguur van Amsterdam naar Heerlen, toen op het Amstelstation een echtpaar binnenkwam dat de gezelligheid uitstraalde. Ik wist instinctief dat ze geen boeken, laptops of kranten tevoorschijn zouden halen, en inderdaad: ze keken uit het raam en gaven commentaar op wat ze zagen (“zie je wat een leuke crossbaan dat is?”). Na verloop van tijd besloot ik er iets van te zeggen.

Doorgaans werkt dat. Mensen hebben vaak niet in de gaten dat ze in een stiltecoupé zijn komen zitten, want het is niet heel erg duidelijk aangegeven. Dit keer werkte het niet.

Zo vriendelijk mogelijk vroeg ik of ze hadden gezien dat ze in een stiltecoupé waren gaan zitten. “Wat ongezellig, het is toch weekend?” Ik legde uit dat er mensen zijn die op zondag moeten werken. “U had toch ander werk kunnen kiezen?” Het was niet eens beledigend bedoeld – de mevrouw sprak me aan met “u” – maar een uiting van totaal onbegrip voor het eenvoudige feit dat een stiltecoupé er is om mensen in staat te stellen te lezen of te schrijven. Ik ben vol machteloze woede weggelopen en ergens anders gaan zitten.

Gisteren twitterde ik, ietwat balorig, de vraag rond waarom stiltecoupés niet konden worden uitgerust met op aanhoudend gepraat reagerende sprinklerinstallaties. Die vraag werd zesentwintig keer geretweet, wat ik niet vaak meemaak.

De reacties waren interessant. De meeste mensen stemden ermee in, anderen maakten grappen over waterballetten en er waren ook een paar mensen die het geklaag over de stiltecoupé overdreven vonden. Iemand merkte op dat je kinderen toch een beetje ruimte moest geven, en kreeg lik op stuk dat je toch ook geen kinderen meenam naar kantoor.

Al met al dus geen heel verrassende reacties. Het is, geloof ik, algemeen bekend dat er mensen zijn die zich mateloos storen aan geklets in de stiltecoupé en dat er mensen zijn die dat afdoen als gezeur. Ik heb het nooit onderzocht, maar heb uit mijn vriendenkring de indruk dat de tweede groep vooral bestaat uit mensen met vaste werktijden op kantoor, die een duidelijke scheiding hebben tussen werk en privé. Voor hen is de trein er om te reizen. Voor mensen die de beide sferen niet zo duidelijk kunnen scheiden, is de trein tevens een werkplek. Het conflict gaat niet om geluid maar over twee visies op werk.

Ik kreeg echter twee reacties die me wel verrasten. Eén ervan kwam van een mevrouw die opmerkte dat er teveel stiltecoupés waren. Dat zou best wel eens waar kunnen zijn; ik zie vaak lege stoelen en ik kan me voorstellen dat mensen erheen uitwijken omdat ze elders geen stoel vinden. Ook dan kun je overigens de beleefdheid hebben rekening te houden met de mensen die daar willen zitten in stilte, zoals rokers vroeger geen sigaret in de niet-roken-coupé opstaken als er voor hen geen plaats was in het rokersgedeelte.

De tweede reactie was van iemand die had gevraagd aan de NS waarom stiltecoupés zo onopvallend waren aangegeven, en het verbijsterende antwoord had gekregen dat dit niet mogelijk was in de huisstijl. Ik hoop dat dit niet waar is. Er kunnen heel wel valide redenen zijn om het niet duidelijker aan te geven, maar de frustratie is bij veel reizigers dermate groot dat de spoorwegen zich niet kunnen verschuilen achter hun huisstijl. Het probleem is daarvoor te serieus.

Ik moet donderdag met de trein naar Holten. Ik beken dat ik er nu al tegenop zie, en dat is triest, want de trein kan, juist omdat je zo heerlijk vele kilometers lang kunt lezen, een prachtig vervoermiddel zijn. Maar de NS zouden de stiltecoupés van sprinklerinstallaties kunnen voorzien duidelijker kunnen aangeven.

Reacties (36)

#1 Eric LeBlanc

De stiltecoupé is hoe dan ook voor iedereen altijd een bron van frustratie en had daarom nooit bedacht moeten zijn. Gewoon afschaffen zodat mensen zoals u een keer blij zijn als ze een rustige reis hebben gehad (met slechts een rustig pratend echtpaar in de coupé ipv een kudde dagjeshuisvrouwen) en niet gefrustreerd nu al opzien tegen een nog te maken reis. Koopt u een walkman met koptelefoon en zet daar uw favoriete muziek, hoorspel of luisterboek op zodat u -in geval van grote sociale nood- een veilige haven heeft om zich terug te trekken.

