Ter voorbereiding van de verkiezingen in september, gaat u zich natuurlijk terdege voorbereiden op uw stemkeuze. Of gaat u meedoen?
Op dit moment zijn er 27 politieke partijen geregistreerd voor de Tweede Kamer. Of ze ook allemaal op uw stembiljet verschijnen moeten we afwachten.
Er is nog de kans dat nieuwe partijen zich melden. Hoewel een officieel ontbindingsbesluit nog niet is getekend, is daar wel haast bij. Wanneer de Tweede Kamer officieel ontbonden wordt verklaard, is nog niet bekend, maar daarna heb je 40 dagen de tijd om je politieke partij aan te melden en een kandidatenlijst in te leveren.
Tegen een luttele 12265 euro kun je de trotse lijsttrekker van een nieuwe partij worden. Terzijde: vertrouwt de Kiesraad de Nederlandse banken niet helemaal? De waarborgsom moet je storten bij de Royal Bank of Scotland.
Je hebt dus zeker 1227 mensen nodig die lid willen worden en een tientje storten. Dat moet lukken als je aardig wat volgers op je sociale media hebt.
Maar waarom zou je? Er zijn al partijen genoeg en tegenwoordig kun je daarin ook infiltreren door mee te doen met de G500. Toch zijn er bij elke verkiezing altijd wel een paar lieden die hun burgerlijke verantwoordelijkheid ook eens in praktijk willen brengen.
Gemiddeld doen er 23 politieke partijen mee aan de verkiezingen. Slechts 10 halen daadwerkelijk zetels in de Tweede Kamer. In de afbeelding onderaan zie je een overzicht vanaf 1918, het jaar waarin de evenredige vertegenwoordiging en het stemmen op personen praktijk werd. Het overzicht kun ja nazien in dit exceldocument.
In de periode voor de Tweede Wereldoorlog was de drang om in de politieke arena te treden een stuk groter dan daarna. Dat valt niet alleen te verklaren uit het feit dat er nog geen samensmeltingen van diverse stromingen waren. Elke politieke signatuur kende talloze splinterpartijen. De behoefte zuiverder in de christelijke, liberale of sociaal-democratische leer te zijn, was blijkbaar groter dan na de Tweede Wereldoorlog.
Ook al was er na 1946 nog geen CDA of GroenLinks, het aantal deelnemende partijen lag een stuk lager.
Er zijn mensen die pleiten voor een hogere kiesdrempel, om het aantal politieke partijen te verminderen. Daarmee wordt alleen het aantal partijen verminderd dat een zetel kan halen. Het oprichten van een partij en het deelnemen aan verkiezing blijft betrekkelijk eenvoudig. Of dat extra drempels behoeft is de vraag, want belemmer je zo niet het democratisch vuur dat in sommige burgers brandt?
Het is ook niet zo dat er een enorme hoeveelheid stemmen verloren gaan. Het aantal stemmen dat naar niet zetelscorende partijen gaat ligt tussen de 1 en hooguit 2,46 procent. Voor de Tweede Wereldoorlog wilde dat nog wel eens oplopen tot bijna 4 procent. Geen schrikbarende aantallen dus. De gevestigde orde hoeft, op de bekende uitzonderingen na, niets te vrezen van aanstormend politiek talent.
Hebben we daar wel behoefte aan? Heeft de democratie nieuwe gezichten nodig? Zo ja, met wat voor partij kunnen we het politieke landschap in positieve zin drastisch veranderen?
Overzicht aantal deelnemende partijen verkiezingen (klik voor groter plaatje).
Update: Het historisch overzicht (excel) is uitgebreid met enkele details (aantallen kleine partijen, fusies). Tevens toegevoegd een overzicht van zetelverdelingen vanaf 1946 (ook excel).
Reacties (29)
RBS is toch gewoon de huisbankier van de Nederlandse staat? Heeft de Kiesraad weinig over te zeggen, lijkt me.
Sargasso-partij een idee?
Doet die nieuwe, Paarse, “progressief-liberale partij” van Eddy Terstall c.s eigenlijk mee aan de verkiezingen? http://goo.gl/bWLhH
Het is ook niet zo dat er een enorme hoeveelheid stemmen verloren gaan.
Op het moment dat je de kiesdrempel optrekt, loopt dat percentage wel snel op. In buurland Duitsland met een kiesdrempel van 5% ging er bij de laatste verkiezingen meer dan die kiesdrempel aan stemmen verloren aan partijen die geen zetels haalden, waarvan meer dan 4% aan partijen die bij een drempel gelijk aan de kiesdeler wel zetels hadden gehaald.
Nog veel erger was het in Turkije in 2002. Dankzij een kiesdrempel van 10% ging toen meer dan 45% van de stemmen verloren aan niet vertegenwoordigde partijen.
Dan de kiesdrempel maar omlaag?
Daar ben ik wel voor. Zeker in Duitsland en Turkije, maar ook in Nederland.
In Nederland kan de kiesdrempel niet lager.
Dat kan wel degelijk. We zouden bijvoorbeeld kunnen stoppen om de hem op de kiesdrempel te zetten. En nu door het stof (staatsrechtanalfabeet die zich door zijn maatschappijleerleeraar heeft laten ringeloren)!
-de
kiesdrempel = kiesdeler.
Stop de tijd!
De wikipedia stelt: Nederland kent formeel geen kiesdrempel, al is er wel een regel dat een partij die geen reguliere zetel heeft gehaald ook geen kans op een restzetel maakt, wat dus (voor de Tweede Kamerverkiezingen) equivalent is aan een kiesdrempel van 0,667%.
