ACHTERGROND, DOCUMENTAIRE - In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: stadslandbouw in Detroit en Nederland.
In het verleden was Detroit een florerende industriestad, wereldleider in de auto-industrie. De bevolking groeide navenant. De auto-industrie trok echter weg, gevolgd door meer dan de helft van de bewoners. De stad raakte in verval, foto’s hier. Nu ligt meer dan 100 vierkante kilometer land braak en zijn 40 duizend huizen verlaten.
Revitaliseren en lokale gemeenschap versterken
De laatste jaren leeft de stad echter weer op. Zij ontwikkelt zich tot innovatief centrum voor stadslandbouw. Deze aflevering van Earthrise laat daarvan een aantal prachtige voorbeelden zien. Zakenman Gary Wozniak bijvoorbeeld wil met zijn RecoveryPark Detroit revitaliseren. Innovatieve projecten scheppen niet alleen banen, maar komen ook de inwoners en de gemeenschap ten goede. In het centrum van Detroit zet hij een groot landbouwproject op, te beginnen met een visboerderij die 2300 ton tilapia per jaar gaat kweken.
Andere initiatieven zijn wellicht minder zakelijk en groot, maar wel rechtstreeks aan de buurt ontsproten. Mark Covington probeert zijn wegkwijnende buurt aan Georgia Street nieuw leven in te blazen. Nu bijna de helft van de inwoners onder de armoedegrens leeft, ruimt Covington zijn buurt op. Hij legde een gemeenschapstuin aan die de buurtbewoners van gratis organisch voedsel voorziet. De buurt is blij en trekt zelfs weer nieuwe bewoners aan.
Covington en andere stadsboeren worden ondersteund door de Earthworks Urban Farm, een project dat in 1997 werd gestart door een Capucijner broeder. Achterliggend doel is mensen weer in verbinding te brengen met hun gemeenschap en omgeving. Earthworks leidt mensen op en voorziet hen van materialen en plantgoed. Zij demonstreert zelf het potentiële succes: ze schenkt het grootste deel van de voedselproductie aan de gaarkeuken, maar als ze die zou verkopen zou dat leiden tot een jaaromzet van 200 duizend dollar.
Binnenstad Detroit weer in de lift
Vanaf 2006 werd meer dan 9 miljard dollar geìnvesteerd in Detroit´s binnenstad. Dat trekt ook veel jonge afgestudeerden aan: hun aantal steeg de laatste tien jaar met zestig procent. Op sommigen van hen heeft een leven als stadsboer aantrekkingskracht. Bijvoorbeeld voor Carolyn Leady, oprichter van de Rising Pheasant Farms. Leadley: ‘Onze hele maatschappij is gebaseerd op het feit dat olie goedkoop is. Zodra dit niet meer het geval is, zal alles veranderen. Als je leeft in een grondstofarme economie moet je elkaar ondersteunen, je moet samenwerken, middelen met elkaar delen. En dat is wat Detroit doet.’
Stadslandbouw in Nederland
Ook in Nederland ontstaan steeds meer buurtmoestuinen. Dit jaar werd zelfs de eerste Dag van de Stadslandbouw georganiseerd. ‘Buurtmoestuinen passen in het streven naar een duurzaam voedselsysteem,’ stelt de Brabantse Milieufederatie. ‘Voedselkilometers worden verminderd tot nul en buurtmoestuinen leveren een bijdrage aan een groene, biodiverse, klimaatneutrale stad en aan de sociale cohesie binnen de buurt.’
Volgens de NOS speelt ook hier de crisis daarin een rol. De NOS stelt vraagtekens bij stadsboeren die ‘prediken’ dat mensen weer moeten weten waar hun voedsel vandaan komt. Zij moeten het vooral hebben van de veeleisende milieubewuste consument die bereid is een paar centen meer te betalen, schrijft de NOS.
Ik denk dat dit niet klopt. Ons land kent inmiddels 5400 boerderijwinkels. In mijn dorp werd dit jaar de eerste buurtmoestuin aangelegd. Er wordt gewerkt aan een lokale voedselgids die een overzicht geeft van boeren en telers die bij mij in de buurt groente en fruit verbouwen, en van winkels die lokaal verbouwde producten verkopen. Mijn plaatselijke slager verkoopt tegenwoordig vlees en kip van boeren uit de streek. ‘De mensen willen tegenwoordig weer weten waar het vlees vandaan komt dat op hun bord ligt,’ vertelde hij me laatst.
[kliktv nr=1]Sargasso is benieuwd naar uw suggesties om onze milieuproblemen aan te pakken. Kent u mooie initiatieven die meer aandacht verdienen, plaats ze dan in de reacties.
Reacties (3)
“‘Voedselkilometers verminderen tot nul en buurtmoestuinen leveren een bijdrage aan een groene, biodiverse, klimaatneutrale stad en aan de sociale cohesie”
Mogelijk een sociale bijdrage, edoch de milieubijdrage is zwaar overdreven en is mogelijk zelfs negatief.
Hoeveel bezoekers gaan per auto naar hun volksmoestuin?
Lang geleden was zowat iedereen boer – en straatarm. Verbetering van de landbouw, met als belangrijkste effect dat er minder “handen aan de ploeg” nodig waren. was nou juist de onmisbare voorwaarde voor meer welvaart. De stadsboer is een luxe, geen oplossing.
Hier in Tokyo heb je overal stukjes landbouwgrond in de stad. Niet midden in het centrum, maar net daarbuiten en verder heb je niet alleen volkstuintjes maar werkelijk plekken waar groente verbouwd wordt. Vaak kan je ter plaatse een kool of een paar wortels enz. voor 100 yen (1 euro) kopen. Ik heb het gevoel dat, zelfs in het summum van metropool, het verbouwen van voedsel hier meer gewaardeerd wordt dan in de steden in Nederland.