Mocht het toch absoluut noodzakelijk zijn om verschillende coupés te handhaven: maak dan ook een lawaaicoupé. Dan kunnen de mensen die zich niet aan het door u gewenste niveau van stilte (voor mij is een pratend echtpaar minder erg dan een telefonerend iemand -erger: een over bilaatjes telefonerende Amterdam-Zuidfiguur-) verwezen worden naar een plek waar niemand ze iets kan maken.

Waarschijnlijk neemt u nu plaats in de stiltecoupé met het gevoel dat de door u gewenste rust elk moment verstoord kan worden. Dat lijkt me naar en ik hoop dat u daar in ieder geval vanaf komt.

Of moeten we daar een verongelijktemensencoupé voor in het leven roepen.

Veel succes met alles!

  • Volgende discussie
#2 Amateur Commenter

@1: Weet je wat mij nou frustreert? Dat er 1 halve coupe aan stilte coupes per klasse ingezet zijn en dat mensen zich alsnog moeilijk kunnen aanpassen. Hoe fucking moeilijk is het om gewoon een keer die teringmuil van je te sluiten in een ruimte die draait om stilte?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Kalief

Al die verschillende coupés zijn irritant. Eerste, tweede klasse, stiltecoupé, … Als je op een perron staat moet je in kunnen stappen en gaan zitten zonder je zorgen te maken of je er wel mag zitten. Gelijkschakelen die hap. En voor een persoonlijke stilte zou je een antigeluidkoptelefoon kunnen proberen.

En anders, waarom wel een antigeluid- maar geen antilichtcoupé? Niets horen, dan ook niets zien! Verduisteren die hap! Ramen geblindeerd, dan kunnen die gezelligerds ook niet babbelen over wat ze buiten zien, en de binnen- en buitenkant zwart verven. Dan kun je de coupé makkelijk vinden en eenmaal binnen blijf je verstoken van alle prikkels.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 dus

Gewoon fatsoen: in een stiltecoupe hou je je mond, in een niet roken ruimte ga je niet roken, op de snelweg ga je niet wandelen. Blijkbaar erg moeilijk en je eigen gebrek aan fatsoen doe je dan af met: je moet niet zo zeuren. Bah, minkukels.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Jan van der Laan

Ik ga vaak in de stiltecoupé zitten en meestal is het ook stil.
’s Middags/’s avonds vind ik het geen doen om mensen erop te wijzen dat het een stiltecoupé is, teveel incidentele reizigers, veel bezoekers van evenementen op de weg naar huis, veel huishoudbeurzen.
’s Ochtends daarentegen wil ik het nog wel eens doen, wel altijd vriendelijk. De meeste reizigers vinden dat geen probleem, maar soms ontaardt het in ruzie, want mensen worden niet graag gewezen op hun ‘fouten’ ‘Waar bemoei je je mee, ‘ik maak zelf wel uit …’enz.
Ik wijs ze er altijd op dat de trein zeker bijna 100 meter lang is en dat er nog c 300 andere plaatsten zijn waar ze kunnen zitten. Als dat niet helpt, vraag ik of het goed is dat ik een sigaar ga opsteken. Eén keer werd ik uitgelachen en werd ik voor zeikerd uitgemaakt. Toen ben ik gaan staan en gevraagd of ze dat wilden herhalen. Doodse stilte de rest van de reis…
En dat het niet duidelijk staat aangegeven is natuurlijk gelul, ieder raam is voorzien van een half doorzichtige sticker die de bovenste kwart/derdedeel van het raam bestrijkt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 P.J. Cokema

“In ons klooster hebben we één keer per jaar hebben we een verlofdag die we naar eigen keuze mogen invullen. Omdat we hier het hele jaar stil moeten zijn, kies ik altijd voor dagje treinen. Ik zoek de meest volle coupé en verheug me op conversaties of gesprekken met de mensen.
Elk jaar kom ik dan volledig uitgeput weer in het klooster. Elk jaar heb ik genoten van de herrie. En elk jaar antwoord ik de abt, als-ie vraagt hoe het was: het gaat he-le-maal ner-gens o-ver!”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Oud Zeikwijf

Ik heb gemerkt dat Nederlanders collectief een hoge pijngrens ten opzichte van geluid hebben. Lawaai moet hier kunnen (het veelgebruikte ‘leven en laten leven’). Daarover klagen mag absoluut niet. Dan ben je onverdraagzaam. Zucht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Max Doorrijhoogte

@3 Dus ik moet maar een peperdure hoofdtelefoon aanschaffen omdat anderen zich niet aan de regels houden?
Als de NS een stiltecoupé instelt moeten ze ook handhaven. Als ik 1e klas ga zitten met een 2e klas kaartje zijn ze er ook als de kippen bij om mij te bekeuren. Doe dat ook in een stiltecoupé.
Handhave of afschaffen. Op deze wijze doorgaan brengt te veel frustratie met zich mee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 P.J. Cokema

Stilte is niet de norm. Zo sterk zelfs dat stiltezones blijkbaar door heel wat mensen niet normaal worden bevonden.