De kiesdrempel is de kiesdeler, zoals Bismarck reageerde. Kan dus inderdaad niet lager, maar is er feitelijk wel en zweeft tussen de 1 en 3 procent.
Pre-verkiezingen : Een periode waarin alle politici enkel mooie beloften doen.
Verkiezingen : een dag waarop je verleid door mooie beloften een kruisje op een papiertje mag zetten.
Post-verkiezingen : De periode waarin de politici gewoon weer hun eigen gang gaan.
Ik trap er niet meer in.
Waar blijft die nieuwe progressieve/paars-groene/liberale partij nou toch?
Drie initiatieven, allen doodgebloed:
De Nieuwe Partij: http://www.nieuwepartij.nl
Progressief Liberalisme: http://www.progressiefliberalisme.nl
“Nieuw Paars” van Eddy Terstall c.s: http://goo.gl/kYLzp
Wat mij betreft mag het nog makkelijker worden om een partij op te richten, dan ook een kiesdrempel van 5% en we praten nergens meer over. Bijkomend voordeel van een kiesdrempel is dat partijen dan hun bestaansrecht echt moeten bewijzen, D66 zou er uit geweest zijn na Lousewies , een SGP of PVDD zou er dan nu niet in zitten. Lijkt mij heel gezond.
Lijkt mij dus absoluut niet.
Mij ook niet.
En mij ook niet (mocht dat nog niet bekend zijn).
Er wordt (door optimisten = verdwaalde geesten) wel eens geroepen dat GL en D66 samen zouden moeten gaan. Lijkt mij een slecht plan, want bij D66 lopen te veel malle yuppen rond en nare netwerkmannetjes en grote graaiers. En met een deel van de GL’ers kan je een zeppelin vullen, zo hard zweven die soms. Er is ook een veel rationeler contingent in die partij maar het lukt ze toch maar niet om werkelijk iets te bereiken. Ja, dat ze Rutte mogen bedienen met support als hij het nodig heeft om op die stoel te blijven zitten.
Los van het personeel zou het op basis van de programma’s misschien wel kunnen, GL en D66 samen. Moeten ze wel ook héél hard durven kiezen voor het basisinkomen. Alleen dan word ik ook weer lid.
Niemand hier die blanco wil gaan stemmen?
Daar denk ik aan in ieder geval.
Jammere is dat je stem dan verloren gaat. Breed misverstand is dat het invloed heeft op de kiesdrempel, dat is niet het geval. Je stem wordt als ongeldig gezien en draagt alleen bij aan he opkomstpercentage.
Een hogef kiesdempel leidt tot minder partijen. In de kamers leidt dit m.i. Vooral tot meer blokvorming en nog meer inflexibiliteit in tot stand laten komen van een akkoord. Zolang de grote partijen en partijstandpunt innemen dat gevolgd dient te worden door de kamerleden, lijkt dit me e.e.a. Alleen maar moeilijker maken. Juist door akkoorden met kleine partijen als de sgp zijn er zaken gerelialiseerd de afgelopen regeerperiode, die er ander niet waren geweest.
Ook zorgt makkelijke toetreding van nieuwe partijen weliswaar voor wat populistisch of 1-issue gedoe, maar het zorgt ook dat de grote partijen wakkeer moeten blijven en het pluche niet volledig als status quo kunnen zien.
Het vormen van compromissen met verschillende partijen zorgt door de jaren heen voor een vrij stabiel beleid (afgelopen periode daargelaten waar we ineens een radicalere en isolationistische koers in europa zijn gaan varen), i.t.t. Engeland en de usa, waar direct na aantreden van de nieuwe regering zo veel mogelijk van de oude ongedaan wordt gemaakt.
De enige, als populistisch en/of 1-issue partijtjes die angst inboezemden waren Verdonk en Wilders en natuurlijk Fortuyn en de LPF. Weet iemand andere voorbeelden uit de geschiedenis?
Dat 1 of 2persoonsfracties van belang zijn lijkt me niet. De SGP, de enige partij die sinds 1922 continu Kamerzetels behield, was alleen van belang bij dit kabinet. Ik kan me niet herinneren dat de SGP eerder zo belangrijk was voor een coalitie.
Eerder zijn fracties van 6 of meer leden van belang. Zulke partijen komen ook wel eens in een coalitie terecht.
Wel kunnen kleine partijen elkaar proberen te vinden om als oppositie een vuist te maken. Dat lukt echter niet vaak, omdat de ‘kleine democratie’ een bont scala aan politieke kleurtjes bestaat.
Mee eens, meer uitzondering dan regel allemaal. Maar zal dat anno 2012 zo blijven? Politiek landschap lijkt sterke verdeeld dan voorheen, of is dat schijn?
Sorry voor de typo’s; lastig zo’n ipad.
Dat is nou voor het eerst dat ik een gebruiker van zo’n ding een logische reactie heb zien geven: inderdaad, lastig!
En je kunt er nog niet eens iets externs op aansluiten ook nog.
Maar wel uitstekend sargasso en andere leuke sites op lezen! ;o)
Ja, dat is natuurlijk vrij uniek.
Update (zie onderaan het artikel): Het historisch overzicht is uitgebreid met enkele details (aantallen kleine partijen, fusies). Tevens toegevoegd een overzicht van zetelverdelingen vanaf 1946.
Ik heb een paar van die sites aangeklikt… Waar staan die lui allemaal voor?
Het is weer onduidelijkheid=troef in politiek Nederland.
Helaas staat de Libertarische Partij er niet bij. :(