Om een dichter te parafraseren: Alles wat afwijkt is weerloos.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Henk van S tot S

Ach, de meeste mensen gedragen zich als ezels:
Ze horen zich zelf graag balken.
Nu maar hopen dat de wolf niet echt terugkeert anders gaan ze nog met de wolven huilen in het bos ;-)

Het is natuurlijk gewoon een kwestie van beschaving of men wel of geen rekening houdt met een ander.
Hoe het daar mee gesteld is, moge bekend zijn.

Er zit voor stiltezoekers in de trein helaas maar een ding op:
Leer je concentreren!
Al het overige is vergeefse moeite en verloren energie.
Hoewel:
Een koffertje met een (tijdelijk) wat luid tikkend uurwerk, helpt waarschijnlijk ook, maar kan onbedoelde complicaties teweeg brengen ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Hans Verbeek

Ik neem liever de tijd en de fiets: dan heb je niet zoveel last van proleten die hun mond niet kunnen houden.

Als de afstand te groot is en echt met de trein moet … probeer die situatie dan te veranderen. Ga dichterbij wonen.
Stiltecoupés bestaan pas sinds we te ver weg zijn gaan wonen om te fietsen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Anoniem

Jezus wat ben jij een autist als je er een week tegenop ziet dat je je in één ruimte moet bevinden met mogelijk pratende mensen.

maar de frustratie is bij veel reizigers dermate groot dat de spoorwegen zich niet kunnen verschuilen achter hun huisstijl. Het probleem is daarvoor te serieus.
Bij veel reizigers of bij jou?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Vast Goed

@8: ik heb het ook graag stil in de trein. Ik geniet van een lange treinreis waarin mijn reisgenoten in de stiltecoupé ook stil zijn. En voor die andere momenten waarop stilte er niet in zit, heb ik een setje oordopjes bij me. Voor € 8 heb je een goed beoordeeld setje, voldoende om je favoriete muziekje op precies zó’n volume te zetten dat gesprekken naar de achtergrond verdwijnen. € 8 is toch te doen, tenzij je principieel uit principe bent.

PS: in een coupé vol principiëlen zet ik m’n muziekje meestal wat luider ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Olav

@3:

Al die verschillende coupés zijn irritant. Eerste, tweede klasse, stiltecoupé, … Als je op een perron staat moet je in kunnen stappen en gaan zitten zonder je zorgen te maken of je er wel mag zitten. Gelijkschakelen die hap.

Daar ben ik in principe ook wel voorstander van, een klasseloze trein. Maar dan moet iedereen zich wel kunnen gedragen.

Ik had ook niks op met eersteklasreizigers totdat ik in een stressvolle periode op een vrijdag wel eens dacht: God nee, niet wéér twee uur lang tussen de onbehouwen studentenhorde en hun enorme, stinkende tassen met wasgoed. En dan toch maar bij betaalde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Joost

Ach, stiltecoupés. Ik ben zo iemand die zich kan afsluiten tijdens het werken, dus over het algemeen heb ik er geen probleem mee als er wat mensen praten.

Maar ik begrijp het wel als mensen het graag stil willen hebben.

Ik heb vaker agressie van stiltecoupé-adepten richting “overtreders” gezien dan andersom, trouwens.

Ik wil – nee, moet – werken in de trein, en in de spits zijn zitplekken schaars. Soms zit ik dan in de stiltecoupé, en soms gaat mijn telefoon dan, en soms moet ik die dan opnemen. In zo’n geval probeer ik het zo kort mogelijk te houden. Vaak iets als “mag ik je zo terugbellen”. Ik ben al diverse malen verrot gescholden, waarbij de scheldpartij langer duurde dan het telefoongesprek.

De laatste keer, ik heb het gecheckt, heeft iemand me bijna twee minuten lopen uitfoeteren voor een gesprek van 23 seconden, waarbij ik af en toe zacht “ja” en “nee” in mijn toestel fluisterde. Daarna bleef hij me totdat hij de trein uitging indringend aanstaren.

Ik MOEST opnemen, en ik moest blijven zitten, want ik had mijn laptop nodig.

Was jij dat, Jona?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Jan van der Laan

Een coupé die verboden is voor vrouwen zou ook helpen, maar ik geloof niet dat zo’n voorstel het gaat halen. Levert wel leuke discussies op!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Andreas

Jona, jij zit dus altijd in mijn stiltecoupé * Tiktiktiktikketikke* als een dolle op je laptop te tikken? * Tiktiktiktikketikketikkkiketiketikketikekititke….*

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Bismarck
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Marc

@5, “En dat het niet duidelijk staat aangegeven is natuurlijk gelul, ieder raam is voorzien van een half doorzichtige sticker die de bovenste kwart/derdedeel van het raam bestrijkt.”

Ik heb het toch al regelmatig meegemaakt dat ik me pas na enige tijd realiseerde dat ik in een stiltecoupé zat. Nu reis ik niet heel vaak met de trein, dus dat kan ermee te maken hebben, maar ik zal echt niet de enige zijn die het vaak gewoon niet ziet. Dan kun je zeggen “je moet beter om je heen kijken”, maar je kunt je ook afvragen of het niet aan het systeem ligt dat is ontworpen om mensen op de situatie attent te maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Jan van der Laan

@Joost
haha, nee hoor, zo pak ik het nooit aan. Ik ga nooit mensen aanspreken die snel en zacht even telefoneren. Alleen de harde schreeuwers op maandagmorgen die met 8 man de hele voetbalcompetitie gaan bespreken (echt meegemaakt, pas de derde maandag was ik het zat, met bovengenoemd resultaat) en hele harde pratende bellers die niet kunnen geloven dat dat wonder van techniek in staat is gesproken woord in de ether te transporteren. En een keer heb ik me in een discussie gemengd tussen een hardpratende beller en een beleefde medereiziger die op zachte toon haar erop attent maakte dat het een stiltecoupé was. De logica die me toen naar het hoofd werd geslingerd deed me duizelen. Alsof ik met objectief over het klimaat aan het discussieren was…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Inca

Ik zoek ook graag de stiltecoupe op. Ik heb geen zin in muziek. Het is een matig alternatief, als het niet anders kan. Maar liever heb ik dat vrienden die willen kletsen, telefoneerders en (zeker!) gezinnen met kinderen ergens anders zitten. Dat die discussie steeds weer oplaait geeft overigens wel aan dat er genoeg mensen wel behoefte aan hebben – en het is me dan ook echt niet duidelijk waarom andere mensen dat zo graag niet respecteren.

@12, mogen autisten niet met de trein dan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 tan

Dit onderwerp polariseert zo te zien.
Men is voor of tegen en maakt elkaar respectievelijk uit voor onbeschofte lawaaiproducerende hedonist of benepen verongelijkte onverdraagzamerd.
Maar wat me opvalt is dat de eerste de tweede zelfs in het voor hen speciaal gecreëerde ghetto de rust niet gunt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 JDTV

Goh ik krijg bijna medelijden met je na alles wat je hebt moeten doorstaan. Mogen mensen van jou wel op hun laptop tikken in de stiltecoupé, want dat maakt ook zo’n lawaai vind ik.
Mensen die in de krant bladeren zijn ook al zo’n grote frustratie van me. En dan heb je natuurlijk ook nog van die figuren die gewoon keihard gaan zitten ruften in de stiltecoupé!

Waar is het toch misgegaan met onze beschaving?
Ik heb bijna zin om de megafoon te grijpen en een jaarabo ns te nemen om alle stiltecoupés te gaan verstoren na dit stuk!

Heb je geen leven?
misschien moet je je baas eens vragen waarom je nog altijd geen privéchauffeur hebt met die belangrijke schrijfseltjes van je! Waarschijnlijk zal die je dan ook vertellen dat je een beetje raar doet! Openbaar vervoer is openbaar vervoer geen privékantoor!
Ik heb liever dat ze zich gaan concentreren op op tijd rijden dan dat ze weer een nieuwe stiltecoupésticker designen voor minimaal 6 miljoen euro!

Als stiltecoupés een van je grootste ergernissen zijn moet je misschien eens stoppen met het lezen van fantasieverhaaltjes en eens gaan kijken wat er in de echte wereld allemaal speelt!

Echt waanzin dit!
Inderdaad afschaffen die stiltecoupés

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 TM

Wat mij vooral opvalt is dat niet de jongeren de stiltecoupe verstoren, maar juist vrouwen van een jaar of 40-50. Die dan heel verongelijkt doen als je ze erop wijst dat je expres in de stiltecoupe bent gaan zitten om niet dat geklets aan te moeten horen. Om daarna fluisterend door te emmeren…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Inca

Mensen weten uberhaupt vaak niet hoe ontzettend doordringend fluisteren is. Ook in het theater enzo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Olav

@25: Dat komt naar mijn indruk ook omdat veel mensen niet goed weten hoe ze echt (stemloos) kunnen fluisteren. Dus dan produceert men er toch allerlei bromgeluiden bij. En die dragen inderdaad ver als het stil moet zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 okkelokke lokkelokke

In een ziekenhuisbed is zoiets vele malen erger. Onophoudelijk geleuter op de zaal wat nergens over gaat en je kan er niet aan ontsnappen. Vrouwen van een jaar of 40-50, jawel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Inca

Om het seksisme toch weer iets te beteugelen… mijn laatste score in de stiltecoupe was:
– 1 oudere vrouw die net had ontdekt hoe haar mobieltje werkte, maar nog niet tot het punt dat ze het toetsgeluidje of de ringtone uit kon zetten
– 1 jongeman met mobieltje
– een gezin met 3 kinderen (vader, moeder)
– twee mannen van middelbare leeftijd

Dit waren dus de mensen die geruime tijd het ‘stilte’ van de stiltecoupe negeerden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Noortje

@15 je krijgt allemaal minnetjes, maar heel herkenbaar. Eersteklas en/of stiltecoupe reizend en dan gaat mijn telefoon. Gewoon niet in de gaten gehad waar ik ging zitten, of veel vaker, na een uur hard weken in stilte, vergeten waar ik was gaan zitten. Maar dan “Ik heb vaker agressie van stiltecoupé-adepten richting “overtreders” gezien dan andersom, trouwens.” Dat zie je dan ook in deze threat terug.
Gewoon even vriendelijk een seintje of wijzen op de sticker op het raam is vaak afdoende. Niet iedereen is kwaadwillend, slechts erg geconcentreerd aan het werk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 tigger

@28
Ik weet niet wat ik nu erger vind, mensen die ouwehoeren in de stiltecoupé of mensen die minutieus bijhouden wie wat zegt….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Karin

Kocht ik nou net vanmiddag in dat prachtige museum de Buitenplaats in Eelde een ansichtkaart met daarop de pakkende tekst; “Ieder vogeltje moet zijn bek houden”.
Toeval?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 DrBanner

Kunnen jullie hier over ophouden of ergens anders gaan reageren? Ik probeer hier te werken. Er staat toch heel duidelijk stiltecoupe boven dit postje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Dehnus

@2: Ik vind het artikel onzin, en ook haar opsplitsing van :”dat zijn mensen met een 9 tot 5 baan blablabla”. Ik werk niet 9 tot 5 maar vind absolute stilte een NACHTMERRIE!. Ja ik werk ook in de trein maar ben opgegroeid in een huis waar altijd wel wat lawaai was, dat sluit je uit als je je huiswerk maakt.

Verdorie nog aan toe zeg, je kunt je overal wel aan gaan ergeren. De trein kan je ook leuke mensen ontmoeten, als je verdorie de halve trein moet opofferen aan een zooitje chagrijnen dan ben je niet goed bezig als OV. Ik wil best me even stilhouden voor mensen maar niet als jij begint over “Tering muil dan ben je echt bij mij aan het verkeerde adres en kan je er zelfs eentje tegen je “Tering muil” krijgen als ik wat slecht gehumeurd ben en ik zie je zo’n mond opentrekken tegen een echtpaar dat waarschijnlijk per ongeluk de Coupé is ingelopen en niet vaak met de trein reist.

Zak Bitterballen die je bent!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Dehnus

@12: Sorry hoor maar ik ben licht autistisch en ik vind het totale onzin om te klagen over dit soort dingen. Vaak zijn dit soort mensen zich niet bewust wat ze doen en is dat de eerste keer dat ze met de trein reizen. Is gelijk hun dag verziekt door zo’n Randstedeling die nergens over kan.

Net als meneer “Toen ging ik even staan, en vroeg of ze dat wouden herhalen”. Ziek figuurtje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Olav

@31:

een ansichtkaart met daarop de pakkende tekst; “Ieder vogeltje moet zijn bek houden”.

Geweldig. Is het deze?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Dehnus

@32: Kijk en die kan ik wel weer waarderen ;).

  • Vorige discussie